تصلا-عباس هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران درباره بازار این روزهای لوازم خانگی گفت: تولید کننده فارغ از یکسری مشکلات، بازار فروش خوبی دارند. پیش‌بینی می‌شود با کاهش قدرت خرید، بازار دچار سکته مقطعی شود. البته باید در نظر گرفت کشش بازار فقط مصرف‌کننده نیست و عمده خریداران بنکداران هستند. مصرف‌کننده‌های خرد هم به دلیل نگرانی از ذوب شدن پول‌شان و کاهش ارزش پول ملی خریدهای خود را انجام می‌دهند.
رکود بازار لوازم خانگی کالا به کالا فرق دارد
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در مورد درخواست انجمن برای افزایش مجدد قیمت لوازم خانگی و کشش بازار عنوان کرد: به دلیل ثبات نداشتن مولفه‌ها و ناپایداری اقتصادی کشور به دلیل تحریم، کاهش ارز پول ملی و افزایش قیمت مواد اولیه این درخواست صورت گرفته است و منطقی است که افزایش قیمت با توجه به کاهش قدرت خرید مردم ممکن است با کاهش فروش مواجه شویم.
هاشمی در مورد رکود در بازار اظهار کرد: این رکود کالا به کالا فرق می‌کند، چون ماهیت کالا با یکدیگر فرق دارند. به طور مثال می‌توان گفت یخچال فریزر بازار گرمی مانند پکیج ندارد چون معمولا پکیج از طرف پیمانکاران سفارش داده می‌شود و کمتر از طرف مصرف‌کننده خرد خریداری می‌شود. پیمانکار چون با روند افزایشی اقلام دخیل در ساخت و ساز مواجه است، سعی می‌کند اقلام مورد نیاز خود مانند پکیج را زودتر خریداری کند.
وی اذعان کرد: در مجموع مشکل فروش به صورت حاد وجود ندارد و کشش بازار با توجه به اولویت نیاز، اهم و فی‌الاهم می‌شود و با توجه به حجم محدود درآمدها خریدها مدیریت و شکل می‌گیرد.
توزیع کنندگان باعث افزایش قیمت‌ها شده‌اند
افزایش قیمت لوازم خانگی از درب کارخانه تا زمانی که به دست مصرف‌کننده برسد، جدا از افزایش هزینه‌های تولید که منجر به افزایش قیمت از سوی تولید کننده لوازم خانگی می‌شود، گرانی لوازم خانگی را به همراه دارد. راهکار این موضوع چیست؟ عباس هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران به نقش توزیع‌کنندگان در این افزایش قیمت اشاره می‌کند و عرضه مستقیم را به عنوان یکی از راهکارها در این زمینه پیشنهاد می‌دهد.
این مقام مسئول در مورد نقش توزیع‌کنندگان در قیمت‌ها عنوان کرد: توزیع‌کنندگان عمده با توجه به نقدینگی خود کالاها را تهیه می‌کنند و با قیمت دلخواه خود به مصرف‌کننده می‌فروشند و این واقعیتی است که باید عنوان شود و این توزیع‌کنندگان هستند که باعث افزایش قیمت شده‌اند. واحدهای تولیدی هم برای جلوگیری از این امر عرضه مستقیم را انجام می‌دهند تا جلوی این افزایش قیمت‌ها گرفته شود.
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در مورد اوضاع صنعت در این مقطع گفت: مجموع شرایط ناپایدار و نبود ثبات در کشور و با توجه به اینکه مدل اقتصادی خاصی هم تعریف نشده است در کنار هجمه‌ها و اتفاقات اجازه نمی‌دهد تولید، استراتزی و سیاست مستقیمی داشته باشد. دستگاه‌های اجرایی و قانونگذاران، مقطعی یکسری کار انجام می‌دهند ولی به صورت جزیره‌ای است و به عبارتی به مرور دچار روزمرگی می‌شوند.
