گاز یخچال نوعی از گازهای برودتی است که وظیفه اصلی آن خنک نگه داشتن فضای داخلی یخچال و یا فریزر است. این گازها هم می‌توانند از ترکیب دو یا چند گاز به وجود آمده باشند و یا اینکه از یک نوع گاز به تنهایی تهیه و تولید شده باشند.
تصلا – همه یخچال‌ها و فریزرهای موجود در بازار چه از نوع خانگی، مسافرتی و یا صنعتی دارای عنصر مهمی به نام گاز یخچال هستند. در واقع عملیات خنک‌سازی یخچال چرخه یا سیکلی است که در آن گاز یخچال به حالت فشرده شده در می‌آید. این عملیات تبرید نام دارد.
برای اینکه گاز یخچال را بهتر بشناسید و نکات مهم در خصوص آن را بدانید باید با انواع گازهای برودتی که گاز یخچال نیز نوعی از آن‌ها است آشنا شوید. گازهای برودتی در واقع نوعی از گازهای سرمازا هستند. مواد سرمازا هم در شکل مایه و هم در شکل گاز وجود دارند وظیفه اصلی آن‌ها کاهش دمای محیط است. محیط می‌تواند محفظه یخچال یا فریزر باشد و یا حتی محیط خانه. از همین جا نیز می‌توان فهمید که گازهایی که در کولرهای گازی نیز استفاده می‌شوند از نوع گازهای برودتی هستند.
مواد سرمازا چه از نوع مایع یا گاز با عنوان مبرد شناخته می‌شوند. بنابراین اصطلاح گاز مبرد در یخچال به معنی همان ماده‌ای است که عملیات تولید هوای سرد در محفظه یخچال را بر عهده دارد. مبردها در چرخه خنک‌سازی استفاده می‌شوند و به دستگاه در جذب هوای گرم و هدایت کردن آن به بیرون کمک می‌کنند. طی فرآیند خاصی مایع یا گاز مبرد یا همان گازهای برودتی گرمای محیط را جذب می‌کنند و محیط را خنک می‌کنند. البته برای اینکه چرخه پایین آوردن دمای محیط و جذب هوای گرم به درستی انجام شود، باید از یک دستگاه تبخیر کننده و یا کمپرسور استفاده شود. از آنجایی که اکثر ما در خانه‌های خود از لوازم سرمایشی مثل یخچال، فریزر و حتی کولرهای گازی استفاده می‌کنیم، کاربرد گازهای مبرد در زندگی روزانه بسیار زیاد است.
چون گازهای یخچال و یا همان گازهای مبرد از قانون ترمودینامیکی با نام “گذار فاز” که در واقع عملیات تبدیل مایع به گاز و گاز به مایع است استفاده می‌کنند از این رو از این گازها همان‌طور که گفته شد در دستگاه‌ها و تجهیزات سرمایشی از جمله یخچال‌ها و یا کولرهای گازی و حتی کولر ماشین استفاده می‌شود. البته نکته‌ای که باید بدانید این است که چون برخی از انواع گازهای مبرد یا گاز یخچال برای سلامت انسان مضر هستند بنابراین نمی‌توان از همه انواع این گازها در یخچال استفاده کرد و حتی استفاده از برخی از انواع این گازها در لوازم خانگی سرمایشی ممنوع است.
بیشتر بخوانید: مراقبت از یخچال و فریزر با چند روش ساده
عملکرد گاز یخچال و به طور کلی گازهای مبرد یا برودتی به چه صورت است؟
شاید برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که گاز یخچال به چه صورتی باعث خنک شدن محفظه آن می‌شود؟ قبل از اینکه نحوه عملکرد گاز یخچال در سرد کردن محیط را توضیح دهیم باید به این موضوع اشاره کنیم که عملکرد همه گازهای برودتی و مبرد چه آن دسته از گازهایی که در یخچال و فریزر استفاده می‌شوند، چه آن دسته از گازهایی که در کولرها و سیستم تهویه مطبوع در محیط‌های بزرگ به کار می‌روند، دارای اصول و روش یکسان است.
