تصویر صنعت لوازم الکترونیک: شرکت لوازم خانگی ویرپول که اکنون در رقابتی تنگاتنگ با دیگر برندهای معروف، بزرگترین تولیدکننده لوازم خانگی جهان محسوب میشود، مجموعهای از چند شرکت است که به تولید انواع و اقسام لوازم خانگی میپردازد.
داستان شکلگیری و توسعه شرکت ویرپول از آن داستانهای شگفتانگیز و پرماجراست که معمولا درباره شرکتهای صنعتی بزرگ، چه آنهایی که در حوزه خودرو کار میکنند و چه شرکتهایی که تکنولوژیهای نوین را توسعه میدهند میشنویم. این شرکت، شرکتی چند ملیتی است که البته بیش از یک قرن پیش در آمریکا تاسیس شد و تا زمانی که تبدیل به شرکتی شود که ۷۰ کارخانه تولیدی و مرکز تحقیق و توسعه در جهان ایجاد کرده و محصولاتش در بیش از ۱۷۰ کشور فروخته شود، راهی طولانی را طی کرد.
برای کسانی که کیفیت و تنوع محصولات صنعتی را مرتبط با سابقه طولانی یک شرکت، ارتباط نزدیک آن با مشتریان و توجه به سلایق آنها میدانند، ویرپول شرکتی مثال زدنی است. همین سابقه طولانی و رشد و بزرگ شدن شرکتی که سالها پیش در ایالتی در ینگه دنیا تاسیس شده، باعث میشود خیلیها علاقهمند به استفاده از محصولات آن باشند؛ محصولاتی که البته تحت عنوان برندهای مختلف تولید میشوند و شامل ماشین لباسشویی، ظرفشویی، یخچال، اجاق گاز، فر، مایکرویو و حتی کولر و تلویزیون هستند.
داستان تاسیس بزرگ ترین تولید کننده لوازم خانگی
سال ۱۹۱۱ وقتی لوئیز آپتون تصمیم گرفت یک کارخانه تولید ماشین لباسشویی در سنت جوزف میشیگان آمریکا راهاندازی کند، شاید فکرش را هم نمیکرد که این شرکت روزی تبدیل به شرکتی با ۷۰ نمایندگی در سراسر دنیا و حدود ۱۰۰ هزار کارمند و کارگر میشود و سود خالص آن به حدود ۸۰۰ میلیون دلار در سال میرسد.
لوئیز آپتون نماینده یک شرکت بیمه بود و در یک قرارداد حمایت بیمهای از یک شرکت کوچک لوازم خانگی کل سرمایه خود را از دست داد. آن شرکت برای جبران خسارت آپتون حق استفاده از یک ماشین لباسشویی دستی را به او داد و همین ماشین لباسشویی بود که کم کم جرقههای ساخت ماشین لباسشویی مدرن را در ذهن آپتون زد و نهایتا او توانست آن را برقی و محصولی تولید کند که بازار لوازم خانگی را در آن سالها زیر و رو کرد.
توسعه برندی که در جا نزد
وقتی قرارداد سه ساله آپتون، موسس ویرپول با اولین مشتری خودش که شرکتی در شیکاگو بود به هم خورد، احتمالا انتظار میرفت او دست از کار بکشد. واقعیت این بود که نماینده سابق بیمه که حالا با جذب سرمایهای پنج هزار دلاری میخواست خود را در قد و قامت یک تولیدکننده لوازم خانگی معرفی کند قراردادی با یک شرکت شیکاگویی بست که قرار بود حداقل سه سال ادامه پیدا کند. این شرکت کمی بعد شروع به تولید ماشین لباسشویی برقی در کارخانه خود کرد و بار دیگر آپتون خودش ماند و خودش، اما انگار این اتفاق شروع مرحلهای تازه در زندگی او و البته شرکت ویرپول بود.
موسسان لوازم خانگی ویرپول سالهای سخت را با تولید محصولات متفرقه از لوازم خودرو گرفته تا تجهیزات گردشگری و حتی اسباب بازی گذراندند تا اینکه در سال ۱۹۱۶ بار دیگر قراردادهایی در زمینه تولید ماشین لباسشویی امضا کردند و با فروش پستی توانستند گلیم خود را از آب بیرون بکشند.
البته تجربه سالهای گذشته باعث شده بود موسسان لوازم خانگی ویرپول بدانند که نباید در زمینه فروش به یک شرکت وابسته بمانند. کار کردن با شرکتهای مختلف و البته ادغام با تولیدیهای دیگر فصل تازهای را در حیات ویرپول به وجود آورد که تا همین حالا هم ادامه داشته و در حالی که دیگر موسسان اولیه نیستند و شرکت را کسان دیگری اداره میکنند هر روز باید منتظر یک خبر جدید درباره این شرکت بود.
ادغام تولید کنندگان مختلف در لوازم خانگی ویرپول
شرکت لوازم خانگی ویرپول اکنون به عنوان شرکتی شناخته میشود که برندها مختلف و بعضا معروف لوازم خانگی را در خود ادغام کرده است. هوور، می تگ، آدمیرال، امانا، جان اینگلس و کیچن اید تنها چند برند ادغام شده در این شرکت هستند. بر این اساس اگر این سوال مطرح شود که لوازم خانگی ویرپول ساخت کجاست باید عنوان کرد که تقریبا سراسر جهان.