وی عنوان کرد: برای حل مشکلات باید اولویت را تماما بر روی بخش خصوصی، انجمن‌ها و واحدهای تولیدی و مشکلات پیش روی مصرف‌کننده گذاشت.
تولید کننده ۵۰درصد ورق‌های فولادی را از بازار آزاد تهیه می‌کند
هاشمی مشکلات پیش‌روی صنعت لوازم خانگی را این چنین برشمرد: مشکلات این صنعت شناساسی شده‌اند که عبارتند از مشکل تخصیص نیافتن ارز به موقع، طولانی شدن فرایند تخصیص ارز با وزارت صنعت، گمرک و بانک مرکزی و این به حدی است که صدای گمرک هم درآمده است و ناهماهنگی بین دستگاه‌ها به دلیل نبود شرایط ناپایدار. مسئولان ما باید این را در نظر بگیرند که وضع ما خاص است و خودمان ابرتحریم داخلی نکنیم.
تهیه مواد داخلی معضل بزرگی برای تولید کننده است
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران ادامه داد: تهیه مواد داخلی معضل بزرگی برای تولید کننده است. تهیه مواد پتروشیمی، ورق فولادی از مهم‌ترین مشکلات داخلی ماست. تولیدکننده بالغ بر ۵۰درصد ورق‌های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه می‌کند. مقرر شده است که سامانه بهین‌یاب بر اساس متوسط تولید ۲۴ماهه واحدهای تولیدی و ۳۰درصد سهمیه اسمی واحدهای جدید ورق و مواد پتروشیمی در اختیار تولیدکننده قرار دهد ولی در عمل این اتفاق نمی‌افتد.
هاشمی با اشاره به تفاوت نگرش‌ها در سازمان‌های استانی وزارت صمت گفت: در استان‌ها براساس خوداظهاری واحدهای تولیدی سهمیه را تعیین می‌کنند که این ممکن است واقعی نباشد و نظارتی هم بر صحت و سقم این خوداظهاری صورت نمی‌گیرد. مساله دیگر این است که یک شابلون مشخص و ثابتی برای سنجش در تمامی استان‌ها وجود ندارد و دیدگاه‌های مسولان استانی با یکدیگر متفاوت است.
وی مشکل بعدی را این گونه توصیف کرد: از طرفی دیگر بعد از تعیین سهمیه در سامانه بهین‌یاب، باید به تالار بورس برای دریافت سهمیه مراجعه کرد که فقط یک روز در هفته عرضه صورت می‌گیرد و معلوم هم نیست که در آن یک روز مواد مورد نیاز شما عرضه شود یا نه و آیا به تولید کننده می‌رسد یا خیر.
بورس خواه ناخواه باعث افزایش قیمت مواد اولیه می‌شود
هاشمی در مورد عرضه در بورس اظهار کرد: باید این واقعیت را در نظر گرفت که بورس یک بازار مزایده است و خواه‌ناخواه باعث افزایش قیمت می‌شود و حاشیه رقابت هم در آن محدودیت ندارد. تالار بورس یک برگ برنده برای گروهی از افراد است. واحدهایی که پول نقد دارند برنده این مزایده‌اند و چون تعدادی از آن‌ها اِسماً تولیدکننده هستند و در عمل تولیدی ندارند مواد اولیه خریداری شده را که مازاد نیازشان است در بازار آزاد توزیع می‌کنند.
این مقام مسئول عنوان کرد که در مواد اولیه مثل پتروشیمی، فولاد، مس و آلومینیوم این مشکلات وجود دارد.
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در مورد طرح پیشنهادی خود با وزیر وقت صنعت گفت: با وزیر وقت صنعت (رضا رحمانی) در مورد صنایع حساس اولویت‌دار صحبت شد. منظور ما صنایعی هستند که به صورت سفارشی ورق استفاده می‌کنند و تولید دارند.
