تصلا– در پایان مقاله هم به بیان مهمترین نکات لازم در رابطهبا خرید ویدیو پروژکتور میپردازیم؛ البته قبل از توضیح درمورد تمام این موارد، به بیان مشکلات ویدئو پروژکتور در هنگام استفاده میپردازیم و علت و راه حل رفع آن را نیز بیان میکنیم.
تصحیح ذوزنقهای (Keystone correction) و جابجایی لنز (Lens shift)
بسیاری از ویدئو پروژکتور ها مجهز به قابلیت تصحیح ذوزنقهای عمودی و افقی و برخی از آنها تنها از قابلیت تصحیح ذوزنقه عمودی برخوردار هستند.
در ضمن برخی از ویدیو پروژکتور ها از قابلیت تغییر لنز نیز برخوردار هستند؛ البته هر کسی که با ویدیو پروژکتور سروکار داشته باشد میداند که در برخی از مواقع تصویر ویدئو پروژکتور ذوزنقهای شکل میشود که در اصطلاحات مربوط به ویدئو پروژکتور به آن اثر ذوزنقه یا Keystone effect میگویند.
اثر ذوزنقهای (keystone effect)
اثر ذوزنقهای (keystone effect) یکی از مشکلات ویدئو پروژکتور است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که ویدیو پروژکتور در ارتفاع پایین نصب شده باشد یا در حالت افقی مقابل نقطه مرکزی پرده نصب نشده باشد. در حالت اول قسمت بالای تصویر کشیده میشود و در حالت دوم تصویر از کنار کشیده میشود.
قابلیت Keystone correction تا حدودی مشکل را برطرف میکند این قابلیت به این دلیل نمیتواند مشکل را کاملاً برطرف کند که کاملاً دیجیتالی است؛ درست مانند زوم دیجیتالی دوربین دیجیتالی؛ البته سعی کنید تا جای ممکن از این قابلیت استفاده نکنید؛ زیرا هرچقدر بیشتر میزان تصحیح ذوزنقه را بیشتر استفاده کنید، کیفیت تصویر بیشتر کاهش پیدا میکند.
در صورتی که نصب ویدیو پروژکتور را در مکانی روی دیوار نصب کنید یا روی زمین قرار دهید که لنز پایینتر از قسمت پایین پرده نمایش یا بالاتر از سطح آن قرار نداشته باشد و زاویه درستی داشته باشد، مشکلی ایجاد نمیشود.
در صورتی که دستگاه در موقعیت درستی روی سقف نصب نشود یا صورتی نصب شوند نور لامپ آنها در یک راستا باشد و یا تصویر آنها ایجاد تصویر بزرگتر با یکدیگر ادغام شده باشد، حتماً باید در هنگام نصب ویدئو پروژکتور به این شکل باید از دو نوع ویدیو پروژکتور متفاوت استفاده کنید که از قابلیت Lens shift برخوردار باشد.
این قابلیت به شما اجازه میدهد تا مشکل اثر ذوزنقهای را بدون کاهش کیفیت و رزولوشن تصویر برطرف کنید. در ویدئو پروژکتور هایی که از این قابلیت برخوردار هستند، لنز دستگاه را میتوان جابجا کرد و زاویه آن را کمی تغییر داد تا مشکل اثر ذوزنقهای برطرف شود.
در برخی از ویدئو پروژکتور ها باید لنز را بهصورت دستی حرکت دهید و برخی از ویدیو پروژکتور های مجهز به موتوری برای انجام این کار هستند و شما میتوانید از طریق ریموت کنترل دستگاه بهراحتی لنز را تغییر دهید. اکثر ویدئو پروژکتور های مخصوص مکانهای بزرگ که بهصورت کاملاً ثابت نصب میشود، مجهز به موتور حرکتدهنده لنز هستند.
سیستم پردازش تصویر
ویدیو پروژکتور ها دارای سه نوع سیستم پردازش تصویر هستند که شامل DLP و LCD و ۳LCD reflective میشود. بین دو سیستم DLP و LCD تفاوت خاصی وجود ندارد.
