چطور با دستگاه های قهوه ساز کار کنیم؟

تصلا –  قهوه یک نوشیدنی پر طرفدار در میان بسیاری از مردم با ملیت‌های مختلف است. این نوشیدنی گرم سرشار از انواع آنتی اکسیدان‌ها و مواد غذایی مفید است که می‌توانند در بهبود و ارتقا سلامتی افراد موثر باشند. علاوه بر این قهوه به دلیل دارا بودن کافئین بالا باعث می‌شود تا نه تنها سطح انرژی فرد بالا برود بلکه باعث می‌شود سطح هشیاری فرد نیز افزایش یابد. از طرفی بسیاری از متخصصان بر این باورند که نوشیدن قهوه می‌تواند اثرات چربی سوزی زیادی داشته باشد. همچنین بنابر نتایج مطالعات محققان حوزه سلامت نوشیدن قهوه باعث افزایش عملکرد مغز و محافظت از افراد در برابر ابتلا به زوال عقل یا بیماری آلزایمر می‌شود. یکی از روش‌های آماده سازی قهوه برای نوشیدن استفاده از دستگاه های قهوه ساز است.

اگرچه در سال‌های اخیر نوشیدن قهوه در میان ایرانیان بیشتر از گذشته باب شده است اما بسیاری از مردم به دلیل طعم خاص قهوه هنوز آن را به عنوان یک نوشیدنی همیشگی قبول ندارند. یکی از دلایل مهم این مقاومت در پذیرش نوشیدن قهوه مزه خاص این ماده است. اما قطعا روش درست کردن قهوه و ابزاری که از آن برای آماده سازی این ماده غذایی استفاده می‌شود در جلب نظر افراد و تشویق آن‌ها به نوشیدن قهوه بسیار مهم است.

اگرچه تهیه قهوه با دستگاه های قهوه ساز سخت نیست اما همیشه باید دو نکته مهم را در نظر داشته باشید اول اینکه چه نوع دستگاه قهوه‌سازی برای تهیه قهوه بنابر ذائقه و سلیقه خود باید استفاده کنید و دیگر اینکه چگونه به بهترین شکل ممکن از این لوازم برقی آشپزخانه یعنی دستگاه قهوه ‌ساز برای تهیه یک قهوه خوشمزه استفاده کنیم. همچنین نوع قهوه‌ای که انتخاب می‌کنید نیز در تهیه یک قهوه خوشمزه بسیار مهم است.

در ادامه این مطلب در خصوص سه موضوع مهم یعنی نکات مهم در خصوص انتخاب دستگاه مناسب قهوه ساز، روش درست استفاده از آن و همچنین انتخاب قهوه مناسب مطالبی را عنوان خواهیم کرد.

انتخاب بهترین و مناسب‌ترین دستگاه های قهوه ساز

اگر مایل به تهیه قهوه با استفاده از دستگاه‌ قهوه ‌ساز هستید، قبل از خریدن این دستگاه باید به چند نکته توجه کنید. اول اینکه چه میزان بودجه برای خرید این دستگاه در نظر گرفته‌اید، دوم اینکه چه نوع قهوه‌ای مطابق با سلیقه شما است. مثلا قهوه فیلتر شده مطابق سلیقه و ذائقه شما است یا قهوه اسپرسو یا کاپوچینو یا بیشتر تمایل به نوشیدن قهوه فرنچ اسپرس دارید. از طرفی باید بدانید بیشتر در چه زمان‌هایی از ۲۴ ساعت روز و شب تمایل به نوشیدن قهوه دارید؟

معرفی انواع دستگاه‌های قهوه ساز

یکی از مواردی که در انتخاب دستگاه قهوه ساز مناسب به شما بسیار کمک می‌کند آشنا بودن با نحوه عملکرد دستگاه قهوه‌ساز، انواع آن و همچنین نوع قهوه‌ای که تهیه می‌کنند است. دستگاه‌های قهوه ساز انواع مختلفی دارند. تفاوت در این نوع دستگاه‌ها یکی مربوط به به حجم آنها که با تعداد فنجان مشخص می‌شود است و دیگری روش عمل آوری قهوه برای نوشیدن.

