نکاتی که قبل از خرید ویدیو پروژکتور باید بدانید

تصلا– لذت تماشای فیلم با ویدیو پروژکتور به‌ مراتب بیشتر از تلویزیون‌ است؛ مخصوصاً در هنگام نمایش صحنه‌های دارای نماهای بسته. اگرچه تلویزیون‌ها در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته‌اند؛ اما حداکثر اندازه آن‌ها معمولاً ۸۵ اینچ است و به همین دلیل افرادی که دوست دارند در منزل شان هم تصاویر را در اندازه‌های بسیار بزرگ ببینند، بیشتر تمایل به خرید ویدئو پروژکتور دارند و گاهی با توجه به شرایط ویدیو پروژکتور جیبی بهترین گزینه است.

در این مطلب قصد داریم هر چرا که باید در با انتخاب و خرید ویدئو پروژکتور بدانید، مطرح کنید تا در صورتی ‌که متمایل به خرید این دستگاه‌ها هستید، بتوانید تصمیم‌گیری بهتری داشته باشید. در ابتدا باید خاطرنشان کنیم اگر بتوانید به سه سؤال زیر پاسخ دهید، انتخاب ویدئو پروژکتور مناسب کار چندان دشوار نیست.

• اندازه نمایشگر چقدر باشد؟ (اطلاع از اینکه تصمیم دارید عرض نمایشگر دقیق چقدر باشد، از اهمیت زیادی برخوردار است).
• فاصله بین محلی که قصد دارید ویدئو پروژکتور را در آن محل قرار دهید، با دیوار یا پرده ویدئو پروژکتور چقدر باشد؟ (فاصله پرتاب).
• میزان تقریبی نور محلی که قصد دارید ویدئو پروژکتور را در آن قرار دهید، چقدر است؟

ویدئو پروژکتور چیست؟

در تعریف ساده ویدئو پروژکتور می‌توان گفت این دستگاه برعکس دوربین عمل می‌کند و لنز آن به‌جای اینکه نور را دریافت کند، آن را به نمایشگر یا دیوار ارسال می‌کند. در این مطلب قصد داریم به معرفی و آشنایی با مشخصات ویدیو پروژکتور دیجیتالی بپردازیم.

به‌طور خلاصه ویدیو پروژکتورهای دیجیتالی دارای ورودی ویدیو هستند و عملکرد مشابهی با تلویزیون‌ها و مانیتورهای کامپیوتر دارند. این نوع ویدیو پروژکتورها دارای چند مزیت هستند که از میان آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قابلیت نمایش تصویر در اندازه‌های بسیار بزرگ
• حمل‌ونقل آسان
• نصب آسان آن‌ها و تجهیزات موردنیاز برای استفاده از این دستگاه‌ها

انواع ویدیو پروژکتور

انواع ویدیو پروژکتور را می‌توان به موارد زیر تقسیم کرد:

• ویدیو پروژکتور جیبی
• ویدئو پروژکتور خانگی
• ویدئو پروژکتور چندرسانه‌ای (مولتی‌مدیا)
• ویدیو پروژکتور بسیار بزرگ که به‌صورت ثابت در یک مکان قرار می‌گیرند (این ویدیو پروژکتور زیرمجموعه‌ای از ویدیو پروژکتور چندرسانه‌ای هستند).

بدون تردید انواع مختلف ویدیو پروژکتور دیجیتالی تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با یکدیگر دارند. به‌عنوان‌مثال ویدیو پروژکتور خانگی و ویدیو پروژکتور چند رسانه‌ای شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند.

در بسیاری موارد خرید یک ویدئو پروژکتور برای هدف خاص کار ساده‌ای است؛ برای مثال در سالن اجتماعات باید از ویدیو پروژکتور چندرسانه‌ای و برای منزل از ویدیو پروژکتور خانگی استفاده کنید.

برای سالنی با ظرفیت پانصد نفر نیز باید از ویدیو پروژکتور بسیار بزرگ ثابت استفاده کنید و در مکان ‌هایی که ویدیو پروژکتورهای کوچک هم می‌تواند پاسخگو باشد، ویدیو پروژکتور جیبی گزینه مناسبی هستند.

اکنون اجازه دهید با این ویدیو پروژکتورهای معرفی‌شده به‌صورت مختصر آشنا شویم.

مدل های مختلف ویدیو پروژکتور جیبی

حمل این ویدیو پروژکتور بسیار آسان است و معمولاً به‌اندازه یا حتی کوچک‌تر هستند. برخی از این ویدیو پروژکتور شبیه ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای کوچک هستند.

شما می‌توانید از این ویدیو پروژکتور به‌عنوان مانیتورها یا تلویزیون‌های کوچک استفاده کنید. این ویدیو پروژکتور معمولاً دارای لامپ LED هستند که از یک سو باعث کاهش مصرف و عدم نیاز به استفاده از سیستم‌های خنک‌کننده بزرگ و حجیم می‌شوند؛ اما از سوی دیگر توانند تصاویر را در ابعاد بزرگ نمایش دهند.

در مورد روشنایی در ادامه به‌طور مفصل توضیح خواهیم داد؛ اما به‌طور خلاصه باید بگوییم روشنایی این ویدیو پروژکتورها معمولاً بین ۲۵ تا ۱۵۰۰ انسی است، درحالی‌که میزان روشنایی ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای رده‌بالا از ۲۵۰۰ لومن شروع می‌شود. این ویدیو پروژکتورها فاقد زوم اپتیکال هستند و به همین دلیل برای ایجاد اندازه تصویر موردنظر خود، باید این دستگاه‌ها را کمی جابجا کنید.

ویدیو پروژکتور چندرسانه‌ای

این ویدیو پروژکتورها جزو بهترین انواع ویدیو پروژکتور هستند. ویدیو پروژکتور برای کارهای مختلفی مورداستفاده قرار می‌گیرند، از ارائه فایل‌های پاورپوینت گرفته تا نمایش کلیپ‌های ویدیویی و نمایش دادن اسلایدها در مراسم عروسی! معمولاً ویدیو پروژکتورها به‌آسانی جابجا می‌شوند و وزن آن‌ها تقریباً از ۱٫۳۶ کیلوگرم شروع می‌شود (مدل‌های فوق باریک) و تا کمی بیش از این میزان نیز می‌رسد.

روشنایی این ویدیو پروژکتور از ۱۵۰۰ تا ۴۵۰۰ لومن یا در حدود همین میزان متفاوت است. اکثر این دستگاه‌ها دارای لنز زوم هستند؛ البته میزان زوم این ویدیو پروژکتور معمولاً کمتر از انواع خانگی این دستگاه‌ها است.

میزان زوم این دستگاه‌ها ۱٫۲ تا ۱٫۵ ایکس و میزان زوم ویدیو پروژکتور خانگی ۲ ایکس است؛ بنابراین در هنگام خرید این ویدیو پروژکتور باید دقت کنید اندازه پرده‌ای که قصد دارید از آن برای نمایش تصویر استفاده کنید، با نسبت پرتاپ ویدیو پروژکتور یکسان باشد.

ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای یا مولتی‌مدیا دارای پورت‌های مختلفی هستند. پورت VGA هنوز در بسیاری از این دستگاه‌ها دیده می‌شود و پورت‌های HDMI، DVI، DisplayPort و حتی SDI نیز در این دستگاه‌ها تعبیه شده است.

در ضمن تعداد زیادی از این ویدیو پروژکتور از قابلیت‌های تعاملی و همچنین قابلیت‌های ارائه بی‌سیم و همچنین قابلیت ارائه مطلب بدون نیاز به استفاده از یک کامپیوتر نیز برخوردار هستند.

رزولوشن این ویدیو پروژکتورها به‌جای اینکه با رزولوشن‌های ویدیویی مانند رزولوشن SD یا HD بیان شوند، با رزولوشن کامپیوتری بیان می‌شود که شامل SVGA یا ۸۰۰ در ۶۰۰، XGA یا ۱۰۲۴ در ۷۶۸، WXGA یا ۱۲۸۰ در ۸۰۰، WUXGA یا ۱۹۲۰ در ۱۲۰۰، UXGA یا ۱۶۰۰ در ۱۲۰۰  می‌شود.

متداول‌ترین رزولوشن برای این ویدیو پروژکتورها رزولوشن WXGA است. چنین ویدیو پروژکتورهایی برای ارائه فایل‌های پاورپوینت و همچنین ویدیوهای دارای وضوح بالا کاملاً مناسب هستند.

رزولوشن‌های SD و HD شامل (۴۸۰i (NTSC و ۵۷۰i (PAL) و ۷۲۰pو ۱۰۸۰i و ۴K (3840×2160) و ۴K DCI (4096×2160) می‌شود.

ویدیو پروژکتورهای پرتاب کوتاه

برخی از ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای ویدیو پروژکتور پرتاب کوتاه یا پرتاب فوق کوتاه هستند. معمولاً نسبت پرتاب کمتر از ۱:۱ به‌عنوان پرتاب کوتاه در نظر گرفته می‌شود. متداول‌ترین نسبت پرتاب کوتاه نسبت‌های پرتاب کوتاه ۰:۵:۱ و ۰:۳:۱ هستند. نسبت پرتاب کوتاه ۰:۳:۱ به‌عنوان نسبت کوتاه فوق کوتاه در نظر گرفته می‌شود. تقریباً هیچ یک از ویدیو پروژکتورهای پرتاب کوتاه دارای لنز زوم نیستند.

در ویدیو پروژکتورهای پرتاب فوق کوتاه آینه‌ای وجود دارد که تصویر قبل از اینکه روی پرده یا دیوار نمایش داده شود، در این آینه تابانیده می‌شود. این ویدیو پروژکتورها را معمولاً به‌جای اینکه در زیر سقف نصب کنند، در نزدیکی دیوار قرار می‌دهند و طوری طراحی شده‌اند که بتوان آن‌ها را فاصله بسیار نزدیکی از پرده یا دیوار قرار داد (در حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر).

ویدیو پروژکتور پرتاب کوتاه معمولا در کلاس‌ها استفاده می‌شوند و برای جفت شدن با وایتبردهای دیجیتال مناسب هستند.

برخی از افراد وسوسه می‌شوند ویدیو پروژکتورهای پرتاب کوتاه را در فاصله‌ای بیش از فاصله پیشنهادی از دیوار قرار دهند تا بتوانند در فضای کم تصویر بزرگ‌تری را ایجاد کنند؛ اما چنین کاری شدنی نیست؛ زیرا زمانی که فاصله این ویدیو پروژکتور با محل نمایش تصویر بیش از میزان توصیه‌شده باشد، تصویر به جای اینکه مستطیلی نمایش داده شود، ذوزنقه‌ای شکل می‌شود و برای اینکه تصویر باکیفیت و بدون اختلالی را نمایش دهد، باید آن را با روشی کاملاً خلاقانه نصب کنید.

منظور از ذونقه‌ای شکل شدن تصویر این است که زمانی‌ که ویدیو پروژکتور در ارتفاع پایینی نصب شود، قسمت بالای تصویر کشیده می شود و یا وقتی که در حالت افقی در مقابل نقطه مرکزی پرده یا دیوار نصب نشود، تصویر از کنار کشیده می‌شود.

به دلیل اینکه این ویدیو پروژکتور برای نمایش تصاویر کوچک‌تر (تصاویری با عرضی در حدود ۲٫۴۰ سانتی‌متر یا کمتر) طراحی شده‌اند. حداکثر میزان روشنایی ویدیو پروژکتورهای پرتاب کوتاه ۳۰۰۰ لومن است.

چنانچه نیازمند ویدیو پروژکتور دارای نور بیشتر هستید و فضای کوچکی هم در اختیار دارید، باید به فکر خرید ویدیو پروژکتور با قابلیت تعویض لنز باشید. ویدئو پروژکتور اپسون PowerLite 675W، نمونه بسیار خوبی از یک ویدئو پروژکتور پرتاب فوق کوتاه است؛ البته پایه دیواری این ویدئو پروژکتور به‌صورت جداگانه فروخته می‌شود.

مدل های ویدئو پروژکتور خانگی

در ویدیو پروژکتورهای خانگی بدون تردید کیفیت تصویر از هر پارامتر دیگری مهم‌تر است، این ویدیو پروژکتور دارای روشنایی زیادی نیستند (میزان متوسط روشنایی آن‌ها ۱۸۰۰ لومن است) و میزان آن‌ها از هر نوع ویدیو پروژکتور دیگری که دارای لنز داخلی هستند، بیشتر است.

ویدیو پروژکتورهای خانگی از قابلیت کنترل ولتاژ پایین (LVC) برخوردار هستند و با ولتاژ پایین کار می‌کند؛ بنابراین می‌توان این دستگاه‌ها را طوری تنظیم کرد که هم‌زمان با روشن و خاموش شدن آن‌ها، پرده نمایش هم بالا و پایین برود و یا اگر پرده نمایش ثابت است و پرده‌ای روی آن قرار دارد، پرده باز و بسته شود. سیستم خنک‌کننده این دستگاه‌ها به‌منظور کاهش صدای آن‌ها، کارآمدتر و پیچیده‌تر از سیستم‌های خنک‌کننده سایر دستگاه‌ها است.

البته وجود این سیستم خنک‌کننده در ویدیو پروژکتور خانگی باعث افزایش اندازه آن‌ها می‌شود و نصب آن‌ها به‌صورت برعکس را نیز غیرممکن می‌کند. در ضمن می‌توان گفت این ویدیو پروژکتورها محبوب‌ترین نوع ویدیو پروژکتورها هستند؛ زیرا اکثر آن‌ها در سال‌های اخیر با وضوح HD تولید شده‌اند و تعدادی از آن‌ها نیز ۴K هستند (ویدیو پروژکتور ۴K DCI دارای رزولوشن ۴۰۹۶ در ۲۱۶۰ پیکسل هستند).

البته باید در هنگام خرید این نوع از ویدیو پروژکتورها کاملاً مراقب باشید؛ زیرا برخی از شرکت‌ها تعدادی از ویدیو پروژکتوری را که اساساً به‌عنوان ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای طراحی شده‌اند، به‌عنوان ویدئو پروژکتور خانگی روانه بازار می‌کنند.

