تصلا – در روزهایی که برخی فعالان صنعت لوازم خانگی از هر فرصت و تریبونی برای اظهار نظر و سخنرانی استفاده می‌کنند، هستند تولیدکنندگان باسابقه‌ای که اگرچه در اخبار و رسانه‌ها کمتر حضور دارند، اما بیش از همیشه دغدغه تولید و ارتقای صنعتی را دارند که به طور عمده با هزینه بخش خصوصی در ایران شکل گرفته و این روزها، با صنعت نازپرودهای همچون خودرو قیاس می‌شود و با برخی منفعت‌طلبی‌ها اسیر حاشیه شده است.
از جمله این تولیدکنندگان، مجموعه مادیران است که با دو برند ایکس ویژن و تی‌سی ال، در بازار لوازم خانگی و الکترونیک حضور دارد. مدیران مادیران اگرچه تلاش دارند سهم از بازاری را که بعد از خروج برندهای خارجی به دست آوردند، حفظ کنند و افزایش دهند، اما دیدگاه واقع‌بینانه‌تری نسبت به واردات و حضور برندهای خارجی در کشور دارد.
بابک ثقفی، مدیرعامل مادیران معتقد است، ممنوعیت واردات در سال‌های گذشته تنها در حد شعار و تعارف و به نفع برندهای خارجی بوده و باعث شده حضور این برندها از طریق قاچاق و بدون پرداخت هزینه گمرکی و مالیاتی انجام شود.
به اعتقاد او معضل اصلی این روزهای بازار لوازم خانگی در کنار مشکلات تولید، قاچاق است و سیاستگذاری در این صنعت باید به سمتی پیش برود که حضور برندهای خارجی از طریق قانونی با پرداخت مالیات، عوارض گمرکی، انجام سرمایه‌گذاری، انتقال تکنولوژی و تعهد برای ممنوعیت ورود کالاها به صورت قاچاق عملیاتی شود.
بابک ثقفی از دانش‌آموختگان دانشگاه صنعتی شریف در رشته مهندسی الکترونیک است. ثقفی از سال ۸۴ در مجموعه‌ی مادیران مدیر کارخانه بوده و بعد از مدتی قائم مقام مدیرعامل شده و از سال ۹۴ تاکنون هم مدیرعامل این مجموعه است.
در حال حاضر مادیران که روزی یک شرکت خصوصی خانوادگی بود، به بنگاهی با بیش از ۱۱۵ هزار نفر سهامدار تبدیل شده و مدیران این مجموعه می‌گویند تمایلی برای ورود به بازی‌های سیاسی و حاشیه‌های این روزهای صنعت لوازم خانگی ندارند و به فکر افزایش سهامداران و سهم از بازار هستند.
در ادامه گفت و گوی تصلا با این مدیر باتجریه صنعت لوازم خانگی را می‌خوانید:
•جناب ثقفی گفت و گو را از داغ‌ترین مباحثی که این روزها در این حوزه مطرح است، شروع می‌کنیم، صنعت لوازم خانگی در چند وقت اخیر در صدر اخبار قرار گرفته و اخبار متناقض و حاشیه‌هایی نسبت به بازگشت برندهای خارجی مطرح است. در حال حاضر دو رویکرد نسبت به بازگشت این برندها به بازار داخلی وجود دارد. از یک طرف تولیدکننده‌های داخلی به واسطه سرمایه‌گذاری‌هایی که در چند وقت اخیر کرده‌اند، نگرانند که با بازگشت این برندها سهم بازاری که به دست آوردند را از دست دهند، در مقابل این رویکرد هم وجود دارد که ممنوعیت واردات برای مدت طولانی امکان‌پذیر نیست و سبب انحصار می‌شود و باید رقابت در بازار شکل بگیرد که منجر به متعادل شدن قیمت‌ها و ارتقای کیفیت شود. اما موضوعی که بیشتر باعث نگرانی شده، رویکردی است که به نظر می‌رسد به انحصار در این صنعت دامن می‌زند و آینده‌ای مشابه صنعت خودرو را برای صنعت لوازم خانگی پیش خواهد آورد. نظر شما در این زمینه چیست؟
چندی پیش مقاله‌ای را مطالعه می‌کردم که معتقد بود افرادی که مخالف واردات لوازم خانگی هستند، با انحصار سعی دارند صنعت لوازم خانگی را در مسیر صنعت خودرو پیش ببرند. اما به نظر من در این تحلیل‌ها باید به دو نکته اصلی توجه و دقت کرد. صنعت لوازم خانگی و صنعت خودرو دو تفاوت کاملا اساسی دارند. اولین تفاوت این است که صنعت خودرو صد در صد دولتی است. اگرچه این صنعت در بورس حضور دارد و… اما مدیران آن افراد دولتی هستند و از طرف دولت انتخاب می‌شوند. به عبارتی مدیران در این صنعت از جیب خودشان خرج نمی‌کنند و اساسا بخش خصوصی حضور کم رنگی در صنعت خودرو در کشور ما دارد؛ اما صنعت لوازم خانگی در ایران به طور عمده در دست بخش خصوصی است و با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تولید و فعالیت میکند.