در ویدیو پروژکتور های مجهز به سیستم LCD شاهد اثر رنگینکمان (Rainbow effect) نیستم. اثر رنگینکمان زمانی ایجاد میشود که تصویری کاملاً سیاه و تیره در پسزمینهای کاملاً روشن بهسرعت در حال حرکت باشد (و یا بالعکس) و سه لایه از رنگهای قرمز، سبز و آبی شبیه به لایههای رنگینکمان در اطراف قسمت تیره تصویر ایجاد میشود که کمی آزاردهنده است.
این مشکل در ویدیو پروژکتور های DLP وجود دارد؛ البته در ویدیو پروژکتور های DLP مدرن کمتر دیده میشود؛ زیرا در این دستگاهها سرعت چرخش چرخ رنگ افزایش یافته و در نتیجه مشکل اثر رنگینکمانی بهندرت دیده میشود.
اثر رنگینکمانی (Rainbow effect)
در مقابل در ویدیو پروژکتور های مجهز به DLP کمتر شاهد مشکل Screen door هستیم و این ویدیو پروژکتورها دارای کنتراست بهتری هستند. مشکل Screen door به معنی مشخص شدن خطوط جداکننده پیکسلها از یکدیگر است.
زمانی که این مشکلات ویدئو پروژکتور ایجاد میشود، تکتک پیکسلهای تشکیلدهنده تصویر به وضوح مشخص میشوند که چندان جالب نیست. این موضوع معمولاً در هنگام زوم کردن روی تصویر ایجاد میشود و در برخی از مواقع هنگامیکه به تصویر بعضی از ویدئو پروژکتور ها از نزدیک نگاه میکنید، این فاصله آزاردهنده بین پیکسلها را بهوضوح میبینید.
لازم به توضیح است که این مشکل در هر نوع ویدیو پروژکتور DLP، LCD و LCoS ایجاد میشود؛ اما شدت آن در ویدیو پروژکتور های LCD در بیشترین میزان و در دستگاههای LCoS در کمترین میزان است. در ضمن به طور کلی این مشکل در ویدیو پروژکتور های دارای رزولوشن بالا کمتر دیده میشود و بیشتر مختص دستگاههای دارای رزولوشن پایین است.
در ویدیو پروژکتور های LCD تصویر تقریبا مانند تلویزیونها و مانیتورهای LCD پردازش می شود. در این ویدیو پروژکتورها یک مقسم پرتو وجود دارد که نور را به سه رنگ قرمز، سبز و آبی تقسیم و تجزیه میکند و سپس هر نوری به سمت یک پنل کریستال مایع اختصاصی هدایت می شود
مشکل Screen door
سیستم پردازش تصویر ویدیو پروژکتور های LCD فاقد قطعه متحرک است؛ اما در ویدیو پروژکتور های DLP تک تراشه یک چرخ رنگی و چند آینه بسیار ریز با اندازه میکرو وجود دارد. تصویر ایجادشده توسط ویدئو پروژکتور های LCD گاهی دچار مشکل میشود.
ممکن است شاهد پیکسل سوخته در آنها باشیم (پیکسل سوخته به پیکسلی گفته میشود که یا هیچ رنگی نتواند ایجاد کند و یا رنگ آن ثابت بماند و تغییر نکند).
اما چنانچه چرخ رنگ ویدیو پروژکتور های DLP از کار بیفتد، اصلا دیگر هیچ تصویری ایجاد نمیشود! (چرخ رنگ به قطعه متحرکی گفته میشود که دارای سه رنگ قرمز، سبز و آبی است و بین تونل نور و لامپ وجود دارد و زمانی که نور از این چرخ عبور میکند، رنگهای تصویر تشکیل میشود).
البته ویدیو پروژکتور های LCD نیز معایبی دارند. یکی از معایب اساسی این دستگاهها عملکرد ضعیف در پردازش تصاویر دارای حرکت سریع است و این چنین تصاویری را معمولا تار و دنبالهدار نمایش میدهند.
چنانچه قصد دارید ویدیو پروژکتور را در مکانی نصب کنید که دسترسی به آن سخت است و یا همیشه به آن احتیاج دارید و بدون آن واقعاً با مشکل مواجه میشوید، ویدئو پروژکتور های LCD را برای خرید انتخاب کنید؛ اما چنانچه چنین مشکلی ندارید، هر دو ویدیو پروژکتور LCD و DLP انتخاب خوبی برای شما هستند!