از ویژگی‌های این نوع از ویدیو پروژکتور می‌توان به روشنایی بیش از۳۰۰۰ لومن، برخورداری از رزولوشن VESA به‌جای رزولوشن HD (این دستگاه‌ها معمولاً دارای رزولوشن WXGA و WUXGA هستند و زوم آن‌ها کمتر از ۲ ایکس است) اشاره کرد.

چنانچه می‌خواهید تصویر بسیار با کیفیتی را با این ویدیو پروژکتور تماشا کنید، باید از ورود یا ایجاد هرگونه نور در محیط جلوگیری کنید. این ویدیو پروژکتور را باید با پرده‌هایی که اندازه آن‌ها به ۱۰۰ اینچ یا همین حدود می‌رسد، استفاده کرد.

ویدیو پروژکتورهای خانگی گزینه‌های بسیار خوبی برای استفاده در منزل هستند؛ البته درصورتی‌که می‌خواهید ویدیو پروژکتور با نور بیشتر داشته باشید، می‌توانید از ویدیو پروژکتور خانگی استفاده کنید، حتی اگر می‌خواهید از آن‌ها در منزل استفاده کنید.

به دلیل اینکه این دستگاه‌ها وزن بالایی دارند و از لنزهای خاصی در آن‌ها استفاده می‌شود، باید برای نصب آن‌ها از فردی متخصص کمک بگیرید.

ویدیو پروژکتورهای بزرگ و ثابت

ویدیو پروژکتورهای ثابت به ویدیو پروژکتور بزرگ و حرفه‌ای گفته می‌شود که معمولاً همراه با یکدیگر و با ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای استفاده می‌شوند. روشنایی این ویدیو پروژکتور از ۴۵۰۰ لومن آغاز می‌شود و تا ۲۰ هزار لومن یا حتی بیشتر نیز افزایش پیدا می‌کند. معمولاً این ویدیو پروژکتورها قابل‌حمل نیستند و نصب آن‌ها معمولاً کمی زمان می‌برد.

این دستگاه‌ها معمولاً مجهز به لنزهای قابل تعویض هستند و باعث می‌شود بتوانید نسبت پرتاب آن‌ها را مطابق با میل خود تغییر دهید. این نوع از ویدیو پروژکتور معمولاً در سالن‌های سخنرانی، سینماها و سالن‌های تئاتر، مساجد و عبادتگاه‌های بزرگ، استادیوم‌ها و مکان‌های مشابه که باید تصاویر با اندازه‌های بسیار بزرگ برای تعداد زیادی از افراد نمایش داده شوند، مورداستفاده قرار می‌گیرد.

ویدیو پروژکتورهای بزرگ و ثابت می‌توانند علاوه بر این‌که می‌توانند برای نمایش تصاویر در ابعاد بزرگ مورداستفاده قرار بگیرند، می‌توانند در محیط‌هایی که امکان کنترل میزان نور وجود ندارد، نیز به کار گرفته شوند.

بسیاری از این دستگاه‌ها دارای پروژکتورهای هستند که می‌توانند به یکدیگر متصل شوند تا روشنایی آن‌ها در کنار هم به میزان چشمگیری افزایش یابد. این قابلیت تحت عنوان stacking معرفی شده است. همچنین برخی از دستگاه‌ها از قابلیت edge blending هم پشتیبانی می‌کنند که می‌تواند به افزایش رزولوشن دستگاه و همچنین ایجاد نسبت تصویر خاص و سفارشی‌سازی‌شده نیز کمک کند؛ البته برای بهره‌مندی از این قابلیت تصویر هر دو ویدیو پروژکتور باید کاملا با یکدیگر مطابقت داشته باشند.

البته برای استفاده از این ویژگی باید از دو ویدیو پروژکتور با پشتیبانی از این قابلیت با برند و مدل یکسان استفاده کنید. همچنین درصورتی‌که ویدیو پروژکتورهای شما فاقد این قابلیت هستند، می‌توانید از پردازنده‌های مجزا برای ایجاد قابلیت Edge Blending استفاده کنید.

ویدئو پروژکتور ۴k

بدون تردید سرعت فراگیری ویدیو پروژکتور ۴K به‌اندازه فراگیری تلویزیون‌ ۴K نیست؛ اما اکثر تراشه‌های LCD و DLP بیشتر برای استفاده در مراکز دیداری و شنیداری تولید شده‌اند و در محصولات مرتبط با ویدیو پروژکتورهای خانگی کمتر دیده می‌شوند.

با این وجود پروژکتورهای خانگی ۴K کم‌وبیش با قیمت‌های نسبتاً بالا در بازار موجود هستند و می‌توانید با آن‌ها از دیدن تصاویر بسیار بزرگ با کیفیت خیره‌کننده نهایت لذت را ببرید..

برخی از ویدیو پروژکتورهای فول اچ‌دی نیز می‌توانند رزولوشن تصاویر را تا حدود ارتقا دهند؛ به‌عنوان‌مثال ویدیو پروژکتور اپسون مدل PowerLite Home Cinema 5040UB از ویژگی تغییر پیکسل‌ها یا pixel-shifting برخوردار است که باعث می‌شود رزولوشن ظاهری دستگاه فراتر از رزولوشن ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ هر یک از سه تراشه LCD دستگاه برود.

آیا هنوز پشتیبانی از فناوری سه‌بعدی مهم است؟

امروزه تمام برندهای تولیدکننده تلویزیون و ویدیو پروژکتور پذیرفته‌اند که دوران فناوری سه‌بعدی به پایان رسیده است. اگر هنوز هم متمایل به دیدن محتوای سه‌بعدی هستید، باید فکر خرید ویدئو پروژکتور خانگی باشید. بسیاری از سازندگان ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای مدعی هستند که محصول آن‌ها توانایی پخش محتوای سه‌بعدی را دارند و به‌اصطلاح ۳D ready هستند.

اکثر این دستگاه‌ها درواقع دارای فناوری DLP Link هستند. این فناوری نوعی فناوری ۳D محسوب می‌شود که تنها با کارت‌های گرافیک کامپیوتر و نرم‌افزارهای خاص امکان پخش محتوای سه‌بعدی را فراهم می‌کنند. برای پخش بدون دردسر محتوای سه‌بعدی می‌توانید از ویدیو پروژکتورهای خانگی مجهز به پورت HDMI با قابلیت پخش محتوای سه‌بعدی استفاده کنید و می‌توانید از بلوری پلیرها نیز برای پخش محتوا کمک بگیرید.

البته متأسفانه میزان روشنایی ویدیو پروژکتور سه‌بعدی نصف روشنایی ویدیو پروژکتور معمولی است؛ شما می‌توانید برای رفع مشکل از دو ویدیو پروژکتور stackable به همراه فیلترهای پلورایز نور استفاده کنید (ویدیو پروژکتورهای Stackable به ویدیو پروژکتورهایی گفته می‌شود که می‌توان آن‌ها را به یکدیگر متصل کرد تا روشنایی آن‌ها افزایش یابد.