در همه این دستگاه‌ها، گاز مبرد باید از بخش‌های اصلی و اساسی دستگاه یا سیستم سرمایشی که شامل کمپرسور، کندانسور، دستگاه انبساط و دستگاه تبخیرکننده است عبور کند. با این روش گرمای محیط مثلاً گرمای درون محفظه یخچال جذب می‌شود و به محیط دیگری انتقال داده می‌شود. به همین خاطر است که همیشه فضای پشت یخچال گرم است و حرارت زیادی در آن قسمت تولید می‌شود.
گازهای برودتی باید یک ویژگی مهم داشته باشند تا بتوان از آن‌ها در دستگاه‌هایی مثل یخچال و یا کولر گازی استفاده کرد و آن این است که این گازها باید در زمان کوتاهی دمای خود را از دست بدهند و طی یک عملیات میعان، به مایع تبدیل شوند. از طرفی همین عملیات باید در حالت تبدلی شدن گازی که به شکل مایع در آمده به حالت گازی وجود داشته باشد.
گازهای مبرد یا همان گازهای یخچال در یک سیکل مداوم، بارها و بارها از حالت گاز به مایع و از حالت مایع به گاز تغییر شکل می‌دهند؛ به همین دلیل است که بعد از مدتی حجم آن‌ها کم می‌شود و گاز دستگاه می‌بایست مجدداً شارژ شود که در خصوص آن در همین مطلب نکاتی را ذکر خواهیم کرد.
نکته جالب این است که آب نیز می‌تواند بارها و بارها از حالت گاز به مایع و مایع به گاز تبدیل شود اما چرا از آن به عنوان گاز و یا بهتر بگوییم ماده برودتی در دستگاه‌ها و لوازم خانگی مختلف سرمایشی از جمله یخچال استفاده نمی‌شود؟ دلیل اینکه از سیستم‌های سرمایشی استفاده نمی‌شود و یا اینکه استفاده از آن به ندرت انجام می‌شود این است که سرعت آب در گرم و رد شدن نسبتاً طولانی است و سیستم‌های سرمایشی از جمله یخچال و فریزر به نحوی طراحی شده‌اند که سرعت عملیات میعان و بخار باید به سرعت و در فاصله زمانی کوتاهی در آن‌ها انجام شود.
انواع گازهای برودتی یا مبرد که به عنوان گاز یخچال نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، عبارت‌اند از کلرودی‌فلورمتان یا R22، تترافلوئورواتان یا R134A و گاز ترکیبی پنتافلوئورواتان و دی‌فلورمتان که با نام R401A شناخته می‌شود. نکته مهمی که باید بدانید این است که امروزه توصیه می‌شود از مصرف طولانی مدت این گازها پرهیز شود؛ چون هم برای سلامتی انسان مضر هستند و هم به محیط زیست و به خصوص لایه اوزون آسیب‌های جبران ناپذیری وارد می‌کنند.
نکته مهمی که در گازهای مبرد از جمله گاز یخچال وجود دارد این است که این گازها نقطه جوش پایین‌تری نسبت به نقطه جوش آب دارند و در نتیجه سریع‌تر به بخار تبدیل می‌شوند و نیاز به انرژی کمتری دارند به همین دلیل استفاده از آن‌ها در دستگاه‌هایی مثل یخچال و فریزر مقرون به صرفه‌تر است و همچنین می‌توانند دمای محیط را سریع‌تر به خود جلب نمایند.
بیشتر بخوانید: چقدر بعد از جابجایی یخچال را روشن کنیم؟
انواع گازهای برودتی مبرد و گاز یخچال
گازهایی مثل هیدروکربن یا دی اکسید کربن از جمله گازهای طبیعی هستند که به طور طبیعی در طبیعت از طریق فرآیندهای مختلف به وجود می‌آیند. اما برخی از انواع گازها مصنوعی هستند. برای مثال گازهایی مثل هیدروکلروفلوئوروکربن‌ها هیدروفلوئوروکربن‌ها و برخی دیگر از گازها در دسته گازهای مصنوعی قرار دارند. در ادامه به معرفی این گازها ویژگی‌های آن‌ها که باعث شده برای استفاده در یخچال مناسب باشند می‌پردازیم.
