تصلا – هنوز هیچ تعریف مشخص و دقیقی برای هوش مصنوعی ارائه نشده است و هر کس بسته به زمینه فعالیت خود و نوع استفادهای که از هوش مصنوعی دارد سعی کرده است تعریفی برای آن ارائه دهد. به نظر می رسد تاثیر هوش مصنوعی در زندگی ادامه ندارد.
مک کارتی و مینسکی دو دانشمند فعال در حوزه علوم کامپیوتر هستند که برای اولین بار از عبارت هوش مصنوعی استفاده کردند. این دو دانشمند به دنبال ارائه راهی بودن که توسط آن نرمافزارها و ماشینها بتوانند کارهایی را که انسانها انجام میدهند بدون دخالت هر عامل بشری انجام دهند. به عبارت دیگر این دو دانشمند به دنبال شبیهسازی دقیق مغز انسان و پیادهسازی مدل مصنوعی آن بودند.
بر اساس تعریف ارائه شده توسط این دو دانشمند هر کاری که بتواند توسط انسان انجام شود و همان کار را بتوان توسط کامپیوترها بدون نیاز به دخالت انسان انجام داد، در این صورت میتوان گفت این کار توسط هوش مصنوعی انجام شده است.
اگر به کارهایی که در طول روز انجام میدهید دقت کنید متوجه میشوید هوش مصنوعی در همه جنبههای زندگی ما از خواندن ایمیلها گرفته تا پیدا کردن بهترین مسیر برای رفتن به محل کار یا حتی گوش دادن به موسیقیهای مورد علاقه خود نفوذ کرده است.
در این مطلب به بررسی نحوه نفوذ و تاثیر هوش مصنوعی در زندگی بشر و اثراتی که بر روی روند زندگی و تصمیمگیریهای ما گذاشته است، خواهیم پرداخت.
طی سالهای اخیر دانشمندان توانستهاند تکنولوژی هوش مصنوعی را تا حد قابل توجهی پیشرفت دهند. با وجود اینکه هر روز در رسانههای مختلف اخبار متنوعی در خصوص هوش مصنوعی و پیشرفت آن از جنبههای مختلف منتشر میشود، اما بسیاری از مردم هنوز هم تصور میکنند هوش مصنوعی و استفاده از آن منجر به ظهور رباتهایی میشود که بیشتر در فیلمهای علمی تخیلی آنها را مشاهده میکنیم.
اما واقعیت این است که هوش مصنوعی یک تکنولوژی نوظهور است که استفاده از آن در طول چند سال اخیر باعث شده بسیاری از کارهایی را که روزانه انجام میدهیم سادهتر و راحتتر از قبل به سرانجام برسانیم.
این روزها هوش مصنوعی نقش بزرگ و در عین حال مهمی را در زندگی روزانه ما بازی میکند. بسیاری از کارهایی که در گذشته به روش سنتی انجام میدادیم، مثل ارتباط با دوستان، خرید کردن و حتی پیمایش صفحات وب این روزها با ظهور تکنولوژی هوش مصنوعی تغییرات زیادی کرده است و میتوان گفت انجام دادن آنها سادهتر و راحتتر شده است.
گستردگی نفوذ و تاثیر هوش مصنوعی در زندگی به قدری زیادی است که این روزها توسعه نرمافزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به یکی از بازارهای تجاری پر سود تبدیل شده است.
هوش مصنوعی کاربردهای بسیار زیادی در زندگی روزمره ما دارد و کاربردهای آن روز به روز نیز گسترش مییابد. گسترش حوزههایی که هوش مصنوعی در آنها استفاده میشود باعث شده دامنه نفوذ آن در زندگی ما بیش از پیش باشد.
حوزههایی که هوش مصنوعی در زندگی روزمره رهبری آنها را بر عهده گرفته است
مدیریت رسانه و شبکههای اجتماعی توسط هوش مصنوعی
بر اساس پیشبینی کارشناسان استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی در رسانهها و شبکههای اجتماعی باعث شده ارزش این شبکهها از ۶۳۳ میلیون دلار در سال ۲۰۱۸ میلادی به چیزی در حدود ۲٫۱ میلیارد دلار در سال ۲۲۳ میلادی برسد. از آنجایی که هوش مصنوعی و شبکههای اجتماعی هر دو در حال نفوذ هر چه بیشتر در زندگی مردم هستند، به نظر میرسد استفاده همزمان از این دو تکنولوژی در میان مردم به محبوبیت چشمگیری برسد.