دستگاه های قهوه ساز فیلتر دار یا drip Coffee Maker

یکی از انواع دستگاه‌های قهوه‌ساز، قهوه‌سازهایی هستند که دارای یک قوری و یک محفظه برای قراردادن قوری قهوه در آن هستند. انجام عملیات آماده‌سازی قهوه بر عهده همین محفظه است. این نوع قهوه‌سازها دارای دو محفظه یکی برای آب و دیگری برای قهوه آسیاب شده هستند.

قهوه آسیاب شده در محفظه بالایی و آب در محفظه پایینی ریخته می‌شود. روش کار دستگاه های قهوه ساز فیلتردار به این شکل است که ابتدا آب جوشیده شده و از طریق لوله عمودی تحت فشار از بالا و اطراف فیلتر عبور می کند، قهوه دم کشیده از قسمت پایین درون قوری ریخته می‌شود و تفاله قهوه درون فیلتر باقی می ماند.

در بالای دستگاه یک نشانگر شیشه‌ای وجود دارد که می توانید از طریق آن میزان تیرگی قهوه‌ای که تهیه می‌شود را ببینید. این نوع دستگاه‌های قهوه ‌ساز برای افرادی که تمایل به خوردن قهوه‌ها با غلظت‌‌های مختلف دارند مناسب است.

فیلتر قهوه‌جوش‌ها در دو نوع کاغذی یا دائمی در بازار موجود است. البته استفاده از فیلترهای کاغذی یکبار مصرف بهداشتی‌تر است با این وجود بسیاری از مردم از فیلترهای دائمی که مقرون به صرفه است، استفاده می‌کند. ولی این نوع فیلترها بعد از استفاده حتما باید تمیز شوند.

دستگاه های اسپرسوساز و کاپوچینو ساز یا Espresso Machine

در این دستگاه های قهوه ساز قهوه با بخار آب تهیه می‌شود و به همین دلیل غلظت و شدت آن بسیار زیاد است. استفاده از این دستگاه‌ها برای افرادی که مایل به نوشیدن قهوه‌های غلیظ هستند، مناسب است.

قهوه آماده شده با استفاده از دستگاه اسپرسو ساز بسیار غنی‌تر و غلیظ‌تر از قهوه‌ای است که با استفاده از دستگاه قهوه‌ساز فیلتردار تهیه می‌شود. قهوه‌های غلیظ معمولا پایه‌ای برای تهیه قهوه‌های کاپوچینو و قهوه لاته هستند.

در دستگاه‌های قهوه ‌ساز اسپرسو آب در مخزن مخصوصی به نقطه جوش می‌رسد و جوشیدن آب در این محفظه‌ها باعث ایجاد فشار و بخار آب می‌شود. فشار ایجاد شده باعث می‌شود که بخار آب با فشار روی قهوه ریخته شود. از این بخار می‌توان برای ایجاد کف روی قهوه کاپوچینو استفاده کرد.

در انتخاب این نوع دستگاه‌ها باید به قدرت آن در ایجاد فشار آب و همچنین بخار آب توجه کنید. هرچه بخار آب و فشار ناشی از آن بیشتر باشد، قهوه تهیه شده خوشمزه‌تر خواهد بود. از آنجایی که در این دستگاه‌ها برای ایجاد بخار آب از پمپ بخار آب استفاده می‌شود قیمت آنها نسبت به سایر دستگاه‌های قهوه‌ساز گران‌تر است.

