تصویر صنعت لوازم الکترونیک: رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی منع واردات لوازم خانگی خارجی را ضروری دانست و گفت: « ما با واردات کالا مخالفیم مگر کالایی که در تولید داخلی آن با کمبود مواجهیم. تولیدکننده در چهار سال اخیر زحمت کشیده و سرمایهگذاری کرده است. کیفیت و شرایط خدمات پس از فروش کالاهای ایرانی در این چهار سال بسیار بهتر شده است. دولت باید به این تولیدکننده بها بدهد. در سال ۹۶ خلا میان واردات و تولیدات زیاد بود اما الآن کمتر شده است.»
خطهای تولید در حال نزدیک شدن به استانداردهای جهانی
با شرایطی که برای لوازم خانگی ایرانی پیش آمده، شاید بتوان امید بیشتری به رونق این بازار داشت. زیرا از یک سو لوازم خانگی خارجی بسیار کمتر از قبل وارد ایران میشود و از سوی دیگر اعتماد مردم به کالای ایرانی بیشتر شده است.
اکبر پازوکی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی درباره تاثیر ممنوعیت واردات لوازم برقی خارجی بر رشد و توسعه این صنعت به تصلا گفت: «ممنوعیت واردات لوازم خانگی اتفاق تازهای نیست. چهار سال است که واردات لوازم خانگی تقریبا ممنوع است. این چهار سال فرصت خوبی برای تولیدکننده بود. خوب بود که دولت هم هماهنگ با تولیدات، زیرساختها و حمایتهای لازم را فراهم میکرد. دولت باید در زمینه صادرات و مواد اولیه حمایتهای خوبی داشته باشد. در این چهار سال تولیدکنندگان بسیار در خط تولید هزینه کردهاند. خطهای تولید از نظر کیفیت و طراحی در حال نزدیک شدن به استانداردهای جهانی هستند.»
وی در ادامه افزود: «در این چهار سال ذائقه مردم نیز عوض شده است. در واقع مردم یا مجبورند جنس قاچاق بخرند و مشکلات آن را متحمل شوند و یا به جنس ایرانی که هر روز در حال پیشرفت است، اعتماد کنند. در حال حاضر ضمانت و خدمانت پس از فروش کالاهای ایرانی بسیار بهتر شده است. این باعث شده که هم مردم راضیتر باشند و هم ما بتوانیم با اعتماد به نفس بیشتری کالای ایرانی را برای صادرات تبلیغ کنیم.»
خبر مرتبط: اهداف صادراتی وزیر صمت قابل تحقق است؟
باید صادراتمحور باشیم
پازوکی درباره ظرفیت صادرات لوازم خانگی ایرانی گفت: «ما باید ذائقه کشورهای مقصد را بدانیم. مثلا ما به کشوری مثل عراق، یخچال، کولر و آبگرمکن میفرستیم. دولت باید در این زمینه تمام قد کمک کند. تا زمانی که شرکتهای ما صادرات محور نباشند، وضعیت قیمتها همین طور میماند. در این صورت مردم هم ترجیح خواهند داد که از کالای داخلی باکیفیت و قیمت مناسب به جای کالای خارجی قاچاق استفاده کنند. الآن ما درگیر جنگ اقتصادی هستیم. کسانی که میخواهند ما را زمین بزنند، از قاچاق نیز به عنوان یک ابزار استفاده میکنند.»
وی ادامه داد: «امروز در تولید ما هزینه سربار سنگین است. تولید اگر به انبوه برسد، هزینهها کم میشود و قیمت کالا کاهش مییابد. متاسفانه ما فعلا در صنعت لوازم خانگی نقشه راهبردی نداریم. باید چشماندازهای متعدد پنج ساله، ده ساله و … تعریف شود که متاسفانه در کشور ما این کار هنوز انجام نشده است. باید برای لوازم خانگی سیاستگذاری کرد، پایش ایستاد و به آن عمل کرد. ترکیه با همین روش توانست در صنعت لوازم خانگی جایی برای خود دست و پا کند.»