رسانهها و شبکههای اجتماعی به روشهای متفاوت و مختلف و در زمینههای متنوعی از هوش مصنوعی استفاده میکنند. برای مثال تبلیغات در شبکههای اجتماعی و رسانه تا حد زیادی تحت تأثیر استفاده از هوش مصنوعی قرار گرفته است؛ به نحوی که هوش مصنوعی مشخص میکند چه تبلیغی با چه نوع محتوایی به کدام کاربر و در کدام نقطه از جهان نمایش داده شود.
بسیاری از شبکههای اجتماعی به بازاریابان اجازه میدهند کمپینها و پویشهای تبلیغاتی بزرگی را در سراسر دنیا به راه اندازند. بدون استفاده از پتانسیلهای هوش مصنوعی بازاریابان و صاحبان صنایع برای تبلیغ خدمات و محصولهای خود و معرفی آن به مخاطبان مجبور بودند هزینههای زیادی پرداخت کنند.
مثلاً فرض کنید صاحب یک کارخانه تولید لوازمخانگی بدون استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی برای معرفی محصولات خود در رسانههای مختلف و شبکههای اجتماعی مجبور به پرداخت هزینههای سرسامآوری برای تهیه محتوای تبلیغاتی، کلیپ تبلیغاتی و ارائه آن به مشتریان بالقوه است. اما تکنولوژی هوش مصنوعی به کمک او میآید و به او برای ساخت محتوای تبلیغاتی مناسب با نیازهای کاربران بدون نیاز به صرف هزینه، انرژی و وقت بیش از حد کمک میکند.
بسیاری از تبلیغات تولیدشده توسط تکنولوژی هوش مصنوعی به نحوی بهینهسازی شدهاند که کاربر را تشویق به کلیک کردن روی تبلیغ و حتی پیمایش لینکهای قرار داده شده در آن میکنند. به عبارت دیگر هوش مصنوعی رفتارهای کاربر برای مشاهده یک محتوای تبلیغی را بدون اینکه خود کاربر متوجه باشد، مدیریت میکند.
وبسایتهای شبکههای اجتماعی از هوش مصنوعی برای افزایش و بهبود تجربه کاربری خود استفاده میکنند. تجربه کاربری که به اختصار با حروف UX نمایش داده میشود، عبارت است از رفتارها، نگرشها و احساسات یک کاربر در هنگام استفاده از یک محصول، وبسایت و یا یک سرویس خاص.
فرض کنید شما در حال پیمایش یک وبسایت برای خرید لوازمخانگی مورد نیاز خود هستید، احساسی که به شما در ابتدای ورود به این وبسایت دست میدهد و تجربهای که در هنگام جستجوی مطالب آن خواهید داشت و همچنین راحتی کار با آن برای پیدا کردن آنچه به دنبال آن هستید و سفارش محصول و همچنین اینکه شما تا چه مدت زمان به مشاهده و پیمایش محتوای آن وبسایت مشغول هستید، همگی توسط تجربه کاربری تعیین میشود.
در این میان هوش مصنوعی به دارندگان و صاحبان این وبسایتها و یا شبکههای اجتماعی کمک میکند بتوانند تجربه کاربری خود را به بهترین شکل ممکن و مطابق سلیقه کاربران خود طراحی کنند.
بسیاری از خدمات شبکههای اجتماعی نیز با استفاده از الگوریتمهای تعریف شده توسط هوش مصنوعی در اختیار کاربران قرار میگیرد. برای مثال شبکه اجتماعی لینکدین (LinkedIn) یکی از شبکههای اجتماعی است که بیشتر افراد فعال در حوزههای آکادمیک و صاحبان صنایع از جمله لوازمخانگی از آن برای ارائه خدمات خود به کاربران و مشتریان استفاده میکنند.
مثلاً شما به عنوان یک فرد متخصص در زمینه طراحی صنعتی به دنبال پیدا کردن یک شغل مناسب با مهارتهای خود هستید. شما در شبکه اجتماعی لینکدین نیز یک حساب کاربری برای خود ایجاد کردهاید و در آن اطلاعات مربوط به رشته و مهارتهایی را که در آنها تخصص دارید، وارد کردهاید.
