تصلا-در یک سال گذشته با وجود اینکه بازار لوازم خانگی ایران کاملا در اختیار شرکتهای داخلی قرار داشته اما آنها نتوانستهاند متناسب با تقاضای بازار تولیدات خود را افزایش دهند؛ از طرف دیگر قرار نیست تا همیشه ایران تحریم باشد و لاجرم بار دیگر محصولات خارجی وارد بازار ایران میشود و اگر شرکتهای ایرانی به فکر ارتا کیفیت محصولات نباشند، نمی توانند با رقبای خارجی خود رقابت کنند عملا سهم بازار خود را از دست میدهند.
در چند سال گذشته با افزایش تحریمها و افزایش نرخ ارز قیمت لوازم خانگی هم در ایران بالا رفته و در ابتدا محدودیت واردات، نبود برخی از قطعات وارداتی تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی را زیر فشار قرار داد، زیرا برخی محصولات همچون یخچال کاملا به واردات وابسته هستند، شد، اما برخی از دیگر محصولات لوازم خانگی با وجود اینکه مواد اولیه آنها کاملا در داخل عرضه میشد افزایش تولید شدیدی داشتند و متناسب با تغییر نرخ ارز و کالاهای مشابه وارداتی گران شدند و عملا بازار لوازم خانگی وارد حاشیههای همچون احتکار، گرانی و … شد.
بازار بیرقیب تولیدکنندههای داخلی لوازم خانگی
نایب رئیس انجمن مدیریت کیفیت در گفتگو با تصلا ضمن اشاره به اینکه در شرایط کنونی تولیدکنندهها هیچ توفیقی بدست نیاوردند جز اینکه محصولات خود را بدون رقیب بفروشند، گفت: قبل از تحریمها به دلیل ارزان بودن نرخ ارز تقاضا برای لوازم خانگی خارجی در ایران بسیار بالا بود، در آن شرایط فضایی برای رشد تولیدات لوازم خانگی در ایران نبود و در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندههای لوازم خانگی تنها توانستهاند تمام محصولات تولیدی خود را بدون رقیب به بازار عرضه کنند، اما مشکل اینجاست که قیمت ارز به قدری بالا رفته که کالاها به شدت گران شده و مردم توان خرید خود را از دست دادهاند و ادامه این روند هم میتواند از یک سو موجب رکود در تولید لوازم خانگی شود و از سوی دیگر مانع ارتقای این صنعت شود.
خطر تولید لوازم خانگی در انحصار
فرشید شکرخدایی با بیان اینکه در شرایط کنونی موضوعی که میتواند قربانی بازار انحصاری شود، کیفیت تولید است، افزود: وقتی که تولید به اندازه تقاضا در بازار داخلی هم نیست و مصرفکنندهها مجبورند هر محصولی که در حال تولید می شود را خریداری کنند، دیگر تولیدکنندهها به فکر ارتقای کیفیت محصول نمیافتند؛ به همین دلیل بازار وضعیت رقابتی خود را از دست میدهد و کم کم که فضای تحریم کنار برود شرکتهای داخلی هم بار دیگر به حاشیه میروند.
پایین بودن کیفیت محصولات به خاطر چینی ها!
در حال حاضر بخشی از قطعات لوازم خانگی همچون تلویزیون و یخچال وارداتی است و با وجود اینکه شرکتهای بزرگ و معتبر دنیا با شرکتهای ایرانی همکاری نمیکنند، اما ایرانیها توانستهاند با کمک برخی شرکتهای چینی قطعات مشابه آنها را تامین کنند، هرچند بسیاری از مصرفکنندهها معتقدند کیفیت تولیدات جدید پایین است و قابل مقایسه با کیفیت محصولات قبلی نیست، اما در شرایط کنونی که قیمتها به شدت افزایش یافته و مردم توان خرید کالاهای وارداتی و برند را ندارند، میتوانند تا حدودی نیازهای خود را با همین کالاها برآورده کنند.