دومین تفاوت اصلی این است که خودرو قاچاق نمی‌شود. اما اگر شما همین الان به خیابان جمهوری، امین حضور یا سایر مراکز خرید لوازم خانگی بروید، به هر برند خارجی از جمله بوش، سامسونگ، ال‌جی و…در همه اقلام لوازم خانگی از جمله یخچال، تلویزیون، ماشین لباسشویی و… برای خرید دسترسی دارید.
به عبارتی بالای ۹۰ درصد لوازم خانگی ایران از طریق قاچاق تامین می‌شود. بنابراین مقایسه صنعت خودرو و صنعت لوازم خانگی قیاس مع‌الفارق و بی‌انصافی در حق تولیدکنندگانی است که سعی کردند در چند سال گذشته و با خروج رسمی برندهای خارجی از بازار ایران، افزایش تولید داشته باشند. از همین رو همان طور که گفتم مقایسه صنعت خودرو و صنعت لوازم خانگی بحث انحرافی است و کمکی به حل مشکلات این صنعت نمی‌کند.
•در دو سال اخیری که واردات رسمی برندهای خارجی به کشور ممنوع بود، انتظار می‌رفت تولیدکنندگان داخلی با رقابت با یکدیگر هم کیفیت را افزایش دهند و هم قیمت متعادل‌تری را برای مصرف‌کننده در نظر بگیرند تا بتوانند سهم از بازار را افزایش دهند اما به نظر می‌رسد همچنان سهم بازار برندهای داخلی اندک است و تمایل مردم به برندهای خارجی است.
محدودیت و ممنوعیت واردات لوازم خانگی به اعتقاد من در حد تعارف است. در مدت ممنوعیت واردات، برندهای خارجی از طریق قاچاق و به صورت گسترده‌ای وارد کشور شدند و می‌شوند. به عنوان نمونه بیش از ۴۰ درصد تلویزیون ایران و ۳۰ درصد یخچال بازار قاچاق است.
برندهای خارجی به ظاهر از بازار ایران رفتند اما به واسطه قاچاق حضورشان در ایران را تداوم بخشیدند. این برندها قبلا به این صورت فعالیت می‌کردند که ۷۰ درصد کالاها را در ایران اسمبلینگ می‌کردند و ۳۰ درصد را به صورت قاچاق وارد کشور می‌کردند اما در حال حاضر صددرصد کالاهای‌شان را به صورت قاچاق وارد کشور می‌کنند.
این برندها با کاهش قیمت سعی کردند بازار ایران در اختیار داشته باشند و هنوز هم بزرگ‌ترین بازیگران بازار لوازم خانگی ایران همین برندهای خارجی هستند که از سال‌ها قبل در بازار ایران حضور داشتند. چیزی که این برندها نیاز دارند در واقع تبلیغات گسترده‌تر است که بتوانند سهم بازار ۷۰/۸۰ درصدی از بازار ایران داشته باشند. پیش از این بالای ۸۰-۷۵درصد از بازار تلویزیون در اختیار این دو سه برند خارجی بود. ما در مادیران بعد از خروج این برندها توانستیم با دو برند به سهم بازار ۳۰-۲۵درصدی تلویزیون در ایران برسیم.
