هوش مصنوعی، تکنولوژی جدیدی است که این روزها بسیاری از سازندگان تجهیزات دیجیتال و یا حتی خودروسازها در تلاش برای استفاده بهینه از قابلیتهای آن در تجهیزات خود هستند. خرید سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی استارتاپ Vilynx توسط اپل میتواند باعث شود نیاز این شرکت به مهندسان و کارشناسان هوش مصنوعی و علوم وابسته به آن تا حد قابل توجهی افزایش یابد و این مسئله خود میتواند باعث اشتغالزایی توسط این شرکت شود.
تصلا – از زمان ظهور تکنولوژی هوش مصنوعی و استفاده از آن در تجهیزات مختلف به خصوص گوشیهای هوشمند زمان زیادی نمیگذرد، با این حال این تکنولوژی تاکنون پیشرفتهای زیادی داشته است. تکنولوژی هوش مصنوعی شاخهای از علوم کامپیوتر است که در آن ماشینهای مجهز به این تکنولوژی و یا به عبارتی کامپیوترهای مبتنی بر آن قادر به انجام اعمالی هستند که انسانها انجام میدهد. در برخی از موارد قدرت این ماشینها در انجام برخی از کارها به خصوص عملیات محاسباتی بسیار بیشتر از قدرت انسانهاست.
در سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی، دستگاه قادر به شناخت محیط اطراف و واکنش بر اساس آن چیزی است که از محیط اطراف خود دریافت میکند. تأثیر این تکنولوژی روی زندگی ما انسانها به قدری زیاد است که بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط دانشگاه آکسفورد انگلستان تا سال ۲۰۳۰ در حدود ۴۷ درصد از جایگاههای شغلی ایالات متحده آمریکا به شکل خودکار و بدون نیاز به حضور انسانها انجام میشود. شاید حتی تا آن زمان بسیاری از کد نویسان نیز کار خود را به هوش مصنوعی واگذار کنند. یعنی هوش مصنوعی به جای آنها کدها را تولید کند.
اما نکتهای که در این زمینه وجود دارد و باید به آن توجه کنید این است که تا پیش از این هوش مصنوعی تنها در صورتی موفق عمل میکرد که عمل یادگیری در آن به درستی و در جهت صحیحی انجام میشد. یادگیری در هوش مصنوعی و ماشینهای مبتنی بر این تکنولوژی در صورتی میتوانند مانند انسانها رفتار کنند که به حجم عظیمی از دادهها دسترسی داشته باشند.
این دادهها شامل اطلاعاتی از موقعیتهای مختلف و واکنش انسانها به هر موقعیت است. تکنولوژی هوش مصنوعی بر اساس الگوریتمهایی که برای آن طراحی شده است، با مشاهده رخدادها و اتفاقات مختلف بر اساس دادههایی که در اختیار دارد، واکنش مناسب را از خود نشان میدهد.
مرحلهای که هوش مصنوعی را آماده و قادر به نشان دادن واکنش مناسب به اتفاقات و رخدادهای مختلف میکند، یادگیری نام دارد. هرچه دادههایی که در اختیار سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی قرار میگیرد بیشتر باشد و تنوع بیشتری داشته باشد، یادگیری هوش مصنوعی و در نتیجه عملکرد مناسب آن در واکنش نشان دادن به اتفاقات و رخدادها بهتر خواهد بود.
اما امروزه محققان در تلاش برای قدرت دادن به تکنولوژی هوش مصنوعی هستند. از این رو این محققان در حال طراحی الگوریتمهایی هستند که تکنولوژ هوش مصنوعی را از داشتن دسترسی به حجم وسیعی از دادهها و اطلاعات بینیاز میکند.
هوش مصنوعی به دو دسته ANI و AGI تقسیم میشود. در هوش مصنوعی ANI هوشمندی دستگاه یا ماشین تقریباً محدود است. یعنی دستگاه فقط در حوزه خاصی میتواند به صورت هوشمند عمل کند. مثلاً ماشین شطرنجبازی که به راحتی میتواند انسان را در بازی شطرنج شکست دهد. اما مهارت این ماشین فقط در همین حوزه است و نمیتواند کاری به غیر از انجام بازی شطرنج که به آن محول شده انجام دهد.
اما هوش مصنوعی AGI بزرگترین دستاوردی خواهد بود که همه شرکتها و استارتاپهای فعال در حوزه هوش مصنوعی در تلاش برای رسیدن به آن هستند. در واقع فعالان این حوزه در تلاش برای شبیهسازی مغز انسان هستند. یعنی دستگاههای مبنی بر هوش مصنوعی AGI که دقیقاً مانند انسان عمل کنند و بتوانند در هر زمینهای واکنش و رفتار مناسب را از خود نشان دهند.
همانطور که گفته شد این روزها بسیاری از شرکتها و استارتاپهای فعال در حوزه هوش مصنوعی به دنبال راه حلی هستند که با استفاده از الگوریتمهای جدید نیاز سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی به دادههای از قبل تعیین شده را کمتر کنند.
به عبارت دیگر هوش مصنوعی بدون نیاز به اطلاعات و دادههای مختلف، خودش مانند انسان واکنش مناسب به هر رویداد را یاد بگیرد و در زمان مناسب، بسته به موقعیت و شرایط رفتار مناسب را نشان دهد. یکی از این استارتاپها، استارتاپ اسپانیایی Vilynx است که در حال ساخت اولین دستگاه هوش مصنوعی AGI است که در واقع به نوعی شبیهسازی مغز انسانهاست. این استارتاپ برای تولید دستگاه خود از تکنولوژیهای یادگیری ماشین و یادگیری عمیق برای درک موضوعات جدید، انسانهای جدید، افراد جدید و همچنین دادههای بدون ساختار استفاده میکند.