از طرفی یک تولید کننده لوازمخانگی به دنبال یک متخصص در زمینه طراحی صنعتی میگردد تا بتواند طراحی ظاهری محصولات خود را به او واگذار کند. او هم یک حساب کاربری در شبکه اجتماعی لینکدین ایجاد کرده است و در صفحه خود آگهی جذب طراح را منتشر میکند.
الگوریتمهای مبتنی بر هوش مصنوعی در لینکدین میتوانند با اعمال یک سری پردازشهای خاص تولید کننده و طراح را به همدیگر معرفی کنند.
تاثیر هوش مصنوعی بر مدیریت و کنترل عملکرد دستیارهای هوشمند
ظهور و پیشرفت تکنولوژی هوش مصنوعی باعث ظهور نسل جدیدی از نرمافزارهای موبایل و کامپیوتر با نام دستیارهای دیجیتال شده است. دستیارهای دیجیتال در واقع نوعی اپلیکیشن یا نرمافزار هستند که قادر به تشخیص فرمانهای متنی و صوتی کاربر و اجرای آنها از طریق تجهیزات هوشمندی که به آنها متصلاند، هستند.
غولهای تکنولوژی مثل گوگل، اپل، آمازون، سامسونگ و مایکروسافت هر کدام دستیارهای صوتی خود با قابلیتهای و ویژگیهای منحصر به فردی را طراحی کردهاند. مشهورترین دستیارهای صوتی که بیشترین قابلیت و توانایی را دارند دستیارهای صوتی گوگل و الکسا آمازون هستند.
دستیارهای صوتی که همگی با تکنولوژی هوش مصنوعی کار میکنند میتوانند کارهای مختلفی را انجام دهند. برای مثال اگر از لوازمخانگی هوشمند در خانه خود استفاده میکنید و یا آنها را با استفاده از اسمارت پلاگها یا وای وای پلاگ ها که یک پریز برق هوشمند هستند، متصل کنید، وسایل را هوشمند کردهاید، میتوانید با استفاده از برخی از انواع این دستیارهای هوشمند عملکرد آنها را مدیریت کنید.
دستیارهای هوشمند میتوانند کارهای متفاوتی مثل تصحیح املایی پیامها، جستجو در اینترنت، مدیریت هشدارها و تایمر، برنامهریزی و زمانبندی کارهای روزانه، پخش موسیقی، انجام محاسبات مختلف و از این دست را انجام دهند. بسیاری از دستیارهای هوشمند از تکنولوژی هوش مصنوعی برای درک و اجرای فرمانهای صوتی از تکنولوژی هوش مصنوعی استفاده میکنند.
الگوریتمهای هوش مصنوعی به این دستیارهای صوتی این امکان را میدهد که فرمانهای صوتی یا همان صدای کاربر را پردازش کنند. توانایی پردازش فرمانهای کاربر به خصوص فرمانهای صوتی در دستیارهای صوتی روز به روز بهبود مییابد. در واقع ذات الگوریتمهای هوش مصنوعی به این صورت است که هرچه بیشتر مورد استفاده قرار گیرند، عملکردشان به مرور زمان بهتر خواهد شد.
نکتهای که در خصوص عملکرد دستیارهای صوتی باید به آن توجه کنیم این است که عملکرد این ابزارها بدون نیاز به دخالت انسان به مرور زمان بهبود مییابد. برای مثال اگر یک کاربر گوشی آیفون به دستیار صوتی اپل که به نام Siri شناخته میشود، فرمان صوتی را صادر کند و این دستیار صوتی نتواند آن فرمان را به درستی انجام دهد برای بهبود عملکرد این دستیار صوتی باید فیدبک اینکه فرمان به درستی انجام نشده است را ارسال کند.
دستیار صوتی این فیدبک را دریافت میکند و با توجه به آن سعی در بهبود عملکرد خود برای پاسخ به فرمانهای صوتی میکند. البته بهبود عملکرد دستیارهای صوتی بر اساس الگوریتمهای تعریف شده برای آن انجام میشود.
شما میتوانید با استفاده از دستیارهای صوتی، خانههای خود را هوشمندسازی کنید. به عنوان مثال با استفاده از این تجهیزات میتوانید سیستمهای سرمایشی یا گرمایشی خانه خود، سیستم روشنایی و سایر تجهیزات هوشمند موجود در خانه را خاموش و روشن کنید و عملکرد آنها را مدیریت کنید.