موضوعی که باید مورد بررسی قرار گیرد این است که این حجم از قاچاق چطور امکان‌پذیر است؟ آیا به نظر شما بدون حمایت‌های شرکت‌های مادر این برندها این حجم از قاچاق ممکن بود؟ تلویزیون فلان برند را در ایران ارزان‌تر از دوبی می‌توان خریداری کرد. این کالاها از هاب منطقه‌ای و از طریق دوبی، کردستان و…. وارد ایران می‌شود و از طریق مختلف وارد بازار و فروخته می‌شود. فروشگاه اینترنتی دیجی‌بانه با نماد اعتماد الکترونیک وزارت صمت مشغول فروش این حجم از کالاهای قاچاق است و با تحویل یک روزه کالای قاچاق را در تهران با قیمت پایین تحویل می‌دهد.
این در حالی است که در سال‌های اخیر برندهای داخلی سرمایه‌گذاری‌های زیادی داشته‌اند و برای حفظ سهم بازار و رقابت نابرابر با حجم قاچاقی که در بازار موجود است، تلاش زیادی کرده‌اند. ما در مادیران بیش از ۱۸۰۰ پرسنل داریم. خیلی تولیدکننده‌ها کمتر یا بیشتر از این تعداد نیرو دارند. هزینه مواد اولیه، گمرک، مالیات، ارزش افزوده، نیروی کار، تبلیغات و … برای تولیدکننده داخلی بسیار بالاست.
اما وقتی برندهای خارجی با سقف قیمتی مشخص در بازار حضور دارند و مردم هم تولیدات داخلی را از لحاظ کیفیت و قیمت با برندهای بزرگ دنیا مقایسه و انتخاب می‌کنند، سهم بازار تولیدات داخلی کاهش پیدا میکند.
•آن طور که توصیف شد به نظر می‌رسد ممنوعیت رسمی واردات نه تنها سودی در بر نداشته است، بلکه باعث شده این برندها با هزینه کمتری در بازار داخل حضور داشته باشند و به عبارتی شرایط رقابت برای تولیدکننده داخلی نابرابرتر شده است. در این وضعیت به نظر می‌رسد سیاست‌گذاری‌ها باید به سمتی پیش برود که این برندها برای ورود به بازار داخلی شرایط سخت‌تری داشته باشند و هزینه ورودشان را به شکل‌های مختلف پرداخت کنند، شما موافقید؟
ببنید بعضی افراد معتقدند ال‌جی و سامسونگ به صورت رسمی به بازار ایران برنگردند. اما موضوعی که می‌خواهم به آن اشاره و تاکید کنم این است که این برندها همین الان و در سال‌های ممنوعیت واردات هم به شکل گسترده در بازار ایران حضور داشتند.
بنابراین معتقدم برندهای خارجی در شرایطی باید به بازار ایران دسترسی داشته باشند که این حضور از طریق قانونی با پرداخت مالیات و عوارض گمرکی و … باشد. این برندها به شرطی باید اجازه فعالیت در بازار ایران داشته باشند که تکنولوژی وارد کشور کنند. من از شما سوال می‌کنم در حال حاضر چه مالیاتی از سوی این برندها پرداخته می‌شود؟ چه دانش فنی و تکنولوژی وارد کشور کرده‌اند؟
سیاستگذاری برای واردات لوازم خانگی باید به سمتی برود که برندهای خارجی در شرایطی اجازه حضور و فعالیت در بازار ایران را داشته باشند که سرمایه‌گذاری انجام دهند؛ سرمایه‌گذاری اصولی در زمینه‌هایی که به دلایل مختلف، تولیدکنندگان داخلی به آن بخش‌ها ورود نکرده‌اند و نه صرفا سرهم‌بندی قطعات. مثلا برندهای خارجی برای تولید پنل تلویزیون در داخل کشور سرمایه‌گذاری کنند. در این شرایط خود ما در مادیران از این شرکت‌ها پنل تلویزیون خواهیم خرید. یا مثلا برای تولید کمپرسور یخچال سرمایه‌گذاری کنند و در این زمینه تکنولوژی وارد کشور کنند.