البته در صورت استفاده از ویدیو پروژکتورهای Stackable استفاده باید تصویر دو ویدیو پروژکتور به دقت با یکدیگر مطابقت داده شوند. درضمن باید هر دو ویدیو پروژکتور از قابلیت تغییر لنز «lens shift» است و بتوان موقعیت قرارگیری و زاویه قرارگیری آن را قرار دارد (در بخش بعدی بیشتر در مورد این قابلیت توضیح خواهیم داد) و هر دوی آن‌ها از یک برند و دارای یک مدل باشند.

معمولا ویدیو پروژکتورهای بزرگ و ثابت، Stackable هستند؛ درصورتی‌که ویدیوپروژکتورها فاقد قابلیت stackable باشند، می‌توانید از پردازنده‌های مجزا که برای مطابقت دادن تصاویر با یکدیگر ساخته شده‌اند، استفاده کنید.

در صورت تمایل برای استفاده از چنین سیستمی باید از پردازنده خاصی برای ترکیب سیگنال استریم شده برای چشم چپ و راست ارسال‌شده از سوی پورت HDMI برای خلق تصاویر سه‌بعدی استفاده شود. ویدیو پروژکتور ثابت و بزرگ

اکنون که با انواع ویدئو پروژکتور آشنا شدید اجازه دهید به سؤالاتی که در ابتدای مقاله مطرح کردیم، پاسخ دهیم.

چرا اندازه دیوار و پرده نمایشگر و همچنین فاصله پرتاب نور از ویدئو پروژکتور تا محل تصویر مهم است؟ نسبت پرتاب چیست؟

یکی از فاکتورهای بسیار مهمی که باید در هنگام خرید ویدئو پروژکتور  باید به آن دقت کنیم، نسبت پرتاب است. برای انتخاب ویدیو پروژکتور با نسبت پرتاب مناسب باید به دو مورد توجه کنیم که شامل فاصله ویدیو پروژکتور از محل نمایش تصویر و میزان عرض پرده نمایش با دیوار می‌شود. در واقع نسبت پرتاب رابطه بین عرض پرده نمایش و فاصله بین ویدیو پروژکتور و پرده نمایش است.

به‌عنوان‌مثال تصور کنید قصد دارید برای مکانی با شرایط زیر ویدیو پروژکتور مناسب تهیه کنید

• عرض پرده یا دیوار: ۳ متر
• فاصله ویدیو پروژکتور تا محل نمایش تصویر: ۴٫۵ متر
• نسبت پرتاب موردنیاز: ۱:۵:۱

نخستین فاکتوری که در هنگام انتخاب و خرید ویدئو پروژکتور باید در نظر بگیرید، عرض پرده یا دیوار و فاصله ویدیو پروژکتور تا محل نمایش تصویر است؛ البته عوامل دیگری نیز می‌توانند در انتخاب ویدیو پروژکتور با نسبت پرتاب مناسب تأثیرگذار باشند، مثلاً شاید بتوانید ویدیوپروژکتور را در نقاط مختلف سقف نصب کنید. در چنین شرایطی می‌توانید تقریباً هر نوع ویدیو پروژکتور را انتخاب کنید. توصیه می‌کنیم مکانی را انتخاب کنید که هم تا جای ممکن به محل نمایش تصویر نزدیک باشد و هم بتوانید آن را راحت نصب کنید.

نور پروژکتور از قانون مرجع معکوس تبعیت می‌کند؛ یعنی شدت نور با مربع (مجذور) فاصله بین ویدئو پروژکتور و محل نمایش تصویر، نسبت عکس دارد. در تعریف ساده و خلاصه این جمله باید بگوییم، هرچقدر ویدئو پروژکتور را نزدیک‌تر به محل نمایش تصویر نصب کنید، برای نمایش تصویری با وضوح بالا نور کمتری موردنیاز است.

در صورتی که قبلاً ویدیو پروژکتور را روی سقف نصب کرده‌اید و می‌خواهید دوباره از آن استفاده کنید، می‌توانید از لامپی استفاده کنید که نسبت پرتاب آن کاملاً مناسب عرض پرده یا دیوار باشد.

اندازه نمایشگر

پرده نمایشگر بحث کاملاً مفصلی است و باید در مقاله جداگانه ای از ابعاد مختلف بررسی شود. در این بخش تنها قصد داریم شما را در مورد اندازه مناسب نمایشگر راهنمایی کنیم. در پاسخ کوتاه به این سؤال باید بگویم بهترین جواب و کوتاه‌ترین جواب برای این سؤال این است که فاصله دورترین فرد از نمایشگر (به متر) را ضربدر ۳ کنید؛ به‌عنوان‌مثال چنانچه فاصله دورترین فرد از نمایشگر ۱۵ متر باشد، ارتفاع نمایشگر باید ۳ متر باشد.

البته در کل میزان استانداردی برای نسبت پرتاب یا اندازه نمایشگر وجود ندارد. لنزهای مورداستفاده در ویدیو پروژکتور چندرسانه‌ای تنوع چندان زیادی ندارد. نسبت پرتاب آن‌ها میزانی بین ۱٫۳:۱ تا ۳:۱ متر است، درحالی‌که نسبت پرتاب ویدیو پروژکتورهای با لنزهای قابل تعویض از ۰٫۸:۱ تا ۱۵:۱ متفاوت است؛ نسبت پرتاب ویدیو پروژکتورهایی که از قابلیت زوم برخوردار هستند بین ۱٫۳:۱ تا ۱٫۷:۱ است. نسبت پرتاب ویدیو پروژکتورهای پرتاب کوتاه و قوق کوتاه کمتر از ۰٫۵:۱ و در برخی از موارد ۰٫۳:۱ است.  درکل نسبت پرتاب متغیر بین ۰٫۸:۱ تا ۱۰:۱ متغیر است.

به‌عنوان‌مثال چنانچه ویدیو پروژکتور دارای نسبت پرتاب ۱٫۳:۱ متر باشد، درصورتی‌که ویدیو پروژکتور را در فاصله ۱٫۵۶ متری از پرده نصب کنید، عرض تصویر ایجادشده روی پرده در حدود ۱٫۲ متر خواهد بود. عدد سمت چپ نسبت پرتاب نشان‌دهنده فاصله لازم بین ویدیو پروژکتور و پرده نمایش و عدد سمت راست نشان‌دهنده عرض تصویری است که در آن فاصله تشکیل می‌شود (هر دو عدد باید ضربدر عدد ۱.۲ شوند)

درصورتی‌که می‌خواهید بفهمید ویدیو پروژکتور با چه نسبت پرتابی برای محل شما مناسبت است، باید فاصله موردنظرتان از ویدئو پروژکتور تا محل نمایشگر را تقسیم بر عرض تصویر موردنظرتان کنید؛ به‌عنوان‌مثال اگر قصد دارید ویدئو پروژکتور را در فاصله ۳ متری از محل نمایش تصویر نصب کنید و می‌خواهید عرض تصویر تشکیل‌شده ۲٫۵ متر باشد، باید ویدیو پروژکتور با نسبت پرتاب ۱٫۲ انتخاب کنید (۲٫۵÷۳=۱٫۲).

نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که چنانچه ویدئو پروژکتور را حتی چند سانتی‌متر بیشتر از نسبت پرتاب آن نصب کنید، ممکن است بخشی از تصویر روی پرده نمایش یا دیوار نمایش داده نشود.