این شرکت با ادغام در شرکتهای مختلف و همچنین گسترش کارخانههای خود به جاهای مختلف عملا به شرکتی چند ملیتی تبدیل شده است.
تا سال ۱۹۴۹ که مدیریت ویرپول در دست لو آپتون بود اتفاقات متعددی برای این شرکت افتاد. سیرز شرکتی بود که در دهه ۲۰ میلادی رشد خوبی داشت. آپتون آن زمان تنها تامین کننده ماشین لباسشویی این شرکت خرده فروشی بود. البته سیرز هم از این شرکت حمایت و با در اختیار قرار دادن وام ۸۷ هزار دلاری عملا به توسعه آن کمک کرد. همچنین ناینتین هاندر در جریان جنگ جهانی دوم قطعات اسلحه و تجهیزات برای ارتش آمریکا تولید میکرد.
همزمان با جنگ و به ویژه وقتی جنگ به پایان رسید، این شرکت فعالیتهای متعددی را در زمینه تحقیق و توسعه ماشین لباسشویی انجام داد. تمرکز این شرکت روی ماشینهای لباسشویی خودکاری بود که ساختار چرخشی داشتند. این شرکت ابتدا از طریق همان شرکت سیرز ماشینی با عنوان jeep به بازار عرضه کرد، اما در سال ۱۹۴۷ بود که این شرکت با برند ویرپول اقدام به عرضه ماشین لباسشویی نوآورانهای به بازار کرد.
همکاری ناینتین هاندرد با ویرپول در سالهای بعد و حتی زمانی که الیشا گری در سال ۱۹۴۹ جایگزین لو آپتون شد ادامه یافت. این دو شرکت با همکاری هم انواع ماشین لباسشویی سنتی و خودکار، خشککن و اتو به بازار عرضه میکردند.
هر چند وضعیت شرکت لوازم خانگی ویرپول در دهه ۵۰ میلادی کاملا مناسب بود، اما مدیران این شرکت مانند بسیاری از شرکتها موفق به این نتیجه رسیدند که وضعیت مناسب فعلی تضمین کننده موفقیتهای آینده نیست و اگر آنها میخواهند همچنان در بازار لوازم خانگی حرفی برای گفتن داشته باشند لازم است تغییراتی در محصولات خود ایجاد کنند. در واقع، ویرپول بیش از حد روی لوازم خانگی مربوط به شستوشوی لباس تاکید داشت. هر چند تغییر اساسی ریسک بزرگ بود، اما مدیران شرکت نهایتا تصمیم گرفتند در سال ۱۹۵۵ یک شرکت تولید یخچال را در خود ادغام کنند. دو سال بعد ویرپول دیگر تنها تولیدکننده ماشین لباسشویی نبود، بلکه مجموعهای از لوازم خانگی از یخچال گرفته تا تجهیزات تهویه هوا و پخت و پز و همچنین جاروبرقی را تولید و به بازار عرضه میکرد.
بینالمللی شدن یک برند محلی
تغییرات ساختاری که مدیران شرکت لوازم خانگی ویرپول در دهه پنجاه ایجاد کردند، همزمان با فعالیتهایی شد که نهایتا قرار بود این شرکت را که اکنون دیگر محصولات متنوعی نیز تولید میکرد به شرکتی بینالمللی تبدیل کند. محصولات این شرکت البته در خارج از مرزهای آمریکا به فروش میرسید، اما توسعه برنامههای سازمانی آن به خارج از کارخانهها و علاوه بر آن فعالیت نوآورانه و جدید در زمینه ارائه تسهیلات مالی و اعتباری به فروشندههای مستقل، عملا منجر به فعالیت این شرکت در خارج از آمریکا شد. برزیل اولین کشوری بود که شریک ویرپول شد و بعد از آن به همین ترتیب کشورهای مختلفی در قارههای مختلف مبادرت به راهاندازی نمایندگیهای ویرپول کردند.
همزمان با اتفاقات مثبتی که برای ویرپول میافتاد، این شرکت در تنگناهای تازهای هم قرار گرفت. سالهای دهه ۶۰ اوج مصرفگرایی در زمینه لوازم خانگی بودند. ویرپول رقبای قدری پیدا کرد که در مواردی میتوانستند محصولات با کیفیت را با قیمتی ارزانتر از محصولات این شرکت به بازار عرضه کنند. در این مرحله مدیران ویرپول باید همزمان دو سیاست را پیش میبردند.
اول اینکه باید قیمت محصولات خود را کاهش میدادند که این اتفاق با سادهسازی روند تولید رخ داد و سیاست دوم افزودن به تنوع محصولات و ورود به عرصههای جدید بود. در دهه ۶۰ میلادی ویرپول انواع و اقسام نوآوریها را تجربه کرد که برخی از آنها موفق و برخی دیگر ناموفق بودند. عرضه ماشین لباسشویی سکهای در این دهه اتفاق افتاد و همچنین ویرپول اقدام به همکاری با ناسا در پروژهای با عنوان آشپزخانه آزمایشی فضایی کرد.