نمی‌شود شوافی از تولید ملی و ساخت داخل داشت و در کنار آن قاچاق به صورت گسترده صورت بگیرد. گزارش‌های تحقیق بازار ما می‌گوید ۲۰-۲۵ درصد سهم بازار تلویزیون، لباسشویی، یخچال، لوازم خانگی کوچک و …همچنان در اختیار یکی از برندهایی است که واردات آن ممنوع شده است. حتی بزرگ‌ترین تولیدکننده لوازم خانگی ایران با همه تبلیغات و تلاشی که دارد، این میزان سهم و سایز از بازار را ندارد.
در مجموع ۳۵-۳۰ درصد بازار در اختیار این دو برند خارجی است. خب بهتر نیست این برندها مالیات پرداخت کنند و براساس مالیاتی که پرداخت می‌کنند و تعهدی که برای انتقال تکنولوژی اساسی و نه اسمبلینگ دارند، وارد بازار ایران شوند و در مقابل تعهد داشته باشند تولیدات‌شان به صورت قاچاق وارد بازار ایران نشود.
در سیاستگذاری برای واردات، باید طوری برنامه‌ریزی شود که این برندها تعرفه واردات و مالیات پرداخت کنند و همه ابزارهای نظارتی در این زمینه به کار گرفته باشد و در مقابل جریمه‌های سنگین بابت قاچاق برای آنها لحاظ شود.
در کل معتقدم اگر اراده‌ای باشد می‌توان جلوی قاچاق را گرفت. برندهای خارجی هم در صورت واردات رسمی در فضای رقابتی قیمت تولیدات‌شان از قیمتی که در حال حاضر در بازار محصولات‌شان به فروش می‌رسد، بالاتر خواهد رفت. اما به نفع‌شان است که به صورت قاچاق در بازار ایران حضور داشته باشند.
•چندی پیش طرح اولیه “سند راهبردی صنعت لوازم خانگی” از سوی وزارت صمت و با نظر شورای سیاستگذاری صنعت لوازم خانگی منتشر شد. این سند داری خلا ها و ضعف‌های در زمینه‌های مختلف بود که مورد انتقاد کارشناسان هم قرار گرفت. از جمله بخش‌های مورد انتقاد این سند اعدادی بود که برای تولید و صادرات عنوان شده بود. به عنوان نمونه در این برنامه گفته شده در ۵ سال قرار است تعداد تولید کل صنعت از ۱۵میلیون در سال۹۹ به ۲۵میلیون در سال ۱۴۰۴ برسد و… آیا اساسا اعداد و ارقامی که در این سند برای تولید و صادرات عنوان شده، قابل دستیابی است و اینکه از نظر شما این سند با چه نقاط ضعف و قوت و یا خلاءهایی همراه است؟
من معتقدم صادرات از ایران به ویژه در کالاهای حجیم مثل یخچال قابل تحقق و افزایش است و هدف‌گذاری برای صادرات و اینکه تولیدکنندگان محدود به بازارهای داخلی نمانند، صدرصد قابل تحقق و مورد حمایت ماست. اما اینکه چطور باید به اهداف صادراتی و اعدادی که برای تولید و صادرات عنوان شده، دست یافت، در این سند ذکر نشده و بسیار کلی به آن پرداخته شده است. همچنین زمان‌بندی و برنامه‌ریزی برای رسیدن اهداف صادراتی مشخص نیست و به نظر می‌رسد زمان‌بندی چهارساله کمی عجولانه باشد.
در این سند برای صنعت لوازم خانگی یک نقطه آغاز در نظر گرفته شده و یک نقطه پایان، اما مسیر رسیدن به اهداف مشخص نیست و به این موضوع پرداخته نشده که با وجود همه مشکلات تولید از جمله کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی، مواد اولیه، تحریم، مشکلات انتقال پول و … چطور قرار است به افزایش تولید و اهداف صادراتی دست پیدا کنیم.