در دستگاه‌های اسپرسوساز هم از قهوه‌های آسیاب شده و هم از کپسول‌های قهوه که حاوی قهوه رست شده و آسیاب شده هستند، می‌توان استفاده کرد. از جمله نقاط قوت دستگاه‌های قهوه ‌ساز اسپرسو راحتی کار با آنهاست. در این دستگاه‌ها فیلتر اضافی برای تمیز کردن وجود ندارد و تفاله قهوه باقی نمی‌ماند و مهم‌تر از همه اینکه طعم قهوه آماده شده با دستگاه‌های اسپرسوساز عالی است. در این دستگاه‌ها می‌توان از کپسول‌های قهوه با انواع مزه‌ها و طعم‌ها استفاده کرد.

دستگاه‌های اسپرسو ساز انواع مختلفی دارد مثل اسپرسوساز دستی و اسپرسوساز تمام اتوماتیک که هر کدام را بسته به نیاز خود می‌توانید انتخاب کنید.

نکاتی که در انتخاب دستگاه اسپرسو و کاپوچینوساز باید به آ‌ن توجه کنید

قدرت دستگاه قهوه ‌ساز در ایجاد فشار خوب یکی از مواردی است که روی کیفیت قهوه به صورت مستقیم تاثیر می‌گذارد. سرعت و فشار ایجاد بخار مناسب است که طعم قهوه را مطلبوب می‌کند. اگر سرعت ریختن بخار آب روی قهوه کم باشد، قهوه تلخ می‌شود. بهترین فشار از ۱۹ تا ۴۱ بار است.

قابلیت ترموبلاک در دستگاه‌ قهوه ساز باید حتما وجود داشته باشد. این قابلیت باعث می‌شود که قهوه جوشیده نشود. یکی از نکات مهم در داشتن و نوشیدن قهوه با مزه خوب و مناسب این است که قهوه به هیچ عنوان نباید بجوشد.

قابلیت ترموبلاک قابلیتی است که در دستگاه‌های اسپرسوساز وجود دارد و باعث می‌شود دمای آب به بیشتر از حدود ۹۰ درجه نرسد. البته در آن دسته از دستگاه‌های قهوه‌سازی که مجهز به سیستم ایجاد کف روی شیر هستند باید این دما تا ۱۲۰ درجه برسد که تنظیمات ترموبلاک در آنها کاملا متفاوت است.

یکی دیگر از قسمت‌های دستگاه قهوه ساز اسپرسو، نگهدارنده فیلتر است. این قطعه دانه‌های قهوه را گرم نگه می‌دارد. در برخی از مدل‌های دستگاه قهوه‌ساز این فیلتر از جنس آلومینیوم است ولی در مدل‌های دیگر که قیمت آنها کمی بیشتر است، جنس این فیلتر از برنج است و به همین دانه قهوه زمان طولانی‌تری گرم نگه داشته می‌شود.

ولتاژ دستگاه

ولتاژ دستگاه های قهوه ساز هرچه بیشتر باشد آب درون محفظه سریع‌تر به نقطه جوش می‌رسد. اگر تعداد فنجان‌ قهوه‌هایی که در هر بار می‌نوشید زیاد است، بهتر است دستگاه‌های قهوه‌ساز با ولتاژ بالا انتخاب کنید چون قهوه در این دستگاه‌ها سریع‌تر آماده می‌شود.

دستگاه قهوه ساز وکیوم یا Vacume Coffee Maker

دستگاه قهوه ساز Vacume شبیه به یک بشر است که روی شعله گاز قرار می‌گیرد. برای همین حین تهیه قوه با این دستگاه احساس یک شیمیدان که در حال انجام آزمایش است، به شما دست خواهد داد. این دستگاه قهوه ساز دارای دو محفظه است که قهوه در آن به کمک خلا به وجود آمده در دستگاه آماده می‌شود.

در این نوع دستگاه قهوه‌ساز در یک محفظه آب، در یک محفظه دیگر قهوه آسیاب شده ریخته می‌شود و قهوه با بخار آب ایجاد شده، آماده می‌شود. استفاده از این نوع دستگاه قهوه‌ساز با وجود دستگاه‌هایی مثل اسپرسوساز چندان رایج نیست.