گازهای کلروفلوئوروکربن یا CFS
گازهایی که به عنوان گازهای کلروفلوئوروکربن‌ها شناخته می‌شوند گازهایی هستند که حاوی درصدی از کلر، فلوئور و کربن هستند. مثلاً گازهای مثل تری‌کلروفلوئورومتان (R11)، دی‌کلرودی‌فلوئورومتان (R12) و کلروپنتافلوئورواتان (R115) جزو این دسته از گازها هستند. جز این دسته از گازها هستند که هم دارای مصرف تجاری و صنعتی هستند و هم در لوازم خانگی مثل یخچال و فریزر از آن‌ها استفاده می‌شود.
هر چند در ابتدای شناسایی این گازها تصویر بر این بود که این گازها غیرسمی، غیر قابل اشتعال و از همه مهم‌تر واکنش ناپذیر هستند اما بعدها دانشمندان متوجه شدند این گازها می‌توانند آسیب جدی به لایه اوزون وارد کنند و خطر زیادی دارند.
چون این گازها می‌توانند با اکسیژن آزاد شده از مولکول اوزون که در لایه اوزون قرار دارد، واکنش نشان دهند و گاز اوزون را به گاز اکسیژن تبدیل می‌کنند. به همین دلیل و به خاطر اثرات خطرناک و مخرب زیست محیطی، استفاده از گازهای برودتی CFC در دهه ۸۰ میلادی ممنوع اعلام شد.
بیشتر بخوانید: امکانات شگفت‌انگیز یخچال فریزهای هوشمند
گازهای هیدرو کلروفلوئوروکربن یا HFC
در گازهای هیدرو کلروفلوئوروکربن ذرات کلر وجود ندارد و به همین دلیل آسیبی به طبیعت نمی‌رسانند و از همه مهم‌تر اینکه تهدید برای لایه اوزون به حساب نمی‌آیند. اما به هر حال هیدرو کلروفلوئوروکربن اثر زیادی در افزایش گرمایش زمین دارند و به همین دلیل استفاده از آن‌ها در لوازم خانگی از نظر کارشناسان محیط زیست درست و صحیح نیست. گازهای هگزافلوروپروپان یا R236FA، هپتافلوروپروپان یا R227EA، دی‌فلورواتان یا R152A و بسیاری دیگر از جمله گازهای HFC به حساب می‌آیند. چون گفته می‌شود این گازها مشکل زیادی برای طبیعت به خصوص لایه اوزون ایجاد نمی‌کنند بسیاری از تولیدکنندگان لوازم خانگی مثل انواع یخچال و فریزرها تمایل به استفاده از این نوع گازها دارند.
گازهای برودتی یا مبرد طبیعی
نوعی دیگر از گازهای برودتی که گازهای یخچال زیر مجموعه‌ای از آن‌ها است وجود دارد که به عنوان گازهای برودتی طبیعی شناخته می‌شوند. این گازها طبیعی هستند و انسان در تولید آن‌ها دخالت چندانی ندارد. چون این گازها در طبیعت موجود هستند؛ به همین دلیل نه تنها به لایه اوزون آسیبی نمی‌رسانند بلکه در گرمایش زمین نیز تأثیر منفی ندارند. گازهایی مثل هوا، هیدروکربن، آمونیاک، دی‌اکسید کربن، آب، ایزوبوتان، ایزوپنتن و گازهای دیگر از جمله گازهای برودتی طبیعی به حساب می‌آیند.
نکته مهم و قابل توجه در خصوص این گازها این است که قیمت این گازها نسبت به گازهای دیگر ارزان است و این ویژگی در کنار ویژگی آسیب نرساندن به طبیعت باعث شده میل به استفاده از آن‌ها در تجهیزات سرمایشی افزایش یابد.
گازهای برودتی یا مبرد دوست‌دار طبیعت
نوع دیگری از گازهای برودتی نیز وجود دارد که به عنوان گازهای دوست‌دار محیط زیست به حساب می‌آیند. این گازها ساخته دست بشر هستند اما به دلیل اینکه آسیبی به طبیعت نمی‌رسانند، به همین دلیل تهدیدی برای محیط زیست به حساب نمی‌آیند.