سوال من این است در اهداف، اعداد و ضریب‌هایی که برای تولید و صادرات لوازم خانگی در سیاست‌گذاری‌ها و در این سند ذکر شده تا چه حد مشکلات واحدهای تولیدی بخش خصوصی مورد ارزیابی قرار گرفته است. آیا تولیدکنندگان داخلی نقدینگی لازم برای این میزان تولید را می‌توانند تهیه کنند؟ آیا در این سند به این موضوع پرداخته شده که در کشوری که تحریم است و قطعات خارجی را باید خریداری کرد، این قطعات چطور با تاخیر و مشکلات فراوانی که در انتقال پول وجود دارد، به دست تولیدکننده داخلی می‌رسد؟ اگر راه‌حلی هم در این زمینه در این سند عنوان شده است، حداقل ما ندیدهایم. بنابراین بهتر است نگاه واقع‌بینانه و همه‌جانبه‌تری به مشکلات تولیدکنندگان صورت بگیرد و مشخص شود برای رسیدن به این اهداف چه برنامه‌ریزی عملیاتی صورت گرفته است. توان تولید چه قدر است؟ مشکلات چیست؟
تولیدکنندگان برای اینکه بتوانند قطعه‌ای را خریداری کنند، از چند ماه قبل باید پیش پرداخت داشته باشند. برای اینکه تولید چهار برابر شود، منابع مالی هم باید افزایش یابد. حتی اگر منابع ریالی را تامین کنیم، منابع ارزی برای واردات برخی قطعات را دولت باید تامین کند.
معتقدم از آنجایی که بخش خصوصی در ایران در صنعت لوازم خانگی فعالیت دارد، باید نگاه واقع‌بینانه‌‌تر و ارزیابی صحیحی نسبت به توان واحدهای تولید داشت و اعداد و هدفگذاری‌ها باید شفاف و واقع‌بینانه و به دور از کلی‌گویی باشد.
تولیدکنندگان ایرانی در چند سال گذشته نشان دادند هم در بحث کیفیت و هم در بحث قیمت حرف برای گفتن دارند. وقتی سهم برندهای خارجی در دوران ممنوعیت واردات از ۸۰ درصد به ۴۰-۳۵درصدی رسیده که از طریق قاچاق وارد می‌شود، دستیابی به اهداف صادراتی برای برندهای داخلی قابل تحقق است.
به عنوان نمونه با وجود مسائل بانکی، شفاف نبودن و مشکلات انتقال پول، مشکلات تامین ارز برای تولیدکنندگان و… تولید ما در مادیران در هیچ روزی و در هیچ بخشی در چند سال گذشته که تحریم‌های آمریکا تشدید شد، متوقف نشد و با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام دادیم زمانی نبوده که قطعه نداشته باشیم و اگرچه تامین منابع با تاخیر صورت گرفت اما تولید به هیچ وجه متوقف نشد
•شما اشاره کردید که پتانسیل صادرات در تولیدکنندگان داخلی وجود دارد و رسیدن به اهداف صادراتی قابل تحقق است اما اگر کمی واقع‌بینانه به این موضوع بپردازیم در حال حاضر صادرات ما در لوازم خانگی محدود به یکسری کشورها از جمله عراق و برخی اقلام مثل کولر است. آیا تولیدکنندگان ما تکنولوژی لازم برای تولید و صادرات اقلامی که قابل رقابت با تولیدات رقبایی همچون ترکیه در منطقه باشد را دارند؟ به نظر می‌رسد حتی در برخی اقلام هنوز تولید نداریم و به نوعی همچنان مونتاژ است.
در مورد اشاره شما به مونتاژ باید بگویم مخالف این نظر هستم. در بسیاری از اقلام ما تولید داریم و مونتاژ نیست. وقتی طراحی و قالب برای خودمان است و توان تغییر قالب‌ها و طراحیهای مدل جدید با برند خودمان را داریم، دیگر مونتاژ نیست. شاید برخی قالب‌ها را سفارش دهیم و در بعضی کالاها، تحت لیسانس برندهای خارجی طراحی کنیم. اما در بسیاری از اقلام تولید و طراحی برای خودمان است.
من شخصا سال‌ها مدیر کارخانه بودم، بسیاری از شرکت‌ها را از نزدیک دیدم و این را با اطمینان می‌گویم که تولید داریم و مونتاژ نیست و در صورت حمایت اصولی از این صنعت، پتانسیل‌های خوبی در صنعت لوازم خانگی و الکترونیک برای تولید و صادرات داریم. امروز به نسبت به چهار سال پیش به واسطه سرمایه‌گذاری که صورت گرفته، توان و تکنولوژی تولیدکنندگان برای تولید و صادرات افزایش پیدا کرده است. بنابراین معتقدم در آینده نه چندان دور، توان رقابت با شرکت‌های خارجی را داریم و اگر حمایت‌های لازم صورت گیرد به رقبای منطقه‌ای بسیار نزدیک خواهیم داشت.