برندسازی نخستین گام صادرات است
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی برندسازی را نخستین گام در صادرات خواند و بیان کرد: «دنیا روی برند میچرخد. ما باید اول در دنیا برندسازی کنیم. دولت باید تمام قد از برندسازی حمایت کند و صدا و سیما و رسانهها نیز اقدامات لازم را به عمل آورند. در حال حاضر برند ایرانی زیاد داریم ولی باید برند جهانی بسازیم و نام آن را بر سر زبانها بیندازیم مانند پسته ایران، زعفران ایران و فرش ایران. مثلا برند اولیه فرش ایرانی است و سپس روی گلهای آن اسم میگذارند. باید درباره لوازم خانگی هم چنین کاری صورت بگیرد.»
وی افزود: «یکی از دلایلی که روی کالاهای باکیفیت ایرانی نام خارجی میگذارند و آن را به نام کالای خارجی یا تحت لیسانس کشورهای خارجی عرضه میکنند، همین نبود برند و برندسازی است. بسیاری کالاهای ایرانی باکیفیت را از کارخانهها میخرند و روی آن برچسب برند خارجی میزنند. پس از برندسازی باید صادرات را رونق دهیم و ابتدا روی کشورهای همسایه هدفگذاری کنیم. پس از نفت، به جرات میتوانم بگویم که لوازم خانگی میتواند اقتصاد ما را زیر و رو کند.»
خبر مرتبط: موانع بانکی و استمرار تامین مواد اولیه، مانع صادرات لوازم خانگی
خدمات پس از فروش کالای ایرانی بهتر شده است
پازوکی در ادامه گفت: «در چهار سال گذشته کیفیت کالاهای ما بسیار بهتر شده است. اگر بخواهیم در همین راستا به کشورهای همسایه صادرات نیز داشته باشیم باید خط تولید را به روز کنیم و استانداردهای روز دنیا را وارد کشور کنیم. یخچال ایرانی چهار سال قبل اصلا قابل مقایسه با یخچال امروزی نیست. خدمات پس از فروش نیز در این چهار سال بسیار بهتر شده است. الآن اگر کالا زیر سه ماه خراب شود، بسیاری از فروشندهها و تولیدکنندگان آن را با کالای جدیدی تعویض میکنند. اگر این کار را در ۴۰ سال گذشته انجام داده بودیم وضعیت کارخانههای تولیدی ما بسیار بهتر از الآن بود.»
وی در خصوص این که کدام کالاهای ایرانی خریداران بیشتری دارد گفت: «نمیتوان گفت که در حال حاضر کدام کالای ایرانی بیشتر مورد استقبال مردم قرار گرفته است. این بستگی به جیب خریدار دارد. چون با توجه به تورم و نقدینگی و درآمد مردم، باید بررسی کنیم. یک کالا ممکن است برای کسی گران و برای دیگری قابل خرید باشد. کسی ممکن است یخچال ساید بای ساید ایرانی ۵۰ میلیونی بخرد و دیگری یخچال معمولی ۱۰ میلیونی.»
از سال ۹۶ باید ورود کالای خارجی را ممنوع میکردیم
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی در خصوص این که ممنوعیت ورود لوازم خانگی خارجی تا چه حد میتواند به این صنعت در کشور کمک کند گفت: «اگر این سوال را سال ۹۶ از من میپرسیدید، میگفتم دولت باید زرنگی میکرد و سه گروه از افراد را شامل بازرگان، تولیدکننده و توزیعکننده دعوت میکرد و با آنها حرف میزد. دولت هم به عنوان ناظر باید حرف همه را میشنید و برررسی میکرد. اول باید بررسی میشد که تولیدکننده چه کالاهایی و چه میزان از آن را میتواند تولید کند. همچنین از توزیعکننده میپرسید که در ۲۰، ۳۰ سال اخیر مردم چه کالاهایی را و به چه میزان استفاده کردهاند. از واردکننده هم باید میپرسید که چه مقداری کالا وارد کرده تا متوجه خلا موجود در کشور شود.»
وی افزود: «در واقع تولیدکننده، توزیعکننده و بازرگان باید ریز تولید، توزیع و واردات خود را در اختیار دولت میگذاشتند. در این صورت دولت با توجه به نیاز کشور میتوانست به تولیدکننده بگوید در هر سال باید چه مقدار از هر محصول تولید کند. دولت باید از تولیدکننده میپرسید که چند سال وقت میخواهد تا بتواند به اندازه نیاز مردم تولید کند و در آن چند سال به واردکننده اجازه واردات میداد. البته نباید برای واردات پولی به وارد کننده میداد و در عوض باید حمایتهای گمرکی را لازم را به عمل میآورد.»