برخی از ویدئو پروژکتور های حرفهای دارای سیستم پردازش تصویر ۳LCD Reflective هستند که دارای سه نوع هستند.
- سیستم LCoR (کریستال مایع روی سیلیکون)
- سیستم LCoQ (کریستال مایع روی کوارتز)
- سیستم SXRD (نمایشگر انعکاسی کریستال مایع): این سیستم تنها در ویدیو پروژکتور های سونی دیده میشود.
تعدادی از ویدیو پروژکتور های HD دارای سیستم پردازش LCos هستند. سیستم پردازش تصویر ۳LCD Reflective یک فناوری بازتابکننده مانند DLP محسوب میشود. در این سیستم پردازش تصویر نور به جای اینکه از آینههای میکرو بازتاب شود، از یک پنل LCD ساخته شده از کوارتز یا سیلیکون بازتاب میشود.
سازندگان این نوع ویدئو پروژکتور ها مدعی هستند مشکلات ویدئو پروژکتور از قبیل Screen door و مشکل رنگین کمانی به کمترین میزان خود رسیده است و همچنین مشکلات مربوط به حرکت چرخ رنگ اصلاً در آنها دیده نمیشود.
پورتها و امکانات ارتباطی
پورت HDMI یا پورتهایی که امکان تبدیل آنها به پورت HDMI با استفاده از مبدل وجود دارد، جزو امکانات لازم برای ویدئو پروژکتور های امروزی محسوب میشوند.
هنوز هم در بسیاری از موارد، در هنگام نصب ویدئو پروژکتور ها کابلکشیهای لازم برای اتصال کابل VGA به دستگاه انجام میشود؛ زیرا در صورتی که افراد قصد داشته باشند از سیستمهای آنالوگ برای نمایش تصویر استفاده کنند، کابل VGA یکی از پورتهای اصلی به شمار میرود.
همچنین در بسیاری از ویدئو پروژکتور ها علاوه بر پورت VGA پورتهای دیگری نیز نظیر پورت S-Video و کامپوزیت نیز برای نمایش تصاویر SD بهصورت آنالوگ تعبیه شده است؛ البته در ویدیو پروژکتور خانگی تنها پورت HDMI دیده میشود (برخی از این دستگاهها دارای فناوریهای ارتباطی هوشمند دیگری نیز هستند).
در برخی از ویدیو پروژکتور های ثابت مورد استفاده در مکانهای بزرگ، پورت SDI نیز دیده میشود؛ کابلکشی برای این پورت آسان است و هدایت و سوئیچ کردن آن نیز به راحتی امکانپذیر است.
در ضمن برای استفاده از این پورت در مقایسه با HDMI میتوان از کابلهای بلندتری برای این پورت استفاده کرد.
توصیه میکنیم در صورتی که قصد استفاده از کابل HDMI را دارید، طول کابل مورداستفاده شما بیشتر از ۷٫۶ متر نباشد.
کابلهای بلند HDMI بهراحتی در بازار یافت میشوند؛ اما هرچقدر x,g کابل بیشتر باشد، بیشتر نویز RF میگیرد و درنتیجه کیفیت آن کاهش پیدا میکند؛ به هر حال به نظر میرسد طول ۷٫۵ متر حداکثر میزان ممکن برای استفاده بدون مشکل از کابل HDMI است.
اگر لازم بود از متراژ بیشتری از کابل HDMI استفاده کنید. میتوانید از مبدلی تحت عنوان بالن HDMI استفاده کنید که با استفاده از آن میتوانید کابل HDMI را از میان پورت که در برابر نویز مقاوم است، عبور دهید (اغلب این مبدلها دارای پورت اترنت هستند)
فناوری ارتباطی MHL
بسیاری از ویدئو پروژکتور های امروزی مثل اپسون PowerLite 1264 مجهز به قابلیت ارتباطی MHL هستند که برای ایجاد ارتباط بین ویدیو پروژکتور و دستگاههای موبایل مثل موبایل و تبلت طراحی شدهاند.