دستگاه قهوه ‌ساز موکاپات یا Moka Pot

دستگاه موکاپات یک دستگاه قهوه ساز شبیه به یک قوری است که روی گاز قرار می‌گیرد. این دستگاه نیز مانند دستگاه اسپرسوساز برای آماده کردن قهوه از فشار آب و بخار آن استفاده می‌کند.

البته تفاوت این دستگاه قهوه ساز با دستگاه اسپرسوساز در این است که فشار آب در آن کمتر است. دستگاه موکاپات دارای ۳ قسمت یا محفظه است. محفظه پایینی که در آن آب ریخته می‌شود، مخزن میانی که قهوه آسیاب شده در آن ریخته می‌شود و قوری بالایی که شبیه محفظه‌ای است که قهوه هنگام آماده شدن در آن ریخته می‌شود.

برای کار با این دستگاه، ابتدا آب و قهوه آسیاب شده را درون محفظه‌های مخصوص خود در این دستگاه می‌ریزیم و سپس دستگاه را روی شعله گاز قرار می‌دهیم. وقتی دستگاه روی شعله قرار می‌گیرد آب در مخزن پایین به جوش می‌آید و بخار حاصل از آن همراه با قهوه آسیاب شده به محفظه بالایی ریخته می‌شود.

دستگاه قهوه ‌ساز فرنچ پرس یا French Press

دستگاه قهوه‌ساز فرنچ پرس یک لیوان با یک اهرم فلزی است که قهوه آسیاب شده را همراه با آب جوش در آن می‌ریزند. وقتی قهوه آسیاب شده و آب جوش را درون این لیوان ریختید، چند دقیقه صبر کنید و سپس اهرم دستگاه را به سمت پایین فشار دهید.

با این کار تفاله قهوه به سمت پایین هدایت می‌شود و قهوه شما آماده است. نیازی نیست این دستگاه را روی شعله گاز قرار دهید. این دستگاه برای افرادی که مایلند قهوه خود را سریع آماده کنند، گزینه مناسبی برای انتخاب است.

راهنمای استفاده از دستگاه های قهوه ساز فیلتردار و اسپرسوساز برای آماده کردن قهوه

روش تهیه قهوه با استفاده از دستگاه قهوه ‌ساز فیلتردار

اگر برای اولین بار است که تمایل به آماده کردن قهوه دارید بهتر است از دانه‌های قهوه‌ای که به صورت ملایم تا متوسط برشته شده‌اند، استفاده کنید؛ چون مزه قهوه‌ای که با این دانه‌ها آماده شده است، ملایم است و بیشتر افراد با ذائقه‌های مختلف آن را می‌پسندند.

همچنین برای اینکه قهوه خوشمزه‌تری داشته باشید حتما دانه‌های قهوه را قبل از دم کردن آسیاب کنید. برای تهیه یک فنجان قهوه یا به اصطلاح یک شات قهوه باید ۱۸ تا ۲۰ گرم قهوه برای حدود ۳۰۰ گرم آب در نظر بگیرید. البته هرچه میزان برشته بودن قهوه بیشتر باشد، میزان قهوه‌ای که درون دستگاه می‌ریزید باید کمتر باشد.

برای درست کردن قهوه با استفاده از دستگاه قهوه‌ساز فیلتردار نیاز به استفاده از فیلتر دارید. همان‌طور که گفته شد در این دستگاه‌ها دو نوع فیلتر وجود دارد که یکی فیلتر کاغذی است و دیگری فیلتر دائمی. بهتر است از فیلتر کاغذی یکبار مصرف استفاده کنید اما اگر از فیلتر دائمی استفاده می‌کنید حتما قبل از استفاده آن را کاملا تمیز کنید.

بهتر است وقتی می‌خواهید قهوه بخرید به جای قهوه آسیاب شده دانه قهوه را بخرید و خودتان آن را هنگام مصرف به میزان لازم برای هر بار آسیاب کنید.