تنوع این گازها بسیار زیاد است. گازهایی مثل تترافلوئوروپروپیلن از جمله گازهای دوست‌دار طبیعت هستند که توسط انسان ساخته شده‌اند. به دلیل طبیعت دوست بودن این نوع گازها، تشویق و تلاش زیادی از سوی حامیان طبیعت برای استفاده از این گازها در دستگاه‌های مختلف صورت می‌گیرد.
نکته‌ای که در خصوص گازهای مبرد و تعویض آن‌ها در دستگاه‌های مختلف لوازم خانگی وجود دارد این است که گازهای مبرد R401A را نمی‌توان تغییر داد اما گازهای مبرد R22 قابل تعویض هستند. گازهای مبرد R12 از جمله گازهای بسیار سمی هستند و اگر در دستگاه سرمایشی شما این نوع گاز وجود دارد و مایل به تعویض آن هستید، باید به این موضوع توجه کنید که شما در حال استفاده از سمی‌ترین و مضرترین گاز مبرد یا گاز یخچال هستید.
در حال حاضر استفاده از گاز R12 که به کلرودی‌لرومتان مشهور است، در دستگاه‌های سرمایشی ممنوع و منسوخ شده است.
بیشتر بخوانید: ساده ترین روش‌های از بین بردن بوی بد یخچال
گاز یخچال و استفاده از آن در یخچال‌های امروزی
در بخش قبلی مطالبی در خصوص گازهای برودتی یا مبرد و گاز یخچال که نوعی از گازهای مبرد به حساب می‌آید، توضیحاتی ارائه شد. در این بخش قصد داریم به طور تخصصی در خصوص گاز یخچال وظیفه‌ای که بر عهده دارد توضیحاتی را ارائه کنیم.
همان‌طور که توضیح داده شد، وظیفه اصلی گاز یخچال سرمایش محفظه یخچال است. در چرخه سرمایشی محفظه یخچال، گاز مبرد به گردش در می‌آید. تغییر فیزیکی گاز یخچال باعث ایجاد سرما و پایین آمدن دما در محفظه یخچال و خروج هوای گرم از آن می‌شود. البته در یخچال‌ها بخش‌های دیگری نیز مثل کمپرسور، کندانسور، شیر فشارشکن، خطوط لوله و اپراتور نیز وجود دارد که هر کدام از آن‌ها وظیفه خاصی را در چرخه سرمایش یخچال بر عهده دارند.
کمپرسور در یخچال‌ها فشاری را که برای گردش و حرکت گاز در محفظه یخچال نیز است را تأمین می‌کند. کندانسور دمای گاز یخچال را کاهش می‌دهد و شیر فشارشکن نیز گاز را برای ورود به محفظه یخچال آماده می‌کند. دریافت گرما از درون محفظه یخچال نیز وظیفه اصلی اپراتور تعبیه شده در یخچال است. اگر تا به حال پشت یخچال را مشاهده کرده باشید، متوجه وجود یکسری لوله می‌شوی. این لوله‌ها در واقع همان لوله‌هایی هستند که گاز مبرد در آن‌ها جریان دارد.
تمام شدن گاز یخچال
میزان گاز یخچال به مرور زمان و در اثر تبدیل شکلی که در آن رخ می‌دهد، کاهش می‌یابد یا به اصطلاح گاز یخچال تمام می‌شود. وقتی که گاز یخچال تمام می‌شود عملیات سرمایش در یخچال مختل می‌شود و به شکل صحیح انجام نمی‌شود.
وقتی عملیات سرمایشی به درستی انجام نشود در نتیجه دمای محفظه یخچال تا حد قابل توجهی افزایش می‌یابد. بنابراین بروز اختلال در سرمایش و گرمایش محفظه داخلی یخچال یکی از علائمی است که می‌تواند نشانه تمام شدن گاز یخچال باشد.