چنانچه نمی‌توانید در مورد انتخاب ویدئو پروژکتوری با نسبت پرتاب مناسب تصمیم درستی داشته باشید، توصیه می‌کنیم دستگاهی را انتخاب کنید که دارای زوم بیشتر باشد (البته هرچقدر زوم یک دستگاه بیشتر باشد، قیمت آن نیز به همان میزان افزایش پیدا می‌کند) یا باید دستگاه فوق کوتاه را انتخاب کنید؛ البته باید توجه داشته باشید که ویدیو پروژکتورهای پرتاب کوتاه توانایی زوم ندارند و اگر درست نصب نشوند، فرم تصویر به هم می‌خورد و تصویر به‌صورت ذوزنقه‌ای پخش می‌شود.

در کل چنانچه ویدیو پروژکتور را نزدیک به محل نمایش نصب کنید، در مقایسه با زمانی که آن‌ها دورتر از محل نمایش تصویر نصب می‌شوند، با مشکلات کمتری مواجه می‌شوید.

در پایان باید به این نکته توجه کنید که نسبت پرتاب می‌تواند بر اساس نسبت تصویر نیز تغییر کند. چنانچه نسبت تصویر محتوای در حال نمایش توسط ویدئو پروژکتور را طوری تنظیم کنید که باریک‌تر از نسبت تصویر محتوای اصلی باشد، دستگاه نور را تا فاصله بیشتری پرتاب می‌کند.

نور ویدیو پروژکتور

معمولاً برای تأمین نور پروژکتورها از سه فناوری استفاده می‌شود که شامل لامپ LED، لامپ متال هالید و لیزر می‌شود. لامپ‌های LED تنها در ویدیو پروژکتور جیبی استفاده می‌شود و در بقیه ویدیو پروژکتور مذکور در مقاله از لامپ‌های متال هالید استفاده می‌شود.

این نوع لامپ‌ها نوعی از لامپ‌های تنگستن هستند که معمولاً عمر مفید آن‌ها بین ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ و حتی ۱۰۰۰۰ ساعت است (البته درصورتی‌که میزان روشنایی آن‌ها در حالت پیش‌فرض باشد، دستگاه می‌تواند چنین عمر مفیدی داشته باشد  و چنانچه روشنایی دستگاه افزایش یا کاهش یابد، عمر لامپ نیز به همان میزان افزایش یا کاهش پیدا می‌کند). عمر ویدیو پروژکتورهای LED به ۲۰ هزار ساعت نیز می‌رسد.

برخی از ویدیو پروژکتور لیزری هستند. این ویدیو پروژکتور به‌عنوان تلویزیون لیزری نیز معرفی شده‌اند و با اشعه‌های لیزر با رنگ‌های مختلف تصویر را تشکیل می‌دهند (این اشعه‌ها در یک نقطه با یکدیگر ترکیب و به این صورت تصویر تشکیل می‌شود).

این ویدیو پروژکتورهای مدرن معمولاً دارای وضوح ۴K هستند و تصویری بسیار باکیفیت با جزئیات کامل را ارائه می‌دهند. در ضمن معمولاً اکثر این ویدیو پروژکتور ایمنی بالایی دارد؛ زیرا زمانی که انسان در معرض تابش اشعه‌های لیزر  قرار می‌گیرد، ویدیو پروژکتور انتشار اشعه‌ها را متوقف می‌کند (اشعه‌های لیزر می‌توانند تهدیدی برای سلامتی انسان باشند).

اکثر ویدیو پروژکتور لیزری دارای فناوری پرتاب فوق کوتاه هستند و می‌توانید آن‌ها را در فاصله نزدیکی از محل نمایش تصویر روی میز کوچکی قرار دهید. اکثر این ویدیو پروژکتور دارای کنتراست بسیار خوبی هستند و از فناوری HDR نیز پشتیبانی می‌کند (در ادامه در مورد این دویژگی در ویدیو پروژکتورها توضیح خواهیم داد). در برخی از ویدیو پروژکتورها از سیستم ترکیبی LED و نور لیزر (چند اشعه لیزر در کنار هم) نیز برای تأمین نور استفاده می‌شود.

این دستگاه‌ها مزایا و معایب خود را دارند. از مزایای این ویدیو پروژکتورها می‌توان به اتلاف کمتر نور در مقایسه با ویدیو پروژکتورهای مجهز به لامپ هالید و مصرف کمتر و روشنایی یکسان با این ویدیوپروژکتورها اشاره کرد. یکی از معایب اصلی این دستگاه ها دقت رنگ پایین‌تر و عملکرد ضعیف‌تر آن‌ها در بازآفرینی رنگ‌ها نسبت به ویدیو پروژکتورهای دارای لامپ LED و لامپ هالید است.

البته این دستگاه‌ها برای نمایش فایل‌های پاورپوینت، نمایش ویدیوهای معمولی و نمایش تصاویر گزینه مناسبی هستند؛ اما در مواردی که دقت رنگ اهمیت زیادی دارد، حتما باید از ویدیو پروژکتورهای مجهز به لامپ LED و لامپ هالید استفاده کنید.

چه مقدار روشنایی موردنیاز است؟

با وجود این‌که نسبت پرتاب پارامتر بسیار مهمی محسوب می‌شود؛ اما می‌توان گفت نور ویدئو پروژکتور مهم‌ترین پارامتر برای خرید آن است. چنانچه تصویر ویدئو پروژکتوری در محیط نسبتاً پرنور، به‌اندازه کافی واضح نباشد، آن دستگاه هرچقدر هم امکانات جانبی فراوانی داشته باشد، دستگاه خوبی نیست. ساخت ویدیو پروژکتور با نور زیاد برای سازندگان این دستگاه‌ها بزرگ‌ترین چالش محسوب می‌شود؛ اما ساخت ویدیو پروژکتور که بتواند نور بسیار زیادی تولید کند، تقریباً غیرممکن است.

توصیه می‌کنیم در هنگام خرید دستگاهی را انتخاب کنید که دارای نور زیادی باشد، مسلماً درصورتی‌که نور دستگاه زیادتر از میزان موردنیاز شما باشد، به‌راحتی می‌توان آن را کاهش دهد؛ اما افزایش نور در دستگاهی که نور زیادی نمی‌تواند ایجاد کند، امکان‌پذیر نیست.

به‌طورکلی بهتر است ویدئو پروژکتور در محیطی کاملاً تاریک استفاده شود و هرچقدر نور محیط بیشتر باشد، کنتراست دستگاه بیشتر کاهش می‌یابد و رنگ‌های دستگاه رنگ‌پریده‌تر می‌شوند؛ البته حتی یک دستگاه پرنور هم نمی‌تواند مشکل وضوح کم تصاویر ویدیو پروژکتور در محیطهای پرنور را کاملاً برطرف کند؛ زیرا در محیط‌هایی که نور وجود دارد نور محیط با قسمت‌های تاریک تصویر در حال نمایش ترکیب می‌شود و درنتیجه تصاویر کمی محو می‌شوند.

اگر ناگزیر به استفاده از ویدئو پروژکتور در محیطهای پرنور هستید، قطعاً تصویر بسیار با کیفیتی را مشاهده نخواهید کرد؛ اما با خرید ویدیو پروژکتور  پرنور حداقل می‌توانید تصویری باکیفیت قابل‌قبول را ببینید.