در این دهه ویرپول دو خرید ناموفق داشت و بعد از حدود ۱۰ سال مجبور شد هر دو این شرکتهای را که در زمینه تجهیزات گرمایشی و سرمایشی کار میکردند بفروشد، اما در سال ۱۹۶۹ خرید سهام شرکت جان انگلیس ویرپول را وارد بازار کانادا کرد و سهام شرکت خریداری شده رشد خوبی یافت. در این دهه البته دو خرید موفق دیگر هم جا پای ویرپول را در بازار لوازم خانگی محکم کرد.
یکی از این خریدها مربوط به یک برند یخچال فریزر بود که یک میلیون فوت مربع فضای تولیدی کارخانههای ویرپول را بیشتر کرد و خرید مهم دیگر شرکت وارویک بود که تلویزیون تولید میکرد و ویرپول با این ادغام عملا خود را وارد بازار جدیدی کرد که متصل به تولید لوازم اکترونیکی بود. اهمیت چنین ادغامی در این است که در دهههای بعد شرکتهای تولید لوازم الکترونیکی عملا به پر بازدهترین شرکتهای تولیدی تبدیل شدند. البته ویرپول در این زمینه به تولید همان تلویزیون بسنده کرد و وارد بازارهای سودآور لوازمی مانند لب تاب نشد.
دهه ۶۰ با تمام موفقیتها و شکستها دههای مهم در رشد و توسعه شرکتی بود که بعدها با پیشی گرفتن از شرکت سوئدی الکترولوکس تبدیل به بزرگترین تولید کننده لوازم خانگی جهان شد، اما با آغاز دهه ۷۰ ویرپول مانند اغلب تولید کنندگان لوازم خانگی سخت تحت فشار قرار گرفت. در این دهه مصرفگرایی دهه ۶۰ کاهش چشمگیری پیدا کرده بود و همزمان ویرپول بار دیگر تغییر مدیریتی را در بالاترین سطح خود تجربه میکرد.
جان اچ پلاتس که فعالیت خود را به عنوان مسئول خط مونتاژ ویرپول از سال ۱۹۴۱ در این شرکت شروع کرده بود جای الیشا گری را گرفت و این در حالی بود که شرکت در گیر و دار تعدیل نیرو بود و حادثهای در سال ۱۹۷۴ سخت به ویرپول زیان وارد کرده بود. اقدامات مدیریتی پلاتس تنها در اواخر دهه ۷۰ جواب داد و این شرکت بار دیگر روند صعودی گرفت. در این زمان ویرپول نسل تازهای از ماشینهای لباسشویی را وارد بازار کرد و علاوه بر آن فعالیت خود در زمینه تولید مایکروویو را افزایش داد.
دهه ۸۰ میلادی که در آن لوازم خانگی ویرپول دو مدیر عامل عوض کرد، دههای سخت، اما تاثیرگذار برای این شرکت بود. در این دهه بود که ویرپول بازارهای جدیدی مانند هند، مکزیک و اروپا را مورد توجه قرار داد و به ویژه با امضای قراردادی با شرکت هلندی فیلیپس توانست، بازار اروپا را به شدت تحت تاثیر خود قرار دهد. نهایتا آمار فروش ویرپول در پایان دهه ۸۰ سه برابر آمار فروش این شرکت در دهه ۷۰ بود. دهه پایانی قرن بیستم تحت تاثیر اتفاقاتی بود که در دهه ۸۰ برای ویرپول افتاد.
در این زمان این شرکت، شرکت فیلیپس را خرید و عملا به یکی از مهمترین عرضهکنندگان لوازم خانگی در اروپا تبدیل شد که حتی فعالیت خود را به شرق اروپا نیز گسترش داد. پس از آن مدیران شرکت لوازم خانگی ویرپول رشد خوبی هم در تصاحب بازار آمریکای لاتین داشتند و تلاش میکردند بازارهای آسیا را نیز به دست آورند. در این زمینه البته به نسبت آمریکای لاتین که در تصاحب بازارهایش ۴۰ درصد رشد داشتند، موفق نبودند. دلیل این اتفاق توجه دیر هنگام ویرپول به اروپا و همچنین قدرتمند شدن رقبای آنها در آسیای شرقی بود.
در سالهای سپری شده از قرن بیست و یکم روند توسعهای لوازم خانگی ویرپول ادامه یافت و این شرکت با سرمایهگذاری گسترده در مکزیک و برزیل و خرید چند شرکت مهم از جمله پولار لهستان و می تگ به یک شرکت چند ملیتی بزرگ تبدیل شد. اکنون مارک بیترز مدیر عامل شرکت ویرپول است و درآمد سالانه این شرکت بیش از ۲۱ میلیارد دلار برآورد میشود. ویرپول نمونه یک شرکت چند ملیتی غولآسا است که رشد و توسعه خود را مدیون کیفیت محصولات و همچنین اتخاذ سیاستها درست و به موقع مدیران خود است.