کاربران ویدیو پروژکتور های مجهز به این قابلیت میتواند تصاویر، فایلهای ویدیویی و صوتی و هرآنچه را که در نمایشگرهای این دستگاهها در حال نمایش است، توسط پروژکتور روی پرده نمایش یا دیوار با ابعاد بسیار بزرگ نمایش دهند؛ دستگاههای مجهز به این فناوری علاوه بر HDMI، مجهز به پورتهای میکرو USB و USB-C هستند و معمولاً تبلتها و گوشیها از طریق این دو پورت به سایر دستگاهها متصل میشوند.
جالب است بدانید که از طریق فناوری MHL حتی میتوان ویدیوی ۸K با ۱۲۰ فریم در ثانیه نیز و ترکهای صوتی چند کاناله را نیز به سایر دستگاه انتقال داد.
از دیگر ویژگیهایی که این فناوری بهرهمندی از آنها را امکانپذیر میکند، میتوان به کنترل کردن دو دستگاه با یک ریموت کنترل، انتقال دیتا با USB و سایر موارد اشاره کرد؛ البته دستگاههای دارای قابلیت MHL لزوماً از تمام این قابلیتها پشتیبانی نمیکنند.
قابلیت MHL اکثراً برای پخش فایلهای ویدیویی و صوتی و تصاویر مورداستفاده قرار میگیرد.
اکثر گوشیهای مدرن یا گوشیهای ردهبالای چند سال اخیر مجهز به پورت مینی HDMI هستند که میتوانید از طریق این پورت آنها را به ویدیو پروژکتور متصل کنید و پس از اتصال موبایل به ویدئو پروژکتور، تنها با یک ریموت کنترل فایلهای چندرسانهای را پخش و کنترل کنید.
برخورداری از پورت USB، قابلیت اتصال به اینترنت و اینترنت اشیاء
با ظهور و پیدایش وسایل هوشمند و پیشرفت آنها، ویدئو پروژکتور ها هم هوشمندتر شدهاند و اتصال آنها به اینترنت و سایر وسایل فراهم شده است.
بسیاری از ویدئو پروژکتور های امروزی میتوانند از طریق شبکه یا سایر روشها به کامپیوترها متصل شود. استفاده از پورت RS-232 و پورت سریال که امکان کنترل مرکزی را فراهم میکند، یکی از روشهای قدیمی متداول برای انجام این کار است.
معمولاً ویدیو پروژکتورها از طریق سیستم Creston به کامپیوترها متصل میشوند. در سالهای اخیر اترنت نیز به عنوان گزینهای برای امکانپذیر کردن ارتباط از راه دور به ویدیو پروژکتورها افزوده شده است.
استفاده از این پورت، ایجاد یک شبکه محلی با بهرهمندی از پورت لن بهجای استفاده از کابل RS-232 را فراهم میکند.
اکثر ویدئو پروژکتور های مدرن و جدید مجهز به پورت USB، قابلیت اتصال به اینترنت، مدیا پلیر نرمافزاری و سایر موارد هستند.
به لطف برخورداری ویدیو پروژکتور های جدید از این قابلیتها نهتنها میتوان آنها را از راه دور کنترل کرد (حتی از مکانی به غیر از مکانی ویدئو پروژکتور در آن قرار دارد)، بلکه حتی میتوان پرزنتیشنهای خود را از طریق تمام کامپیوترها و دستگاههایی که به شبکه متصل هستند یا امکان برقراری ارتباط بیسیم آنها با ویدیو پروژکتور وجود دارد، ارائه کرد.
همچنین میتوانید با استفاده از شبکه های بیسیم موردی وسیله موردنظر خود را بدون نیاز به هیچگونه شبکهای به پروژکتور متصل کنید. همچنین همانطور که گفتیم برخی از ویدئو پروژکتور ها مجهز به USB هستند.
در صورتی که محتوای مدنظر شما برای ارائه یا نمایش روی فلش مموری وجود داشته باشد، میتوانید فلش را مستقیماً به دستگاه متصل کنید؛ بنابراین اصلاً نیازی به کامپیوتر نخواهد داشت.