بعد از آماده کردن مواد لازم، ایتدا آب سرد را در محفظه مخصوص به آب در دستگاه قهوه ساز فیلتردار بریزید. فیلتر دستگاه را در سبد مخصوص فیلتر بگذارید و سپس قهوه آسیاب شده را روی فیلتر بریزید. بعد از انجام تمامی این مراحل دکمه روشن و خاموش دستگاه را بزنید تا دستگاه قهوه ساز شروع به کار کند.

قهوه شما وقتی آماده است که تمام آب درون محفظه آب دستگاه قهوه ساز به طور کامل به پایان رسیده یاشد. بسیاری از مدل‌های این نوع دستگاه های قهوه ساز مجهز به سیستم گرم نگه داشتن قهوه هستند.

بعد از اینکه آب درون محفظه آب تمام شد، فیلتر و تفاله‌های قهوه را از دستگاه خارج کنید و دور بریزید. به این ترتیب قهوه شما آماده نوشیدن است. بهتر است هرچه سریع‌تر قهوه خود را بنوشید چون هرچه قهوه دم‌کرده بیشتر بماند مزه اصلی خود را از دست می‌دهد.

طرز تهیه قهوه با دستگاه اسپرسو ساز

شاید برای شما درست کردن قهوه با دستگاه اسپرسو ساز سخت و دشوار باشد اما با روشی که در ادامه توضیح می‌دهیم می‌توانید با دستگاه اسپرسو ساز مثل یک باریستا حرفه‌ای قهوه خوشمزه‌ای آماده کنید.

برای تهیه قهوه با دستگاه اسپرسوساز بسته به میزان برشته بودن قهوه حدود ۱۸ تا ۲۰ گرم قهوه نیاز دارید. این میزان از پودر قهوه برای آماده کردن یک شات قهوه کافی است. اگر شات شما خیلی بلند باشد طعمی اسیدی و تلخ پیدا می‌کند و برعکس اگر خیلی کوتاه باشد، آبکی می‌شود. شات اسپرسو باید حالتی عسلی داشته باشد و از دستگاه قهوه‌ساز با جریانی ثابت و کم  بیرون بریزد.

قبل از استفاده از دستگاه اسپرسوساز حتما آن را تمیز کنید. در دستگاه قهوه ساز اسپرسو یک بخش به نام گروپ هد وجود دارد که در بالای دستگاه اسپرسوساز قرار گرفته است. عمل اصلی عصاره گیری از دانه‌های قهوه در هنگام آماده کردن آن در این قسمت انجام می‌شود. برای همین تمیز بودن آن در مزه و کیفیت قهوه آماده شده بسیار تاثیرگذار است. هر بار قبل از آماده کردن قهوه باید این قسمت از دستگاه قهوه‌ساز را تمیز کنید.

برای تمیز کردن گروپ هد اول دستگاه قهوه ساز را بشویید، سپس درون گروپ هد را با آب خالی تمیز کنید. بعد از شستن گروپ هد حتما آن را با یک دستمال یا پارچه خشک تمیز کنید.

برای آماده کردن قهوه با دستگاه اسپرسوساز از دو نوع قهوه می‌توانید استفاده کنید؛ قهوه کپسولی و قهوه آسیاب شده. اگر از قهوه آسیاب شده استفاده می‌کنید ابتدا قهوه را درون گروپ هد ریخته و با انگشت آرام روی آن ضربه بزنید تا سطح قهوه کاملا صاف شود. به این کار تمپ کردن قهوه یا Tamping گفته می‌شود.

قهوه‌ای که در سبد یا محفظه مخصوص قهوه در دستگاه اسپرسوساز ریخته می‌شود باید یکدست باشد تا عمل عصاره‌گیری بهتر انجام شود. تمپر با فشار دادن قهوه آن را تبدیل به یک توده فشرده می‌کند تا آب راحت تر از آن عبور کند. کافیست فشاری حدود ۱۵ کیلوگرم به طور مستقیم به قهوه وارد کنید و تمپر را نود درجه بچرخانید تا یک سطح صاف ایجاد شود.