اما سؤال اینجاست که با وجود اینکه سیکل تبریدی درون یخچال در یک محفظه بسته انجام می‌شود و به طور کلی به عنوان سیکل تبریدی بسته شناخته می‌شود اما چرا گاز مبرد درون یخچال تمام می‌شود؟
خالی شدن گاز یخچال به مرور زمان یک امر نسبتاً طبیعی است و به هر حال رخ می‌دهد اما نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که تمام شدن گاز یخچال در فاصله زمانی کوتاهی رخ نمی‌دهد و ممکن است سال‌های سال به طول بینجامد. بنابراین اگر گاز یخچال در مدت زمان کوتاهی تمام شود می‌تواند نشانه دهنده وجود یک مشکل در یکی از اعضای درون یخچال باشد. مسئله خالی شدن گاز یخچال به طور کلی می‌تواند بنا به دلایل مختلفی که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد رخ دهد:
وجود نشتی در کندانسور، وجود نشتی در اپراتور یخچال، وجود نشتی در خط لوله پشت یخچال، بروز مشکل در عملکرد کمپرسور یخچال و در نهایت قدیمی بودن یخچال و زیاد شدن عمر آن همگی عواملی هستند که باعث تمام شدن گاز مبرد یا همان گاز یخچال می‌شوند.
بیشتر بخوانید: معرفی یخچال مسافرتی برقی بدون قابلیت شارژ باتری
چگونه بفهمیم که گاز یخچال تمام شده است؟
حتماً برای شما این سؤال پیش آمده است که از کجا بفهمیم گاز یخچال ما تمام شده است؟ اولین نشانه‌ای که می‌تواند حاکی از تمام شدن گاز مبرد درون یخچال باشد، بالا رفتن دمای محفظه یخچال است. همان‌طور که گفته شد وقتی سطح گاز مبرد در یخچال پایین می‌آید، فرآیند خنک‌سازی محفظه یخچال به درستی انجام نمی‌شود و در نتیجه دمای محفظه درون یخچال گرم‌تر می‌شود.
برای اینکه بفهمید آیا دمای یخچال شما افزایش یافته است یا نه باید به کیفیت مواد غذایی که در یخچال نگهداری می‌کنید، توجه کنید. در واقع فاسد شدن مواد غذایی در یخچال با وجود روشن بودن آن در مدت زمان کوتاه می‌توان یکی از علائم افزایش دمای یخچال و از طرفی اختلال در سیستم سرمایشی آن و کم شدن سطح مبرد درون یخچال باشد.
دومین نشانه‌ای که می‌تواند نشان دهنده کاهش مبرد یا گاز یخچال باشد، بوی آن است. به طور معمول مبرد یک گاز بی‌بو است و بوی خاصی ندارد. اما در طراحی یخچال به دلیل اینکه سازنده می‌خواهد روشی برای نشان دادن نشتی در یخچال ایجاد کرده باشد، در این مبرد از ترکیبات شیمیایی بودار استفاده می‌کند تا در صورت نشتی گاز مبرد، کاربر دستگاه متوجه آن بشود.
در نتیجه اگر بوی غیر معمولی از یخچال خود استشمام می‌کنید به احتمال بسیار زیاد سیستم سرمایشی یخچال شما دچار نشتی شده است. بوی گاز و ترکیبات شیمیایی کنار آن شبیه بوی فاسد شدن مواد غذایی درون یخچال است. اگر مواد غذایی درون یخچال شما سالم هستند و هیچ‌گونه فسادی در آن‌ها رخ نداده است اما همچنان بوی فاسدشدگی را استشمام می‌کنید به احتمال بسیار زیاد نشتی در مبرد یخچال شما وجود دارد و باید هرچه سریع‌تر مشکل را بر طرف کنید.
گاهی اوقات جابجایی یخچال در مواردی مثل تغییر دکوراسیون و یا اسباب‌کشی باعث آسیب دیدن اعضای سیستم سرمایشی مثل لوله یا کندانسور در یخچال می‌شود و در نتیجه بروز نشتی در آن‌ها شود. به همین خاطر اگر در هنگام اسباب کشی صدمه‌ای به یخچال وارد شود، ممکن است باعث خالی شدن مبرد شده و عملکرد سیکل تبریدی را مختل سازد.