میزان روشنایی ویدئو پروژکتور با واحدی تحت عنوان انسی لومن (به‌صورت خلاصه لومن) اندازه‌گیری می‌شود. برای انتخاب ویدیو پروژکتور با روشنایی موردنیاز شما، باید چهار فاکتور را بررسی کنید که شامل فاصله ویدیو پروژکتور از محل نمایش تصویر، عرض تصویر در حال نمایش و میزان نور اتاق و محتوای در حال نمایش می‌شود.

میزان روشنایی ویدیو پروژکتورهای چندرسانه‌ای بین ۲۵۰۰ تا ۴۵۰۰ لومن است و به‌تازگی برخی از این نوع ویدیو پروژکتورهای با روشنایی ۶۵۰۰ لومنی نیز عرضه شده اند. میزان روشنایی ویدیو پروژکتورهای خانگی هم بین در حدود ۲۵۰۰ یا همین حدود است. میزان روشنایی ویدیو پروژکتورهای LED هم بین ۱۰ تا ۱۰۰۰ لومن است.

ساده‌ترین روش برای انتخاب ویدیو پروژکتور با نور مناسب بر مبنای این فاکتورها، استفاده از نرم‌افزار Projection Calculator است. این نرم‌افزار می‌تواند میزان نوری را که پروژکتور موردنیاز شما باید داشته باشد، بر اساس اطلاعات ورودی محاسبه ‌کند و نمایش ‌دهد.

بسیاری از تولیدکنندگان ویدئو پروژکتور چنین ابزارهایی را در وب سایت‌های خود ایجاد کرده‌اند. اگر نتوانستید سایت مناسبی برای انجام این محاسبات پیدا کنید، ما سایت Projector Central را پیشنهاد می‌کنیم که تقریباً تمام ماشین‌حساب‌های موردنیاز برای مدل‌های مختلف ویدئو پروژکتور در آن قرار دارد.

برای این‌که تقریباً بفهمید چه ویدیو پروژکتورهایی برای چه محیط‌هایی مناسب هستند، چند مثال را بیان می‌کنیم.

• برای پذیرایی منزل که بتوانید لامپ‌های آن را کاملاً خاموش کنید، ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ لومن
• کلاس مدرسه یا سالن کنفرانس درصورتی‌که بتوانید چراغ‌های آن را به‌طور کامل خاموش کرد؛ حداقل ۳۰۰۰ لومن
• سالن‌های سخنرانی، کلیسا یا سالن‌های بسیار بزرگ که نور آن‌ها معمولاً زیاد است؛ حداقل ۴۵۰۰ لومن
• سالن سینما و تئاتر یا استادیوم؛ ۲۰۰۰۰ لومن یا بیشتر

در ماشین‌حساب‌های پروژکتور میزان روشنایی یا شدت روشنایی با واحد فوت کندل سنجیده می‌شود. مطمئناً اندازه‌گیری میزان روشنایی اتاق بر اساس فوت کندل بدون استفاده از دستگاه امکان‌پذیر نیست؛ اما اگر بخواهید میزان روشنایی اتاق به واحد فوت کندل را به‌صورت تقریبی بیان کنیم باید بگویم اتاق کاملاً روشن باشد تقریباً ۵۰ فوت کندل نور دارد، اتاق کمی روشن باشد دارای ۲۰ فوت کندل نور است و اتاقی که کمی تاریک باشد،  کمتر از ۵ فوت کندل نور دارد.

چنانچه اتاقتان فاقد پرده است و نور شدید آفتاب هم مستقیماً به آن می‌تابد و حتماً باید در اتاق ویدیو پروژکتور نصب کنید و ویدئو پروژکتور هم باید تصویر خوبی داشته باشد، از دستگاه نورسنج برای اندازه‌گیری روشنایی اتاق استفاده کنید و این کار را با دقت انجام دهید.

همان‌طور که قبلاً گفتیم توجه به محتوا نیز برای انتخاب ویدئو پروژکتور مناسبی با نور مناسب مهم است. قطعاً زمانی که می‌خواهید از ویدئو پروژکتور برای نمایش متونی با رنگ سفید و پس‌زمینه سیاه استفاده کنید، به دلیل اینکه چنین تصویری کنتراست بالایی دارد، استفاده از ویدیو پروژکتور با نور ضعیف چندان عاقلانه نیست و توصیه می‌کنیم برای حفظ جزئیات مربوط به تن رنگ‌ها، از دستگاهی با نور کافی استفاده کنید.

البته ویدیو پروژکتورهای مجهز به دو لامپ دارای روشنایی بیشتری هستند. برخورداری از دو لامپ قابلیت بسیار مفیدی محسوب می شود؛ زیرا درصورتی‌که یکی از لامپ ها دچار مشکل شد باز هم می‌توانید به استفاده از آن ادامه دهید.

در ضمن می‌توانید تنها از یکی از لامپ‌ها استفاده کنید تا دیگر مجبور به خرید لامپ باشید. این ویدیو پروژکتورها برای مکان‌هایی که فرایند تعویض لامپ کمی دشوار است. نیز گزینه مناسبی محسوب می‌شوند؛ جالب است بدانید برخی از ویدیو پروژکتورها به جای دو لامپ دارای چند لامپ هستند.

اگر نمی‌دانید پروژکتور قرار است در چه مکانی نصب شود و یا می خواهید در مکان‌های مختلفی نصب کنید، توصیه می‌کنیم هرچقدر توانایی مالی‌تان اجازه می‌دهد، دستگاه پرنورتری را انتخاب کنید؛ البته حمل آسان دستگاه نیز باید مدنظرتان باشد.

نکته مهم دیگری که باید در رابطه با ویدیو پروژکتور بیان کنیم این است که هیچ ویدیو پروژکتور برای استفاده در اتاق بدون پرده یا استفاده از آن برای فضای باز، روشنایی کافی ندارد.

چنانچه نوری در اتاقتان وجود دارد آن را تا جای ممکن کاهش دهید درصورتی که انجام این کار امکان‌پذیر نیست، به‌جای ویدئو پروژکتور از تلویزیون یا مانیتور کامپیوتر استفاده کنید. نور محیط نه‌تنها باعث کاهش کیفیت تصویر در حال نمایش با ویدئو پروژکتور می‌شود، بلکه حتی در برخی از موارد تصویر را کاملا تغییر می‌دهد.

اساساً عدم کالیبراسیون صحیح ویدئو پروژکتور یا تصحیح رنگ به شیوه درست می‌تواند کیفیت تصویرها به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. در ضمن باید خاطرنشان کنیم چنانچه محتوای در حال نمایش باید با دقت دیده شود، ویدئو پروژکتور وسیله مناسبی برای نمایش آن نیست؛ مخصوصاً اگر بخواهید از آن در محیطی پرنور استفاده کنید.

روشنایی رنگ

روشنایی رنگ و روشنایی ویدئو پروژکتور دو مقوله متفاوت هستند. زمانی که سیستم پردازش تصویر رنگ‌های تصاویر را رندر می‌کند، روشنایی دستگاه کاهش پیدا می‌کند و درنتیجه تصاویر چندان واقعی نخواهند بود؛ در برخی از ویدیو پروژکتور ویژگی مفیدی تحت عنوان روشنایی رنگ یا Color brightness ایجاد شده است که باعث می‌شود رنگ‌ها واقعی‌تر و طبیعی‌تر به نظر برسند.