وی ادامه داد: «در این صورت بعد از چند سال، تولیدکننده دیگر بهانهای برای کمبود کالا نداشت. همچنین واردکننده هم دیگر اجازه وارد کردن آن کالا یا کالاهای بهخصوص را نداشت. ای کاش دولت در ۱۲، ۱۳ سال گذشته حرف رهبری را گوش میداد و حمایت همه جانبه از تولید به عمل میآورد. الآن هم برای این کار دیر نشده است و باید هر چه زودتر شروع کنیم.»
امسال ممنوعیت ورود لوازم خانگی خارجی واجب است
پازوکی در ادامه گفت: «اگر امروز که در سال ۱۴۰۰ هستیم از من همین سوال را بپرسید، میگویم صد در صد باید جلوی واردات لوازم خانگی را بگیریم. تولیدکننده در چهار سال اخیر زحمت کشیده و سرمایهگذاری کرده است. دولت باید به این تولیدکننده بها بدهد. در سال ۹۶ خلا میان واردات و تولیدات زیاد بود اما الآن کمتر شده است. ما تا سه سال پیش تنها دو شرکت تولیدکننده لوازم ریز خانگی داشتیم در حالی الآن چندین شرکت داریم. وقتی چند شرکت تولیدکننده داشته باشیم، رقابت زیاد میشود و تولیدکننده نمیتواند اجناس بیکیفیت و معیوب را با هر قیمتی که دلش خواست دست خریدار بدهد.»
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی به نقش ویژه دولت در مقوله واردات لوازم خانگی اشاره کرد و گفت: «ما با واردات کالا مخالفیم مگر کالایی که در تولید داخلی آن با کمبود مواجهیم. در این صورت میتوان کالا را تا زمان رفع خلا وارد کرد. جلوی واردات کالا به صورت قاچاق نیز باید گرفته شود. دولت به خاطر حق و حقوق قانونی خود هم که شده باید جلوی قاچاق کالا را بگیرد و به این وضعیت سر و سامانی دهد. از دیگر سو تولیدکننده نیز باید به دولت ضمانت دهد که تولید و کیفیت را به گونه همزمان بالا ببرد.»
خبر مرتبط: مشوقهای صادراتی در حد حرف است
پازوکی در پایان خاطرنشان کرد: «به نظرم ما به جای این که کالای روز را از کشورهای دیگر وارد کنیم، بهتر است تکنولوژی روز را وارد کنیم. کالای بستهبندی شده رقابت ایجاد نمیکند. دستگاههای ساخت کالا و تکنولوژی روز باعث رقابت میشود. پس ما باید اول تکنولوژی روز را وارد کشور کنیم و سپس به برندسازی و در نهایت کالاسازی بپردازیم. رقابت تنها در کالای تمام شده نیست. شما وارد سایت هر شرکتی که شویم، صفر تا صد تولید کالاها را نوشته است. چرا ما نباید از این طریق اطلاعات به دست بیاوریم و تولید خود را بهبود بخشیم؟ میتوانیم کالاها را معکوس خرد کنیم و ببینیم چطور ساخته شده است. ببینیم، یاد بگیریم، طراحی کنیم و با استفاده از نظر کارشناسانمان به تولید بپردازیم.»
بر پایه این گزارش و مصاحبه با خریدار، فروشنده و کارشناس لوازم خانگی چنین برمیآید که وضعیت کالای خانگی برقی ایرانی این روزها بیش از هر زمانی خوب است. میتوان گفت وضعیت به گونهای پیش رفته که تولیدکنندگان داخلی میتوانند با امید بیشتر و خیال راحتتری به تولید بپردازند. اما شاید انتقال این خیال آسوده به مردم و خریداران نیز از سویی دیگر به سود اقتصاد کشور باشد. یک خرید باعلاقه و اعتماد احتمال تکرارشوندگی و تسری پیدا کردن بیشتری دارد تا خریدی باتردید و ناگزیر. برای این بازی دو سر برد نیازمند افزایش کیفیت لوازم خانگی ایرانی و کاهش قیمت هستیم.