یکی دیگر از مواردی که با استفاده از آن می‌توانید نشتی درون یخچال را بررسی کنید، کنترل دمای کندانسور یخچال است. لوله‌های کندانسور در پشت یخچال قرار دارند و در حالت عادی زمانی که این لوله‌ها را لمس می‌کنید گرمای زیادی از آن‌ها خارج می‌شود. اما در حالتی که در سیستم سیکل چرخشی سرمایشی یخچال مشکلی وجود داشته باشد، بخش‌های پایینی این کندانسور سرد و خنک است و گرمای زیادی ندارد. این به معنی این است که گاز در مدار یخچال در جریان نیست و مشکل باید هرچه سریع‌تر بر طرف شود.
لوله کندانسور بسته به طراح و تولیدکننده یخچال از جنس فولاد، مس یا آلومینیوم است. گاهی اوقات نیز از ترکیب چند فلز در ساخت یخچال‌ها استفاده می‌شود. مسئله مهم این است که فلز استفاده شده در لوله‌های کندانسور یخچال ممکن است به مرور زمان دچار فرسایش شوند و در آن‌ها خوردگی یا نشتی ایجاد شود. معمولاً علائم مربوط به آسیب‌دیدگی لوله‌های یخچال با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده است و می‌توان آن‌ها را دید.
روش‌های شناسایی نشتی گاز یخچال
اگر مطمئن هستید یخچال شما به درستی کار نمی‌کند و در واقع محفظه یخچال شما به درستی سرد نمی‌شود و از طرفی دسترسی به تعمیرکار ندارید، می‌توانید با استفاده از چند روش ساده وجود نشتی گاز در یخچال را بررسی کنید.
بیشتر بخوانید: تعویض فیلتر یخچال را چگونه انجام دهیم؟
استفاده از مخلوط آب و صابون برای پیدا کردن نشتی گاز یخچال
یکی از روش‌های ساده که با استفاده از می‌توانید وجود نشتی در یخچال خود بررسی کنید و از همه مهم‌تر اینکه مکان آن را پیدا کنید، استفاده از کف آب و صابون است. برای این کار مقداری صابون را در آب بریزید و آن را روی سطح مختلف پشت یخچال از لوله‌های کندانسور گرفته تا اپراتور یخچال بمالید.
البته نکته مهم این است که حتماً قبل از انجام این کار محتویات یخچال را خالی کنید و اجازه دهید تا برفک‌های آن نیز آب شود. بعد از اینکه کف آب و صابون را در محل‌هایی که گفته شد مالیدید، یخچال را به برق بزنید. اگر در هر جایی از لوله‌ها و اپراتور نشتی وجود داشته باشد در آن قسمت حباب ایجاد می‌شود.
استفاده از نشت‌یاب الکترونیکی برای پیدا کردن نشتی گاز یخچال
در حال حاضر دستگاه‌هایی به نام نشت‌یاب الکترونیکی وجود دارد که بسیاری از تعمیرکاران یخچال از آن‌ها برای پیدا کردن محل نشتی مبرد یخچال استفاده می‌کنند. روی این دستگاه‌ها یکسری سنسور تعبیه شده است که وقتی در مجاورت مواد شیمیایی از جمله گاز یخچال قرار می‌گیرند، هشدار لازم را نمایش می‌دهند.
برای استفاده از این دستگاه‌ها در نشت‌یابی لوله‌های یخچال و یا کندانسور باید آن را در محل‌های مختلفی که نشتی وجود دارد، نزدیک کنید و سپس منتظر شوید آلارم یا هشدار که به صورت بوق ممتد است برای شما به صدا در بیاید. به این ترتیب می‌توانید نشتی مبرد و محل آن را در یخچال تشخیص دهید. نکته مهم این است که اگر در گاز یخچال شما از عنصر کلر استفاده نشده باشد، امکان شناسایی نشتی با استفاده از این دستگاه‌های نشت‌یاب الکترونیکی وجود ندارد.