اکنون که با مفاهیمی همچون نسبت پرتاب و روشنایی آشنا شدیم، می‌توانیم مفاهیمی همچون رزولوشن و میزان کنتراست را نیز توضیح دهید.

رزولوشن

رزولوشن فاکتور مهمی برای یک ویدئو پروژکتور مناسب است؛ اما نه به‌اندازه‌ای که فکر می‌کنید. امروزه اکثر ویدیو پروژکتورها حداقل با رزولوشن XGA (1024 در ۷۶۸) عرضه می‌شوند و اسلایدهای پاورپوینت نیز معمولاً با نسبت تصویر ۴:۳ نمایش داده می‌شوند؛ البته هنوز بسیاری از مدل‌های پایه با رزولوشن SVG (800 در ۶۰۰) عرضه می‌شوند. ویدیو پروژکتور جیبی رزولوشن پایینی دارند و سازندگان این نوع ویدیوپروژکتورها نیز معمولاً این موضوع را تلویحاً می‌پذیرند.

به دلیل اینکه محتوای HD با نسبت تصویر عریض به‌صورت فزاینده‌ای در حال افزایش است، معمولاً بیشتر ویدیو پروژکتور دارای رزولوشن WXGA (1280 در ۸۰۰) هستند و تصویر ۷۲۰ به‌تدریج در حال جایگزین شدن با نسبت تصویر ۳:۴ است.

در کل توصیه نمی‌شود دستگاهی را انتخاب کنید که رزولوشن آن کمتر از XGA نباشد. ویدیو پروژکتورهای دارای رزولوشن SVGA یا کمتر، تصاویر را به‌صورت پیکسل پیکسل نمایش می‌دهند.

از سوی دیگر بسیاری از کامپیوترها تصاویر را تنها به ویدیو پروژکتورهایی انتقال می‌دهند که رزولوشن آن‌ها حداقل XGA باشد؛ البته بسیاری از کامپیوترها از رزولوشن XGA پشتیبانی نمی‌کنند؛ اما می‌توان با تغییر تنظیمات آن رزولوشن را دست‌کاری کرد و رزولوشن خروجی ویدئو پروژکتور را روی XGA تغییر داد؛ بنابراین ویدئو پروژکتور می‌توانند تصاویر با این رزولوشن نمایش دهد؛ البته در چنین رزولوشنی تصاویر تار و متون کوچک ناخوانا می‌شوند.

در منازلی که ویدئو پروژکتور نصب می‌شود، فاصله بین پرده نمایش و تماشاگر به میزان بیشتری کمتر از سایر مکان‌های است که ویدیو پروژکتور در آن‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ به هر حال رزولوشن XGA رزولوشن پایه محسوب می‌شود و بهتر است در هنگام خرید ویدئو پروژکتور دستگاه‌هایی با رزولوشن بالاتر را انتخاب کنید (ترجیحاً WXGA و یا حتی بیشتر در صورت داشتن توانایی مالی).

در مورد نسبت تصویر هم باید گفت حتی اگر تنها برای نمایش فایل‌های پاورپوینت از پروژکتور استفاده می‌کنید، بهتر است دستگاهی را انتخاب کنید که نسبت تصویر آن ۱۶:۹ یا ۱۶:۱۰ باشد تا اگر زمانی خواستید ویدیوی HD تماشا کنید، با مشکلی مواجه نشوید.

توصیه می کنیم برای موارد خاص مثل نمایش  تصویر از دستگاهی با حداقل رزولوشن ۱۶۰۰ در ۱۲۰۰ (UXGA) برای نسبت تصویر ۴:۳ یا ۱۹۲۰ در ۱۲۰۰ برای نسبت تصویر ۱۶:۱۰ استفاده کنید و حتی بهتر است چنین دستگاهی از رزولوشن بالاتری برای هر دو نسبت تصویر برخوردار باشد.

در مورد ویدیو پروژکتور خانگی در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر خرید ویدئو پروژکتور ۴K منطقی است یا نه، باید بگوییم با توجه به اینکه در حال حاضر دسترسی به محتوای ۴K تقریباً راحت است، پیشنهاد می‌کنیم در صورت برخورداری از توانایی مالی حتماً دستگاه‌های ۴K را انتخاب کنید تا بتوانید تمام جزئیات تصویر را با وضوح بالایی ببینید؛ لازم به توضیح است در حال حاضر تقریباً تمام ویدیو پروژکتورهای خانگی حداقل دارای وضوح Full HD هستند.

لازم به توضیج بهتر است رزولوشن محتوا یا دستگاهی که در حال پخش محتواست، با رزولوشن ویدیو پروژکتور یکسان باشد؛ در عیر این صورت ویدیو پروژکتور رزولوشن تصویر را افزایش می‌دهد و کیفیت تصویر کاهش پیدا می کند.

اگر می‌خواهید بدانید چه رزولوشنی برای دستگاه شما مناسب است با جستجوی کلمه resolution calculator در اینترنت می‌توانید ماشین‌حساب‌های را پیدا کنید که با واردکردن اندازه نمایشگر و فاصله‌ای که از آن نمایشگر را تماشا می‌کنید، رزولوشن مناسب را به شما نمایش می‌دهد.

البته اگرچه این ماشین‌حساب‌ها ابزار بسیار مفیدی محسوب می‌شود؛ اما برای انتخاب دستگاهی با رزولوشن مناسب باید روشنایی را نیز در نظر بگیرید و هیچ ماشین‌حسابی نمی‌تواند میزان روشنایی اتاق را بر اساس اعداد و ارقام واردشده محاسبه کند.

نسبت کنتراست

شاید نسبت کنتراست برای شما جزو مبهم‌ترین ویژگی‌های ویدیو پروژکتور یا نمایشگر باشد و اکثر افراد هیچ شناختی نسبت به آن ندارد. برخی از پروژکتورها و تلویزیون‌های HD و Ultra HD دارای ویژگی خاصی تحت عنوان dynamic contrast هستند که روی کاغذ با هدف افزایش کنتراست ایجاد شده است.

کنتراست به معنی مقایسه سیاه‌ترین نقطه تصویر در مقایسه با روشن‌ترین نقطه تصویر در تمام بخش‌های تصویر در تصویر A و همچنین مقایسه با روشن‌ترین رنگ سفید با روشنایی تمام قسمت‌های تصویر در تصویر B است.

در ویدیو پروژکتورها برخلاف تلویزیون‌ها سطح پرده نمایشگاه تأثیر بسیار مهمی در میزان کنتراست دارد. علاوه بر این نور محیطی می‌تواند میزان کنتراست مؤثر تصویر را کاهش دهد.