• چندی پیش یکی از تولیدکنندگان ایرانی در خبری که به صورت گسترده هم منتشر شد، مدعی بود اولین خط تولید پنل (نمایشگر) تلویزیون را داخلی‌سازی کرده است. ما در تصلا به این موضوع پرداختیم که مشابه این خط تولید قبلا از سوی تولیدکنندگان داخلی راه‌اندازی شده و همچنان اقلام اصلی پنل تلویزیون وارداتی است و در واقع مونتاژ صورت میگیرد. آیا شما مشابه این خط تولید را در مادیران دارید و آیا اساسا فرایندهایی این چنینی و مانورهای تبلیغاتی، کمکی به تعمیق تکنولوژیک و ساخت داخل در این صنعت کند؟
بله درست است نمی‌توان عنوان کرد اولین خط تولید پنل تلویزیون بوده است. مشابه چنین خط تولیدی در مادیران از سال‌ها قبل وجود داشته و اطلاع دارم شرکت دیگری هم این خط تولید را دارد. ما مدت‌ها بزرگ‌ترین تولیدکننده تلویزیون ایران بودیم و بعد از اینکه ال‌جی و سامسونگ هم از ایران رفتند، سهم مناسبی از بازار را در اختیار گرفتیم.
به عنوان یک مهندس الکترونیک می‌گویم این تکنولوژی را ما در مادیران داریم و موضوع خاصی هم نبود که در این حجم در مورد آن تبلیغ شود. در واقع یک پروپاگاندای تبلیغاتی بود. اساسا معتقدم این برچسب اولین و بزرگ‌ترین بودن کمی نخ‌نماست و حداقل ما در مادیران تمایلی نداریم وارد این بازی و این جریان شویم.
• یکی از مواردی که در حال حاضر در مورد آن بحث می‌شود و در صنعت راهبردی صنعت لوازم خانگی نیز به آن اشاره شد، بحث انتخاب برند ملی در این صنعت است. اما موضوعی که قابل بحث است این است که مکانیسم و روش انتخاب برندهای برتر ملی مشخص نیست. به نظر شما انتخاب برند ملی و حمایت از آن برای تقویت تولید و صادرات به چه طریقی باید صورت گیرد که انحصار ایجاد نشود و سایر برندهای انگیزه لازم برای همکاری در این فضا را داشته باشند. آیا این برند یا برندها باید از میان برندهای موجود انتخاب شود یا در نتیجه ایجاد یک ساختار تجمیعی (کنسرسیومی از همه واحدهای متقاضی) صورت بگیرد؟
برند یا برندهای ملی را بازار باید انتخاب کند. با مکانیسم و دستورالعمل نمی‌توان این برندها را انتخاب خواهد کرد. معتقدم بازار به مرور یکی دو برند را به عنوان برندهای اصلی خواهد شناخت. اجازه بدهید یک مثال بزنم؛ در همین بازار ترکیه تا چند سال پیش چندین تولیدکننده یخچال بود اما در حال حاضر دو سه برند بیشتر باقی نمانده که در این بازار فعالیت می‌کنند. در واقع در طول زمان و به طور اتوماتیک‌وار بازار و مصرف‌کننده این چند برند را انتخاب کرد و نهایتا در بازار باقی ماندند. بنابراین معتقدم برند ملی براساس حجم سرمایه‌گذاری، تکنولوژی، عمق دانش، رقابت و نهایتا اقبال مردم مشخص می‌شود.
• کمی به مادیران بپردازیم، شما در حال حاضر با دو برند ایکس ویژن و تی سی ال در بازار حضور دارید. چه قدر سهم از بازار را در اقلام مختلف در اختیار دارید و چه چشم‌اندازی را در نظر دارید؟
خب مادیران در تلویزیون بازیگر قوی‌تری است. در سه چهار سال گذشته حدود ۳۰-۲۵ درصد بازار را در اختیار داشتیم و سعی داریم این سهم را حفظ کنیم؛ هر چند رقابت سخت شده است. در سایر اقلام لوازم خانگی ما قدم‌های اول را برمی‌داریم و سهم بازار ناچیزی داریم. اما تلاش داریم تا یکی دوسال آینده به ۲۰ درصد سهم از بازار برسیم؛ اما در ابتدای راه هستیم.