گرانی تامین مواد اولیه برای تولیدکننده
رئیس کمیسیون صنعت اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از اینکه بسیاری از کالاها با وجود اینکه مواد اولیه آنها داخلی است، متناسب با نرخ ارز قیمت خود را بالا بردهاند، افزود: یکی از مشکلاتی که امروز کالای ایرانی رقابتپذیری خود را از دست داده، گرانی تامین مواد اولیه است و تا زمانی که مصرفکنندهها هم قدرت خرید ندارند، شرکتهای تولیدی هم نمیتوانند به سمت تولید محصولات با کیفیتتر و گران بروند، زیرا هر چقدر محصولی گرانتر باشد در این شرایط بد اقتصادی مشتری کمتری خواهد داشت، از این رو روند تولید به سمت کالاهای ارزان قیمتتر با کیفیت پایین میرود.
صنعت لوازم خانگی صنعتی پویاست
گلپایگانی با بیان اینکه وقتی که شرکتهای تولیدکننده به فناوری روز دسترسی نداشته باشند نمیتوانند برای تولیدات جدید سرمایهگذاری کنند، افزود: صنعت کاملا پویا و رو به آینده است و نمیتوان یک محصول لوازم خانگی را با فناوری قدیمی برای سالهای طولانی تولید کرد، زیرا بعد در شرایطی که محصولات رقبای خارجی وارد بازار شود شرکتهای با تولیدات قدیمی از بازار کنار میروند و حتی به ورشکستگی کشیده میشوند، بنابراین یکی از نیازهای صنعت امروز دستیابی به فناوریهای روز و آپدیت شدن با آخرین دستاوردهای علمی دنیاست.
او با اشاره به اینکه ایران باید بتواند در آینده بخشی از بازار خاورمیانه را در اختیار بگیرد، اظهار کرد: وقتی که شرکتهای ایرانی در شرایط کنونی روی تولید خود سرمایهگذاری کنند تا بتوانند تمام نیاز داخلی را پاسخ بدهند در آینده که بازارهای ایران باز میشود و رقبای خارجی نیز وارد این بازار میشوند، سهم خود در بازار داخلی را تا حدودی از دست میدهند و آنها باید بتوانند به بازارهای کشورهای همسایه نیز نفوذ کنند، از این رو ارتقای فناوری در صنعت لوازم خانگی از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوانند علاوه بر اینکه در جوار رقبا سهم خود را در بازار داخلی تا حدی حفظ کنند، بتوانند رضایت مشتریان خارجی را که به انواع محصولات با کیفیت دسترسی دارند، جلب کنند.
صرفه اقتصادی سرمایهگذاری در بلندمدت در گرو صادرات است
در حال حاضر مهمترین خلاء در بازار لوازم خانگی ایران کیفیت محصولات تولیدی مانند تلویزیون و یخچال است، گرچه در شرایط کنونی نمونههای داخلی توانستهاند بازار کشور را کاملا در اختیار بگیرند، اما هنوز نتوانستهاند به نسبت محصولات خارجی رضایت مصرفکنندهها را جلب کنند و از آنجایی که شرکتهای داخلی به سرمایهگذاریهای جدیدی برای تولید این محصولات دست زدهاند.
کارشناسان معتقدند که اگر این محصولات از کیفیت لازم برخوردار نباشند در آینده با چالش بازار روبرو میشوند، زیرا قرار نیست تا همیشه ایران تحریم باشد و لاجرم بار دیگر محصولات خارجی وارد بازار ایران میشوند و اگر شرکتهای ایرانی نتوانند با رقبای خارجی خود رقابت کنند عملا سهم بازار خود را از دست میدهند،.
از طرف دیگر صرفه اقتصادی سرمایهگذاری در بلندمدت در گرو صادرات است و اگر این محصولات از کیفیت لازم برای صادرات به بازارهای منطقه ای برخوردار نباشند با چالش جدی روبرو میشوند، به همین دلیل شرکتها باید از همین الان به فکر تولید محصولات با کیفیت باشند نه اینکه تنها از فضای انحصاری برای تولید و فروش محصول استفاده کرد.