در شرایط بهینه و مناسب برای استفاده از ویدئو پروژکتور، کنتراست ۱۰۰۰۰ یا بیشتر، قابل‌قبول و رضایت‌بخش است؛ درصورتی‌که نور محیط کمی زیاد باشد کنتراست ۵۰۰:۱ یا کنتراست ۱۰۰۰۰۰:۱ اصلاً خوب نیست و در صورت استفاده از چنین پروژکتوری در محیط روشن تصویر واضحی را مشاهده نمی‌کنید. درضمن جنس سطح پرده نمایش نیز تا نیز در افزایش یا کاهش کنتراست تاثیر زیادی دارد.

درواقع نسبت کنتراست نسبت بیشترین روشنایی رنگ سفید که ویدیو پروژکتور می‌تواند ایجاد کند و تاریک‌ترین میزانی که ویدیو پروژکتور می‌تواند ایجاد کند. عدد سمت چپ نشان‌دهنده بیشترین میزان روشنایی و عدد سمت راست نشان‌دهنده تاریک‌ترین میزان قابل تولید توسط ویدیو پروژکتور است و هر چقدر این عدد بالاتر باشد، بهتر است (البته عدد سمت راست ثابت و ۱ است.

استاندارد HDR: فناوری نوظهور

استفاده از استاندارد HDR در ویدیو پروژکتورهای جدید با هدف ارتقای میزان کنتراست آن ایجاد شده است. ویدیو پروژکتورهای مجهز به این فناوری قابلیت نمایش طیف بسیار گسترده‌ای از رنگ‌ها را دارند که تعداد آن‌ها به میلیاردها رنگ می‌رسد؛ این ویدیو پروژکتور می‌توانند تصاویری کاملاً طبیعی و تقریباً واقعی را ارائه کنند.

در حال حاضر چند استاندارد برای نمایش تصاویر HDR ایجاد شده است که دو استاندارد HDR10 و دالبی ویژن برترین آن‌ها هستند و رقابت اصلی بین این دو استاندارد و فرمت است.

استاندارد	HDR10	دالبی ویژن
حداقل رزولوشن	۳۸۴۰ در ۲۱۶۰	۳۸۴۰ در ۲۱۶۰
حداقل حداکثر روشنایی	۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ نیت	۴۰۰۰ تا ۱۰۰۰ نیت
عمق رنگ	۱۰ بیت	۱۰ و ۱۲  بیت
فضای رنگ	۹۰ درصد رنگ‌های فضای رنگ DCI-P3	۹۰ درصد رنگ‌های فضای رنگ DCI-P3

فرمت دالبی نسبت به فرمت HDR 10 ازنظر عملکرد برتری دارد، اما میزان محتوای سازگار با فرمت‌های HDR 10 و + HDR 10 بیشتر است؛ البته به‌تازگی محتواهای دالبی ویژن و دستگاه‌هایی که از این فرمت پشتیبانی می‌کنند، در حال افزایش است. لازم به توضیح است تمام ویدیو پروژکتور HDR از تمام استانداردهای HDR به‌صورت کامل پشتیبانی نمی‌کنند.

همان‌طور که در جدول بالا مشاهده می‌کنید فناوری HDR 10 قادر به ایجاد روشنایی ۱۰۰۰ نیتی است و دالبی ویژن می‌تواند تا ۴۰۰۰ نیت نیز روشنایی ایجاد کند؛ البته این میزان روشنایی برای نمایشگرهای دارای نور پس‌زمینه تعریف شده است و نمی‌توان گفت این میزان روشنایی با چه میزان روشنایی ویدئو پروژکتور برابر است.

در ضمن در برخی از دستگاه‌ها اطلاعاتی در مورد فضای رنگ و عمق رنگد نیز بیان نشده است؛ بنابراین در هنگام خرید ویدئو پروژکتور نباید صرفاً به دلیل پشتیبانی دستگاه از فناوری HDR، آن را برای خرید انتخاب کنیم و باید مطمئن شویم از تمام ویژگی‌های لازم برای نمایش تصویر HDR با کیفیت برخوردار است.

اجازه دهید با دو مقوله عمق رنگ و فضای رنگ بیشتر آشنا شویم.

• فضای رنگ: هرچقدر یک ویدئو پروژکتور قادر به نمایش طیف گسترده‌ای از رنگ‌های فضای رنگی DCI P3 باشد، می‌تواند رنگ‌های طبیعی‌تر و واقعی‌تری را نمایش دهد. هر دو فناوری HDR 10 و دالبی ویزن قادر به نمایش طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها هستند که تعداد آن‌ها به میلیاردها رنگ می‌رسد؛ اما دو استاندارد HDR 10 و + HDR 10 قادر به نمایش ۱٫۰۷ میلیارد رنگ هست و دالبی ویژن توانایی نمایش ۶۸٫۷ میلیارد رنگ را دارد!
• عمق رنگ: عمق رنگ نیز تا حدودی به میزان گستره رنگ‌هایی که ویدیو پروژکتور یا تلویزیون‌ها قابلیت نمایش آن را دارند، مربوط می‌شود. دستگاه‌های دالبی ویژن از رنگ ۱۲ بیت و دستگاه‌های HDR 10 از رنگ ۱۰ بیتی پشتیبانی می‌کنند. در نمایشگر ۱۲ بیتی رنگ‌ها طبیعی‌تر واقعی‌تر نمایش داده می‌شود و سایه رنگ‌های مختلف به‌صورت نرم‌تر و روان‌تر تغییر می‌کند؛ مخصوصاً در صحنه‌هایی مثل صحنه غروب آفتاب که دارای سایر رنگ‌های مشابه زیادی است، رنگ‌ها طبیعی‌تر نمایش داده می‌شوند.

نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که برخورداری ویدئو پروژکتور از فناوری دالبی ویژن باعث می‌شود، جزئیات قسمت‌های تیره تصاویر بهتر نمایش داده شوند؛ اما در مقابل ویدیو پروژکتور استاندارد+ HDR 10 باعث می‌تواند فریم به فریم محتوای HDR را پردازش کند تا روشنایی، کنتراست و غنای رنگ‌ها به حداکثر میزان خود برسد.

برای تماشای محتوای HDR، تنها خرید ویدئو پروژکتور HDR لازم نیست و باید در کنار ویدئو پروژکتور از بلوری پلیر یا گیرنده دیجیتالی یا وسیله‌ای که بتواند محتوای استریم‌شده در سرویس‌های استریم ویدیو را نمایش دهد، نیزاستفاده کنید. در ضمن علاوه بر ویدیوپروژکتور باید دستگاه پخش‌کننده محتوا و خود محتوا نیز از فناوری HDR پشتیبانی کنند.

در قسمت بعدی مقاله به بررسی انواع سیستم پردازش رنگ و تصویر در ویدیو پروژکتورها و همچنین پورت های موجود و لازم برای این دستگاه می‌پردازیم و در مورد مشکلات رایج در هنگام از ویدیو پروژکتور نیز توضیح می‌دهیم . درضمن در انتهای مقاله شما را با برخی از اصطلاحات تخصصی مرتبط با ویدیو پروژکتورها آشنا می‌کنیم.

تلویزیون لیزری پرتاب فوق کوتاه سامسونگ و هایسنس جزو بهترین ویدیو پروژکتورهای ۴K HDR هستند. این ویدیو پروژکتورها قابلیت نمایش ۱٫۰۷ میلیارد رنگ را دارند و می‌توانند جزئیات را با وضوح بالایی نمایش دهند.