برای اینکه در تمپ کردن قهوه حرفه‌ای شوید باید چندبار این کار را انجام دهید و تمرین کنید کار سختی نیست. قهوه تمپ شده را فورا برای عصاره گیری داخل دستگاه اسپرسو ساز قرار دهید تا قهوه نسوزد.

عملیات آماده‌سازی قهوه در دستگاه اسپرسوساز حدود ۲۵ تا ۳۵ دقیقه طول می‌کشد. به عبارتی اگر می‌خواهید یک اسپرسو خوش عطر و مزه داشته باشید باید در حدود ۲۵ تا ۳۵ دقیقه به دستگاه زمان بدهید. البته اگر دانه‌های قهوه زیاد برشته شده‌اند و یا زیاد آسیاب شده باشد، زمان کمتری برای تهیه قهوه اسپرسو لازم است. اما اگر دانه‌های قهوه کمتر برشته شده باشند و از طرفی میزان پودر شدن آنها هم کمتر باشد، زمان بیشتری برای تهیه یک قهوه خوشمزه و خوش عطر نیاز دارید.

طرز تهیه قهوه اسپرسو به همین راحتی است. بعد از چند بار تمرین مراحل بالا می‌توانید یک اسپرسوی خوب در کافه خود درست کنید! یادتان نرود اسپرسو تنها یک نوشیدنی انرژی‌بخش و محبوب نیست. قهوه اسپرسو را می‌توانید با دسر و کیک‌های خوشمزه نوش جان کنید.

کپسول قهوه چیست؟

نکات زیادی در مورد انتخاب قهوه وجود دارد که پرداختن به آنها در این مطلب نمی‌گنجد اما به طور کلی در دنیا دو نوع دانه قهوه با نام‌های عربیکا و روبوستا کشت می‌شود. قهوه اسپرسو به خصوص قهوه‌های کپسولی ترکیبی از این دو قهوه هستند که میزان هر کدام از این قهوه‌ها بسته به نوع ترکیب متفاوت است.

مثلا در یک کپسول قهوه میکس ۵۰-۵۰ از ۵۰ درصد قهوه عربیکا و ۵۰ درصد قهوه روبوستا استفاده شده است. میزان کافئین قهوه‌های روبوستا بیشتر است پس اگر در کپسول شما میزان قهوه روبوستا بیشتر باشد،  کافئین قهوه کپسول بیشتر است. در جدول زیر انواع کپسول‌های اسپرسو که در بازار موجود هستند با درصد ترکیب دو نوع قهوه نمایش داده شده است.

میزان قهوه	مشخصات کپسول
۱۰۰ درصد قهوه عربیکا	کافیئن کم، گران‌ترین نوع قهوه، ته مزه ترش
۷۰ درصد عربیکا + ۳۰ درصد روبوستا	کافئین کم، تلخی کم، مزه نسبتا ترش، قیمت گران
۵۰ درصد عربیکا + ۵۰ درصد روبوستا	کافئین متوسط، مزه ملایم، ترشی متوسط، قیمت متوسط
۳۰ درصد عربیکا + ۷۰ درصد روبوستا	کافئین زیاد، تلخی زیاد، ترشی کم، قیمت مناسب
۱۰۰ درصد روبوستا	کافئین زیاد، تلخی زیاد، بدون مزه ترشی، قیمت ارزان

نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که اگر برای تهیه قهوه از پودر قهوه استفاده می‌کنید، برای داشتن مزه بهتر باید دانه‌های قهوه را به خوبی آسیاب کنید. هرچه دانه‌های قهوه ریزتر باشند قهوه بهتر دم می‌کشد و از این روز مزه و عطر آن بهتر خواهد بودو از نوشیدن قهوه لدت بیشتری خواهید برد.