ویدیو پروژکتور اپسون مدل PowerLite 1781W با ضخامت کم، از تمام این امکانات برخوردار است و برای کاربرانی که اغلب از ویدیو پروژکتور اغلب برای ارائه مطالب و محتواهای مختلف استفاده میکنند، وسیله مناسبی محسوب میشود.
قابلیت انتقال بیسیم ویدیو
امروزه اکثر افراد میخواهند ویدیو پروژکتور آنها از این قابلیت برخوردار باشد. برای انتقال بیسیم ویدیو به ویدیو پروژکتور روشهای مختلفی وجود دارد که یکی از استفاده از دانگل بیسیم USB است که بهعنوان لوازم جانبی اختیاری بعضی از ویدیو پروژکتورها عرضه میشود.
برخی از ویدیو پروژکتورها هم میتوانند با مودمهای وایفای ارتباط برقرار کنند و ویدیوها را بهصورت بیسیم از دستگاههای مختلف از طریق این مودمها دریافت کنند. ویدیویی که از این طریق به ویدئو پروژکتور منتقل میشود، باید کمحجم و فشردهشده باشند.
بنابراین توصیه میکنیم تنها برای انتقال بیسیم محتواهایی نظیر تصاویر، فایلهای پاورپوینت و عناصر گرافیکی ثابت و کمحجم از این قابلیت استفاده کنید.
این قابلیت برای انتقال ویدیوهای حجیم با بیت ریت و فریم ریت بالا اصلاً مناسب نیست؛ لازم به توضیح است برد دانگلهای بیسیم برای برقراری ارتباط در حدود ۹ متر بهصورت مستقیم است (برای برقراری ارتباط نباید مانعی بین ویدئو پروژکتور و دانگل باشد).
البته برخی از دانگلهای بیسیم پیشرفته قابلیت ارسال و دریافت ویدیوهای حجیم غیرفشرده را نیز را دارند.
ویدیو پروژکتور اپسون PowerLite Home Cinema 5040Ubet همراه با یک دانگل بیسیم فرستنده HDMI عرضه میشوند که با استفاده از آن دیگر نیازی به استفاده از کابل HDMI نیست و برای مکانهایی که امکان کابلکشی HDMI وجود ندارد، گزینه بسیار مناسبی است.
آیا اسپیکر داخلی پروژکتور مناسب است؟
ویدیو پروژکتورها نمیتوانند مانند برخی از تلویزیونهای ردهبالا صدای فراگیر و قدرتمندی ایجاد کند و قدرت اسپیکر داخلی اکثر آنها تنها بین ۱ تا ۳ وات است که تقریباً برای هیچ کاربری راضیکننده و قابلقبول نیست.
بنابراین بهتر است حتماً از سیستم صوتی جداگانه ای برای شنیدن صدای محتوای در حال نمایش با ویدئو پروژکتور ها استفاده کنید؛ حتی صدای اسپیکرهای کوچک قابلحمل کامپیوترها نیز بهتر از صدای اسپیکر داخلی ویدیو پروژکتورها است.
درصورتیکه نمیتوانید از سیستم صوتی جداگانه استفاده کنید، توصیه میکنیم حتماً حداقل از ویدیو پروژکتوری با اسپیکر ۱۰ واتی مثل اپسون Home Cinema 3700 استفاده کنید.
البته برخی از ویدئو پروژکتور های لیزری ردهبالا و پیشرفته مانند تلویزیون لیزری Premiere LSP9T از سیستمهای صوتی قدرتمندی برخوردار هستند.
به عنوان مثال همین تلویزیون لیزری ۴K سامسونگ دارای سیستم صوتی فراگیر ۴٫۲ کاناله ۴۰ واتی است که میتواند صدای فراگیر بسیار قوی و شبه سهبعدی را ایجاد و شما را غرق در فضای صدای فیلم کند.
تلویزیون لیزری ۴K هایسنس نیز دارای چهار اسپیکر قدرتمند ساخته شده توسط برند معتبر هارمن کاردون (Harman Kardon) است.