وی ادامه داد: ما با عرضه در تالار بورس مشکلی نداریم و باید فولاد مبارکه هم در این فضا کشف قیمت کند ولی این اجازه را داشته باشد که با توجه به سوابق ۱۰ تا ۱۲ سال پیش واحدهای تولیدی لوازم خانگی سفارش بگیرد و فولاد سفارشی را با ابعاد خاص از طریق مچینگ و ارائه مستقیم عرضه کند. این خرید بی‌واسطه باعث کاهش قیمت و توان برنامه‌ریزی در تولید می‌شود.
این مسئول بخش خصوصی در مورد عملکرد وزارت صنعت اظهار کرد: متاسفانه وزارت صنعت مساله را تک‌بعدی می‌بیند و استدلالش این است که این ورق‌ها چگونه به بورس رفته‌اند.
پتروشیمی‌ها به جای تامین نیاز داخل به صادرات تمایل دارند
هاشمی در مورد مزایای عرضه مستقیم به روش مچینگ فولاد گفت: عرضه مستقیم برای تولیدکننده مزایایی دارد از جمله: امکان مدیریت تقاضای ورق، اطمینان از استمرار تامین مواد اولیه و امکان برنامه‌ریزی درازمدت، امکان خرید اعتباری و مدیریت مالی، امکان ارائه ورق‌هایی که به لحاظ ابعادی و کیفیتی مطابق با نیاز تولید کننده لوازم خانگی است و پرتی تولید هم کم می‌شود.
او تاکید کرد رفع همین موارد ذکر شده باعث به حداقل رسیدن مشکلات تولید می‌شود.
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران از سامانه جامع تجارت به عنوان راه‌حل درصدی از مشکلات تولید یاد کرد و گفت: ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت، مشکلات نظارت استصوابی بر تنظیم بازار را کاهش می‌دهد و کار روان‌تر می‌شود.
هاشمی عنوان کرد که پتروشیمی‌ها هم به جای تامین نیاز داخل مایل به صادرات هستند چون هم راحت‌تر است و هم ارز مورد نیاز خود را تامین می‌کنند.
قیمت‌ها باید شناور باشد، قیمت‌گذاری دستوری غلط است
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران مشکل بزرگ بعدی تولید را قیمت‌گذاری ذکر کرد و توضیح داد: مشکل ما بعد از تولید قیمت‌گذاری است. سازمان حمایت، ستاد تنظیم بازار را مکلف به نظارت بر قیمت می‌کند. ستاد تنظیم بازار نه آن قدر نیرو دارد که بتواند به خوبی بر بازار نظارت کند و نکته بعدی این است که روش قدیمی کاست‌پلاس (هزینه تمام‌شده) مشکلات بسیار زیادی دارد و سازمان حمایت هم مشکلات این روش را پذیرفته است که روشی ناکارآمد است. این نکته را باید در نظر گرفت که تمام محصولات بر اساس قیمت مواد اولیه قیمت‌گذاری می‌شود؛ قیمت مواد اولیه با دلار است و قیمت دلار هم ثباتی ندارد و نباید انتظار ثبات قیمت داشت.
هاشمی عنوان کرد که روش قیمت‌گذاری دستوری روش غلطی است و قیمت‌ها باید شناور باشد.
وی در مورد افزایش قیمت نهاده‌های تولید گفت: در مصوبه سال ۹۷ کارگروه تنظیم بازار ۲۵ قلم را مشمول قیمت‌گذاری کرده بود و بقیه اقلام را طبق بازار قیمت‌گذاری می‌کنند. اصرار بر کنترل قیمت بر اساس روش گذشته غلط است. مقایسه قیمت نهاده‌های تولید سال ۹۸ با امسال نشان می‌دهد قیمت‌ها بین ۱۶۰ تا ۲۱۰ درصد افزایش داشته است. چگونه انتظار دارید که قیمت لوازم خانگی ۲۵درصد افزایش یابد؟
سامانه ۱۲۴ مشکلات زیادی دارد
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران افزود: لوازم خانگی مشمول قیمت‌گذاری نیست و مشمول نظارت است و این روش کاست‌پلاس شامل لوازم خانگی نمی‌شود. سازمان حمایت هم می‌داند که افزایش ۲۰ تا ۲۵درصدی قیمت لوازم خانگی غیرمنطقی است.