• چنددرصد از قطعات‌تان برای تولید وارداتی است و در حال حاضر قطعات لازم برای تولید را از چه کشورهایی وارد می‌کنید؟
قطعات اولیه همه برندها از چین وارد می‌شود. در واقع از کشور دیگری نمی‌توان وارد کرد. کشورهای دیگر به ایران سرویس و خدمات نمی‌دهند. پنل و قطعات تلویزیون، کمپرسور یخچال و قطعات وارداتی همگی از چین وارد می‌شود. در صنعت لوازم الکترونیک درصد بیشتری از قطعات خارجی است اما در صنعت لوازم خانگی تلاش‌مان این است درصد استفاده از قطعات داخلی را افزایش و عمق ساخت داخل را افزایش دهیم.
معتقدم اگر دو سه سال به طور ویژه از صنعت لوازم خانگی حمایت شود، شرکت‌های داخلی هم سرمایه‌گذاری در این صنعت را افزایش خواهند داد و می‌توانیم درصد بیشتری از اقلام را داخلی‌سازی کنیم و قطعات اصلی با کیفیت را از شرکت‌های داخلی تهیه کنیم؛ مثلا از قطعات پتروشیمی ایران استفاده کنیم و درصد تامین مواد و ورق‌های فولادی از طرف فولاد مبارکه افزایش یابد.
• مادیران اولین شرکت لوازم خانگی بود که از دو سال پیش وارد بازار سرمایه شد، سهم مادیران نسبت به روزهای اولیه عرضه رشد خوبی داشت. در حال حاضر وضعیت این شرکت با توجه به تحولات بورس چگونه است؟ اساسا حضور در بازار سرمایه چه منافعی برای شما داشت؟
تحولات کلی بورس طبیعتا بر وضعیت سهام مادیران تاثیرگذار است و سهام ما هم هم‌راستا با تحولات شاخص، رفت و برگشت‌هایی داشت. اما تلاش ما از ابتدا این بود که به جای بهره ۲۰ درصد بانکی بتوانیم از بورس تامین مالی کنیم و موفق شدیم به این هدف برسیم و سرمایه‌گذاری‌هایی را هم داشتیم. در حال حاضر هم تلاش داریم با آماده کردن زیرساخت‌ها، هر کدام از شرکت‌های زیرمجموعه مادیران را تقویت و به صورت مستقل عرضه و وارد بازار سرمایه کنیم.
اساسا معتقدم تامین مالی تولید باید از بورس صورت گیرد و ما حتما در این مسیر پیش خواهیم رفت و به نظرم خیلی خوش شانس بودیم که به موقع وارد این بازار شدیم و از مزیت‌های بورس استفاده کردیم. مادیران با عرضه در بورس در واقع از یک شرکت خصوصی خانوادگی تبدیل شد به شرکتی با بیش از ۱۱۵ هزار نفر سهامدار و امیدواریم این تعداد که هر کدام می‌تواند یک مشتری بالقوه برای ما باشد، به بیش از یک میلیون نفر برسد.
• کمی به شیوه تبلیغات دو برند مادیران و ایکس ویژن بپردازیم. در حال حاضر تبلیغات برندهای لوازم خانگی را در سطح بیلبوردهای شهری و در آگهی‌های تلویزیونی به وفور می‌بینیم و در واقع هر کدام از این برندها تلاش کرده‌اند با بهره‌گیری از شیوه‌های مختلف و خلاقیت بیشتر در این فضا رقابت کنند و سهم از بازار و میزان فروش‌شان را افزایش دهند. اما در مورد تبلیغات ایکس‌ویژن موضوعی که جلب توجه میکند، سبک خاص و منحصر به فرد تبلیغات این برند است. به عنوان نمونه همین تبلیغات اخیر که روی قیمت خط کشیده می‌شود و قیمت جدید درج می‌شود و به نظر کمی قدیمی است؟
اولین هدف مارکتینگ جلب توجه مخاطب است. هر اسمی روی آن گذاشته شود، قدیمی و…. اهمیتی ندارد. مهم این است که محصول و برند به واسطه همان روش‌ها دیده شود. در تبلیغات ایکس ویژن هدف ما این بود که افراد متوجه شوند ایکس ویژن، یخچال هم تولید میکند و محدود به تلویزیون نیست و ما به این هدف رسیدیم.