در ضمن یک سابووفر هارمن کاردون نیز همراه با این تلویزیون لیزری عرضه میشود. مجموعه قدرت اسپیکرهای این تلویزیون لیزری همراه با سابووفر بیسیم آن به ۱۰۰ وات میرسد که قدرت شگفتانگیزی محسوب میشود.
سایر نکات لازم در رابطه با رفع مشکلات ویدئو پروژکتور
توضیح مختصر و مفید در مورد انتخاب بهترین ویدیو پروژکتور کمی دشوار است؛ اما تلاش میکنیم تنها در چند جمله ویژگیهای این ویدئو پروژکتور را بیان کنیم!
چنانچه پروژکتور خانگی از روشنایی لازم برخوردار نباشد کیفیت تصویر خوبی ندارد و چنانچه دارای نسبت پرتاب مناسبی نباشد، فرم تصویر به هم میخورد.
چنانچه بدانید روشنایی و میزان پرتاب ویدیو پروژکتور مناسب محل شما باید در چه میزانی باشد، انتخاب ویدئو پروژکتور مناسب راحت میشود و تمام ویدئو پروژکتور هایی که مشخصات نسبت یکسانی دارند، از عملکرد نسبتاً یکسانی نیز برخوردار هستند.
- اگر میخواهید تصویر را در ابعاد بزرگی تماشا کنید و حمل ساده نمایشگر برایتان مهم است، ویدیو پروژکتور وسیله مناسبی برای شما محسوب میشود.
- ویدئو پروژکتور برای نمایش ویدیوهایی که قصد تصحیح رنگ آنها را دارید یا میخواهید آنها را با دقت ببینید، مناسب نیست؛ علاوه بر این ویدئو پروژکتور ها تنها در مکانهای تاریک عملکرد خوبی دارند و چنانچه نور محیط در موردنظر شما زیاد و غیرقابلکنترل است و نور خورشید مستقیماً به آن بتابد، حتماً باید از خرید آن صرفنظر کنید و به فکر خرید تلویزیون مناسب باشید.
- پس از مشخص شدن اندازه دقیق پرده نمایش موردنظرتان، نسبت پرتاب را بر مبنای عرض نمایشگر و فاصله بین ویدئو پروژکتور و پرده نمایش مشخص کنید.
- اگر میخواهید ویدئو پروژکتور را قبل از خرید پرده نمایش بخرید و هنوز در مورد اندازه پرده نمایش تصمیم قطعی نگرفتهاید، ویدئو پروژکتوری را انتخاب کنید که دارای نسبت پرتاب کوتاهتر و زوم بیشتر باشد. در بسیاری از موارد نصب ویدئو پروژکتور در فاصله نزدیک به پرده نمایش در مقایسه با زمانی که میخواهد آن را دورتر نصب کنید، راحتتر است.
- با استفاده از یک ماشینحساب ویدیو پروژکتور (projection calculator) میتوانید با محاسبه پارامترهایی مثل اندازه پرده نمایش، فاصله پرتاب و میزان نور اتاق مشخص کنید حداقل روشنایی لازم ویدئو پروژکتور مناسب محل شما چقدر باید باشد.
- برای محاسبه حداقل روشنایی لازم برای ویدئو پروژکتور، باید به دو مورد توجه کنید که شامل محتوای موردنظر برای نمایش با ویدئو پروژکتور و متوسط فاصله خودتان یا سایر افراد از نمایشگر میشود. رزولوشن WXGA برای نمایش ویدیو فایلهای چندرسانهای معمولاً کافی و مناسب است؛ البته انتخاب ویدئو پروژکتور دارای وضوح ۱۰۸۰p یا بالاتر، انتخاب عاقلانهتری است و توصیه میکنیم هرچقدر توانایی مالیتان اجازه میدهد، دستگاهی با وضوح بالاتر انتخاب کنید. توصیه میکنیم درصورتیکه میخواهید ویدئو پروژکتور را برای منزلتان بخرید، حتماً پروژکتور خانگی ۱۰۸۰p یا حتی ۴K را انتخاب کنید.
- ترجیحاً دستگاهی را انتخاب کنید که مجهز به امکانات جانبی و پورت USB باشد و امکان نمایش محتوای در حال نمایش در گوشی و تبلت توسط آن نیز وجود داشته باشد.