هاشمی ثبت قیمت در سامانه ۱۲۴ را مشکل بعدی این صنعت عنوان کرد و گفت: مشکل بعدی ما فرایند ثبت قیمت در سامانه ۱۲۴ است و این سامانه مشکلات فنی بسیاری دارد.
با تعویق نمایشگاه سعی در اجرای بهتر آن داریم
هاشمی در مورد بیستمین نمایشگاه بین‌المللی لوازم خانگی گفت: در طول مدت حضور در انجمن لوازم خانگی، کمیسیون و دپارتمان قطعه‌سازی راه‌اندازی کردیم بستری فراهم شده است که تولیدکنندگان قطعه در نمایشگاه هم حضور داشته باشند.
او ادامه داد: در راستای استراتژی دولت و وزارت صمت که برندسازی در صنعت لوازم خانگی است، سعی کرده‌ایم واحدهای بزرگ و از برندهای مختلف و معتبر در یک سالن تجمیع شوند تا بازدیدکنندگان پتانسیل تولید داخلی را ببینند.
این مقام مسئول حضور شرکت‌های دانش‌بنیان در نمایشگاه امسال را یکی از رویدادهای این دوره عنوان کرد.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران افزود: نمایشگاه امسال با شرایط خاصی برگزار خواهد شد و سعی کرده‌ایم با لحاظ کردن تمام پروتکل‌های بهداشتی نمایشگاه را آماده بازدید کنیم و با توجه به اینکه زمان آن به تعویق افتاده است در اجرای بهتر آن تلاش خواهیم کرد.
کرونا و تعویق نمایشگاه از اراده ما خارج بود
هاشمی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود کرونا باز هم نوید برپایی نمایشگاه به تولیدکنندگان داده و چرا برگزاری آن معلق شد، گفت: کرونا وجود دارد و دارای شدت و ضعف است و در آن زمان با توجه به پروتکل‌های بهداشتی مشکلی برای برپایی نبود. تمام پروتکل‌های بهداشتی ستاد مبارزه با کرونا در نمایشگاه لحاظ شده است. تونل ضدعفونی، استقرار تیم پزشکی، ساخت غرفه‌ها با توجه به استانداردهای بهداشتی و اداره برگزاری غرفه‌ها در زمان برگزاری نمایشگاه همگی پیش‌بینی و اجرا شده است.
وی افزود: البته با توجه به موج سوم کرونا که ناگهانی به وجود آمد و این امر خارج از اراده همه بوده است. در تمام دنیا این محدودیت‌ها بوده است و با توجه به شدت و ضعف کرونا وضع شده‌اند. برگزاری نمایشگاه لوازم خانگی فعلا به صورت معلق درآمده است تا ببینیم بعد از دو هفته تعطیلی اوضاع به چه صورتی در می‌آید. این اوضاع فقط شامل نمایشگاه ما نبوده و گریبان خیلی از نمایشگاه‌ها را گرفته است و زمان برگزاری آن‌ها جابه‌جا شده است. نمایشگاه یک صنعت است و متولیان آن هم به دنبال بیشترین برپایی با بهترین کیفیت هستند.
بهترین گزینه برگزاری نمایشگاه در اردیبهشت ماه است
دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران عنوان کرد که بهترین گزینه برای انجمن این است که تاریخ نمایشگاه کلا به اردیبهشت ماه منتقل شود.
هاشمی در مورد استقبال مشارکت‌کنندگان در این دوره از نمایشگاه گفت: استقبال با توجه به کرونا بسیار خوب بوده است و تاکنون ۲۰هزارمتر مربع آن واگذار شده است. با توجه به حضور بازدیدکنندگان شهرستانی و خارجی، وضع تردد، اسکان در هتل‌ها و … پیش‌بینی می‌شود که مجموع این عوامل باعث کمتر شدن میزان مراجعه‌کنندگان شود.
لیلا ابوالفتحی