البته با پیشرفت تکنولوژی هوش مصنوعی و مفاهیم مرتبط با خانههای هوشمند، ابزارهایی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوانید عملکرد تجهیزات غیرهوشمند خود از جمله لوازمخانگی غیرهوشمند را از طریق آنها مدیریت کنید. این ابزارها به اسمارت پلاگها مشهور هستند که در این مطلب در همین وبسایت میتوانید در مورد آنها بیشتر بدانید.
جستجو در اینترنت و هوش مصنوعی
بسیاری از ما به عنوان کاربران اینترنت در طول روز زمان زیادی را صرف جستجو در وبسایتهای مختلف و پیدا کردن اطلاعاتی که به دنبال آن هستیم، میکنیم. موتورهای جستجو از زمان روی کار آمدنشان یعنی در سال ۱۹۹۰ پیشرفتهای زیادی داشتهاند اما اخیراً ظهور و ورود تکنولوژی هوش مصنوعی به این حوزه باعث بروز تغییرات بسیار زیادی در آن شده است.
یکی از دغدغههای اصلی گرداندگان وبسایتهای مختلف نمایش وبسایتها در صفحه اول یا نهایتاً صفحه دوم جستجو است.
این موضوع که با عنوان رنکینگ یا رتبهبندی وبسایت شناخته میشود، به این معنی است که محتوا و طراحی وبسایت به نحوی باشد که وقتی کاربر در یک موتور جستجو عبارتی را جستجو میکند، وبسایت شما که در واقع محتوای مرتبط با آن عبارت را ارائه میکند، در فهرست وبسایتهای نمایش داده شده در جایگاه بالاتری قرار گیرد.
موتورهای جستجو از الگوریتمهای متنوعی برای رتبهبندی یا همان رنکینگ وبسایتها استفاده میکنند. اما اخیراً در این الگوریتمها نسبت به قبل از هوش مصنوعی بیشتر استفاده میشود. هرچند هنوز هم برای طراحی الگوریتمهای رتبهبندی وبسایتها متخصصان و نیروی انسانی تلاش زیادی میکنند اما بسیاری از موتورهای جستجو از قدرت و پتانسیل هوش مصنوعی در این زمینه استفاده میکنند.
هرچه رتبه سایت شما در موتورهای جستجو بالاتر باشد، امکان دیده شدن وبسایت شما بیشتر خواهد شد. در نتیجه بازدید کننده و مشتری بیشتری را جذب خواهید کرد. این ویژگی به خصوص برای وبسایتهای فروشگاهی مثل وب سایتهای فروشگاهی لوازم خانگی در جذب مشتری و خرید بیشتر بسیار اهمیت دارد.
علاوه بر این هوش مصنوعی به صاحبان وبسایتها و یا کسبوکارهایی که برای معرفی خدمات و محصولات خود مثل لوازمخانگی از وبسایتهای اینترنتی استفاده میکنند، این امکان را میدهد تا بتواند محتوای وبسایت خود را بر اساس نیاز کاربران بهبود و ارتقاء دهند.
برای مثال با استفاده از هوش مصنوعی میتوان محتواهایی را که کاربر بیشتر روی آنها کلیک میکند و یا صفحاتی را که کاربر مدت زمان بیشتری برای خواندن و مشاهده آنها صرف میکند را مشخص کرد و به این ترتیب محتوای وبسایت را بر اساس آن تغییر دهند.
تاثیر هوش مصنوعی و خرید اینترنتی و استفاده از خدمات آنلاین
انجام خریدهای اینترنتی در طی چند سال اخیر به خصوص در یک سال اخیر که همه کشورهای جهان با معضل همهگیری بیماری کرونا مواجه بودند، پیشرفت زیادی داشته است. با گسترش روزافزون خریدهای اینترنتی و پیشرفتهتر شدن تکنولوژی هوش مصنوعی، بسیاری از شرکتها سعی کردهاند از قابلیتهای هوش مصنوعی در این زمینه نهایت بهره و استفاده را ببرند.
امروزه هوش مصنوعی به یکی از بخشهای تفکیکناپذیر در تجارت الکترونیک تبدیل شده است. همانطور که گفته شد هوش مصنوعی نقش بزرگی در بهبود عملکرد دستیارهای هوشمند مثل الکسا و دستیار گوگل، جستجوی اینترنتی و تبلیغات در شبکههای اجتماعی بازی میکند. هر سه این مقولهها آیتمها و اجزای اصلی در تجارت آنلاین به شما میآیند.