براساس گزارشی که بخش تبلیغات ما ارائه کرده، نزدیک به ۵۰ میلیون بازدید از این تبلیغ در شبکه‌های اجتماعی و مجازی صورت گرفته است. از این تعداد یک میلیون نفر رفته‌اند و یخچال ایکس ویژن را در لندینگ پیج بازدید کرده‌اند.
بعید به نظر می‌رسد این مخاطب فراموش کند ایکس ویژن یخچال هم تولید میکند. خب ما چطور می‌خواستیم به مخاطب بگوییم ایکس ویژن فقط تلویزیون ندارد و یخچال و ماشین لباسشویی هم دارد. اینکه گفته شود خلاقیت در تبلیغ نبود یا شیوه و اجرا و سناریو تبلیغات قدیمی است و… اهمیتی ندارد. ما به هدفی که می‌خواستیم رسیدیم. اما مثلا در مورد تی‌سی‌ال و تبلیغات تلویزیونی این برند، به سبک متفاوت‌تری عمل کردیم و شاید آن خلاقیتی که مدنظر است، بسیار بیشتر لحاظ شده است.
• با توجه به شرایط رقابتی که وجود دارد، در زمینه نوآوری و بهبود تکنولوژی چه برنامه‌هایی را در مادیران دنبال می‌کنید؟
در حال حاضر بیش از ۸۰ نفر در بخش تحقیق و توسعه مادیران مشغول فعالیت هستند و اقدامات متعددی در دست انجام است اما در زمینه نوآوری ترجیح می‌دهیم تا زمانی که نهایی نشده صحبتی در مورد آن نداشته باشیم.
• به عنوان آخرین سوال، وزیر جدید صمت به تازگی آغاز به کار کرده و صنعت لوازم خانگی به عنوان دومین صنعت بزرگ کشور بعد از خودرو اهمیت زیادی برای دولت دارد. با توجه به وضعیتی که در بازار شاهدیم و رکودی که در چند وقت اخیر تشدید شده و از طرفی مشکلاتی که تولید با آن رو به‌روست و مرور کردیم، به نظر شما اولویت برای این صنعت چه باید باشد و چه اقداماتی باید در دستور کار قرار بگیرد؟
معتقدم وضعیت صنعت لوازم خانگی بسته به شرایط اقتصاد سیاسی و اقتصاد کلان کشور است. تحریک تقاضا و خروج بازار از رکود نیاز به تثبیت شرایط اقتصادی کشور دارد. به عنوان مثال تنها به برنامه‌های وزیر صمت در این زمینه نمی‌توان اکتفا کرد و انتظار داشت با این برنامه‌ها تغییری حاصل شود.
برای خروج از رکود، بعد از حل مشکلات تولیدکنندگان، اولویت خرید مردم باید تغییر کند و از سمت نیازهای اولیه و خرید اقلام خوراکی به خرید کالاهای رفاهی از جمله انواع لوازم خانگی سوق پیدا کند. این شرایط متاثر از وضعیت اقتصادی کشور است.
در کشورهای پیشرفته به تعداد اتاق‌ها، تلویزیون در منازل وجود دارد. اما میانگین مصرف تلویزیون در ایران حداقلی و پایین است، در حالی که ظرفیت بسیار بیشتری وجود دارد. در واقع مردم توان خرید ندارند و این توان خرید مردم است که باید تقویت شود.
در این زمینه پلتفرم‌های فروش اعتباری و اقساطی که شرکت‌ها با همکاری بانک‌ها اجرا می‌کنند در جهت تحریک تقاضا می‌تواند موثر باشد. ما در مجموعه مادیران نیز طرح‌های فروش اقساطی را در نظر گرفتیم و سعی داریم گسترش دهیم. در هر صورت امیدواریم برنامه‌های وزارت صمت برای این صنعت هرچه زودتر به بار بنشیند.