استفاده از مشعل هالید برای تشخیص محل نشتی در یخچال
یکی دیگر از ابزارهایی که می‌توانید از آن‌ها برای پیدا کردن محل نشتی گاز یخچال استفاده کنید، مشعل هالید است. مشعل‌های هالید نوعی از مشعل‌ها هستند که در آن‌ها از سوخت پروپان استفاده می‌شود. این گاز در مجاورت با هوا به رنگ آبی می‌سوزد و هیچ گونه دودی نیز از آن متصاعد نمی‌شود. اما وقتی سر مشعل یا شعله آن در نزدیکی محل نشتی قرار گیرد رنگ شعله از رنگ آبی تغییر می‌کند. معمولاً در این حالت رنگ شعله به رنگ سبز در می‌آید. از طرفی دود نیز تولید می‌شود. با این روش می‌توانید به راحتی محل نشتی را پیدا کنید.
بیشتر بخوانید: روش‌های جلوگیری از تاثیر نوسان برق در لوازم خانگی
استفاده از نشت‌یاب‌های ماوراء بنفش برای پیدا کردن محل نشتی
معمولاً استفاده از اشعه ماوراء بنفش برای پیدا کردن محل نشتی در یخچال بسیار ساده و آسان است. نشت‌‌یاب‌هایی وجود دارند که با استفاده از اشعه ماوراء بنفش کار می‌کنند. برای استفاده از این دستگاه‌ها باید دستگاه را روشن کنید و سپس آن را به بخش‌های مختلف یخچال بتابانید. اگر قسمتی از یخچال دچار نشتی باشد با استفاده از این اشعه به راحتی و با دقت بیشتری مشخص می‌شود.
نحوه شارژ کردن گاز یخچال
وقتی میزان مبرد یخچال کاهش می‌یابد و یا به عبارت دیگر تخلیه می‌شود، باید گاز یخچال را شارژ کنید. چون معمولاً تخلیه و تمام شدن زود هنگام گاز یخچال به دلیل نشتی یا خرابی قطعه‌ای در سیستم سرمایشی یخچال که چرخه و سیکل گاز مبرد در آن انجام می‌شود، بروز می‌کند. به همین دلیل باید قبل از اینکه مبرد یخچال را شارژ کنید، ابتدا مشکل نشتی و خرابی قطعات را بررسی کنید. معمولاً بررسی نشتی یخچال باید توسط یک تعمیرکار خبره انجام شود.
روند شارژ گاز یخچال به این صورت است که تعمیرکار در مرحله اول باید محل نشتی را پیدا کند. اگر مشکل از خط لوله کندانسور باشد، به کمک جوش یا تعویض لوله‌ها مشکل نشتی را برطرف می‌کند. وقتی مشکل نشتی گاز برطرف شد، در این مرحله باید گاز یخچال شارژ شود.
در این مرحله باید بدانید گازهای یخچال انواع متفاوتی دارند و استفاده از هر نوع گازی نمی‌تواند گزینۀ مناسبی برای فریزر شما باشد. بهتر است از دفترچۀ راهنمای یخچال یا نظر تعمیرکاران مجرب کمک بگیرید. عمل شارژ گاز یخچال پس از طی کردن این مراحل انجام می‌شود.
پس از شارژ مجدد معمولاً پیشنهاد می‌شود چند ساعتی از روشن کردن دستگاه خودداری شود. سپس یخچال را راه‌اندازی کرده، نحوۀ عملکرد آن را کنترل کنید. اگر دوباره مشکلی در عملکرد یخچال احساس می‌کنید، لازم است مجدداً با تعمیرکار خود تماس گرفته و مراتب تعمیر یخچال را پیگیری کنید.
ما توصیه می‌کنیم حتماً از یک متخصص و تعمیرکار حرفه‌ای برای شارژ گاز مبرد یخچال استفاده کنید اما اگر قصد دارید خودتان گاز یخچال را تعویض کنید باید مراحلی که در ادامه توضیح داده می‌شود را یکی پس از دیگری طی کنید و گاز یخچال خود را شارژ کنید.
شارژ گاز یخچال یا مبرد به روش قدم به قدم
وقتی محل نشتی گاز یخچال را پیدا کردید و آن را تعمیر کردید باید گاز یخچال خود را شارژ کنید. برای انجام این کار قدم‌های زیر را به ترتیب طی کنید.