برای مثال اگر شما در فیسبوک تبلیغی را مشاهده کنید، به احتمال بسیار زیاد شروع به جستجو در موتور جستجوی گوگل برای پیدا کردن جزئیات بیشتر در خصوص آن محصول میکنید و در این حالت الگوریتمهای هوش مصنوعی در کنار الگوریتمهای رتبهبندی وبسایتها در موتور جستجوی گوگل به کمک هم میآیند تا کاملترین اطلاعات را از طریق وبسایتی که بهترین محتوا در خصوص آن محصول را ارائه کرده است، در اختیار شما قرار دهند.
همچنین یکی از مهمترین قابلیتهای هوش مصنوعی که از آن میتوان برای فروش آنلاین محصول و پاسخ به سؤالات کاربران در خصوص محصول تبلیغ شده یا ارائه شده در وبسایت استفاده کرد، طراحی رباتهای پاسخگو یا Chatbotها است.
این رباتها به صورت ۲۴ ساعته در هر ۷ روز هفته برای پاسخدهی به کاربران در دسترس هستند و میتوانند برخی از مشکلات کاربران را برطرف کنند.
هرچند همیشه هم نتیجه استفاده از این Chatbot در پاسخ دادن به مشتریان مثبت نیست اما در اکثر موافع کارگشا بوده است.
یکی دیگر از کاربردهای هوش مصنوعی در خرید و فروش محصولات به صورت آنلاین، جمعآوری اطلاعات خریداران و تولید الگوهای خرید است. دادههای جمعآوری شده میتواند کاربردهای زیادی داشته باشد.
برای مثال تحلیل و آنالیز این اطلاعات توسط صاحبان کسبوکار باعث میشود مدیر مربوطه دیدی واقعی و دقیقی نسبت به نقاط قوت و ضعف کسبوکار خود داشته باشد و از آنها برای رونق کسبوکار خود استفاده کند.
همچنین از این دادهها میتوان برای طراحی سیستمهای پیشنهاد محصول به کاربران استفاده کرد. مثلاً با استفاده از دادههای جمعآوری شده میتوان به این نتیجه رسید که کدام محصول بیشتر مورد استقبال کاربران قرار گرفته و چه طیف سنی از آن محصول بیشتر استفاده کردهاند.
برای مثال بسیاری از صاحبان فروشگاههای اینترنتی لوازمخانگی و یا تولیدکنندگان آن با تحلیل دادههای جمعآوری شده توسط هوش مصنوعی میتوانند ببینند چه محصولی با چه ویژگیهایی بیشتر مورد استقبال خریداران قرار گرفته است و تعداد بیشتری از آن محصول را ارائه کنند.
البته جنبههای دیگری از تاثیر هوش مصنوعی در زندگی ما وجود دارد مثل سیستمهای پیشنهاد موسیقی مبتنی بر هوش مصنوعی که بر اساس سلیقه کاربران به آنها موسیقیهای مورد علاقهشان را پیشنهاد میدهند و از این دست.
چیزی که واضح است این است تاثیر هوش مصنوعی در زندگی ما غیر قابل انکار است. برای مثال اگر شما در فضای مجازی تبلیغی را میبینید که محتوا آن دقیقاً باب سلیقه شماست و یا تبلیغ همان محصولی است که به دنبال آن بودهاید، تصادفی نیست. یا اگر از اپلیکیشن دستیار هوشمند نصب شده روی گوشی تلفن همراه خود سؤالی میپرسید و پاسخ آن بهسرعت در اختیار شما قرار میگیرد، به دلیل استفاده از هوش مصنوعی است.
بر اساس پیشبینی برخی از کارشناسان استفاده از هوش مصنوعی در صنایعی مثل لوازمخانگی و غیره باعث ظهور انقلاب صنعتی دوم شده است. هوش مصنوعی تأثیر عمیق و بزرگی روی همه جنبههای زندگی روزانه ما از ارتباطات گرفته تا خرید یک محصول و حتی تماشای فیلم و سریال مورد علاقه ما داشته است.
از همه مهمتر اینکه هرچه پیشرفت بشر در زمینه هوش مصنوعی بیشتر باشد، نفوذ و تاثیر هوش مصنوعی در زندگی ما بیشتر خواهد شد؛ به نحوی که بر اساس آمار منتشر شده بخش بیشتری از زندگی ما توسط هوش مصنوعی مدیریت خواهد شد.