گام اول: ابتدا خط لوله سیکل چرخش گاز در یخچال را بشوئید. برای شستن این لوله‌ها می‌توانید از مواد شوینده مخصوص که معمولاً گاز R11 یا همان توزن استفاده کنید. در این مرحله قسمت‌هایی مثل کندانسور، اپراتور و لوله‌های پشت یخچال شسته می‌شوند. شستشوی این بخش‌ها به منظور زدودن هرگونه چربی احتمالی، ذرات فلزی و رسوبات دیگر است.
گام دوم: در مرحله بعدی به عنوان مرحله دوم باید گاز مبرد را از داخل سیکل تبریدی خارج و یا به اصطلاح وکیوم کنید. برای این کار باید از یک پمپ مخصوص که به نام پمپ وکیوم شناخته می‌شود، استفاده کنید. پمپ وکیوم به شیر تخلیه یا محل پرس شدۀ خط لوله متصل شده، تمام گاز موجود در یخچال فریزر را تخلیه می‌کند. پس از اطمینان از وکیوم کامل سیکل، باید از یک گیج فشار ضعیف کمک بگیرید. برای این کار دستگاه را چند دقیقه به گیج متصل کنید. اگر دستگاه همچنان دارای نشتی باشد، عقربۀ گیج پایین آمده و از آن مطلع خواهید شد. اما در صورتی که عقربۀ گیج ثابت بماند، می‌توانید به سراغ گام سوم که شارژ کردن گاز است بروید.
گام سوم: کپسول مبرد یا گاز یخچال را متصل کنید. وقتی می‌خواهید گاز مبرد یخچال را شارژ کنید باید از کپسول مخصوص این گازها استفاده کنید. در این مرحله باید به این موضوع اشاره کنید که اگر در یخچال یا فریزر شما از گاز مخصوصی استفاده می‌شود، حتماً باید از همان نوع گاز برای شارژ یخچال خود استفاده کنید و به عبارت دیگر نباید نوع گاز یخچال را عوض کنید.
در یخچال لوله گیج وجود دارد. برای شارژ گاز مبرد باید کپسول را به این لوله متصل کنید وقتی اتصال به صورت کامل انجام شد باید شیر کپسول را باز کنید و به سراغ سمت دیگر لوله بروید که قبلاً آن را به گیج متصل کرده بودید. حال کمی آن را شل کنید تا گاز باقی‌مانده در خط لولۀ سیکل نیز به طور کامل خارج شود.
گام چهارم: در این مرحله کار شارژ گاز یخچال به پایان می‌رسد. نکته مهمی که وجود دارد این است که چون امکان مشاهده میزان گاز یخچال وجود ندارد در نتیجه باید در طول شارژ مبرد هر از گاهی دمای اپراتور را بررسی کنید. در صورت کامل شدن شارژ مجدد یخچال، باید دمای بخش اپراتور به دمای نسبتاً یکنواختی برسد. معمولاً برای پایان دادن به عمل شارژ گاز همان گیج فشار کمک گرفته می‌شود. در فصل تابستان ثبت عدد ۱۰پی‌اس‌آی روی گیج فشار به معنای اتمام شارژ گاز است. اما در فصول سرد مثل زمستان این عدد روی ۷ یا ۸ تنظیم می‌شود.
در این مطلب سعی کردیم همه آنچه در خصوص مبرد و گاز یخچال باید بدانید را به زبانی ساده توضیح دهیم. لازم به تأکید مجدد است که برای شارژ گاز یخچال و همچنین بررسی نشتی آن بهتر است از تعمیرکاران خبره و متخصص کمک بگیرید چون این کار به مهارت زیادی نیاز دارد و کاربری که تا به حال چنین کاری را انجام ندیده است،در حین انجام عملیات پیدا کردن نشتی و شارژ مبرد یخچال به احتمال زیاد دچار چالش‌هایی خواهد شد.
[…] بیشتر بخوانید: گاز یخچال چیست و چه زمانی باید گاز یخچال شارژ شود؟ […]