استارتاپ یا کسب و کار نوپا، کسب و کاری است که فعالیت آن بیشتر حول محور زمینههای زیر شاخه علوم و تکنولوژی میچرخد. هر چند الزامی به فعالیت کسب و کار در حوزه تکنولوژی نیست اما چون در سالهای اخیر فعالیت اکثر استارتاپها در حوزه تکنولوژی و کاربرد آن در صنعت یا برخی از جنبههای زندگی بشر است، به همین دلیل در هنگام ارائه تعریف برای استارتاپ از عبارت “فعالیت در حوزه تکنولوژی” در بسیاری از موارد استفاده میشود.
موضوع این است که در هوش مصنوعی ANI دادهها به صورت ساختاریافته استفاده میشود. اگر چه تنوع آنها بسیار زیاد است اما در خصوص موضوعات خاصی هستند. اما در هوش مصنوعی که در استارتاپ Vilynx روی آن کار میشود، نیازی به استفاده از دادههای ساختاریافته وجود ندارد. به عبارت دقیقتر سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی استارتاپ Vilynx شبیه به انسان در واکنش به دادههای جدید و از قبل دیده نشده عمل میکند.
در سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی این استارتاپ تمرکز بیشتر بر علومی مثل بینایی کامپیوتر است. در این سیستم با استفاده از علوم حوزه هوش مصنوعی و بینایی ماشین برای درک محتوای ویدئوهای مختلف از تحلیل تصاویر، ویدیوها، صداها و متون استفاده میشود. این سیستم میتواند بعد از شناسایی محتوای ویدئو آنها برچسبگذاری کرده و دستهبندی کند.
یکی از کاربردهای سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی استارتاپ Vilynx دستهبندی خودکار ویدئوها در شبکههای اجتماعی مختلف بدون نیاز به دخالت انسان است. با وجود این سیستم، کاربران میتوانند بدون اینکه نیاز به مشخص کردن محتوای ویدئو و برچسبگذاری دسته ویدئو داشته باشند، آن را در کانالها و سرویسهای پخش فیلم و ویدئو به اشتراک بگذارند.
اما خبری که چند روز پیش در بسیاری از خبرگزاریها منتشر شد این بود که اپل قصد دارد این استارتاپ را با قیمتی حدود ۵۰ دلار خریداری کند. همانطور که گفته شد در سیستم هوش مصنوعی استارتاپ Vilynx سعی شده است تمرکز روی بینایی کامپیوتر و مواردی که به این حوزه مرتبط هستند، قرار داده شود. از این رو این سیستم میتواند به اپل کمک کند تا بتواند هوشمندی اپلیکیشنهای مبتنی بر هوش مصنوعی خود مثل باز کردن قفل گوشی با استفاده از تشخیص چهره را تا حد قابل توجهی ارتقاء دهد.
خرید یک استارتاپ اسپانیای توسط غول تکنولوژی آمریکایی یعنی شرکت اپل نظر بسیاری از خبرگزاریها را به خود جلب کرده است. از همه مهمتر اینکه اپل هنوز مشخص نکرده است که هدف این شرکت از خرید چنین استارتاپی دقیقاً چیست؛ اما بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اپل قرار است از سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی استارتاپ Vilynx برای افزایش عملکرد و بهبود قدرت موتور جستجوی خود و همچنین سیستم پیشنهاد و توصیه ویدئو خود به کاربران استفاده کند.
نکتهای که این استارتاپ همیشه به آن تأکید کرده است این است که سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی آنها نه تنها میتواند ویدئوها و آیتمهای مختلف را تشخیص دهد و دستهبندی کند، بلکه به راحتی میتواند محتوای آنها را هم درک کند. درک محتوا و موضوعی که در هر نوع ویدیو رخ میدهد توسط یک سیستم بدون دخالت انسان پیشرفت بسیار بزرگی در حوزه هوش مصنوعی محسوب میشود.
برای مثال این سیستم میتواند چهره افراد در ویدئوها را تشخیص دهد و اطلاعات مربوط به آنها را نیز استخراج کند. مثلاً این سیستم در تشخیص چهره مایکل جردن بسکتبالیست، معروف جهان به این صورت عمل کرده است که بعد از تشخیص چهره این بازیکن در ویدئوی نمایش داده شده، توانست اطلاعات مربوط به او از جمله حرفه این بسکتبالیست، تیمی که در آن بازی کرده است و همچنین دانشگاهی که در آن درس میخوانده را در غالب جملاتی به صورت ” مایکل جردن، بازکن سابق NBA که برای تیم شیکاگو بولز بازی میکرده و به دانشگاه شمال کالیفرنیا رفته” پیدا کند.
به نظر میرسد اپل میتواند از این تکنولوژی برای بهبود و ارتقای عملکرد دستیار صوتی خود یعنی Siri نیز استفاده کند. همچنین این سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی میتواند در هوشمند کردن اپلیکیشن Photos برای جستجوی ویدئوها بر اساس محتوا و یا جستجوی عکسها بر اساس آیتمهایی که در آنها قرار دارد، مورد بهرهبرداری قرار گیرد. یکی دیگر از حوزههایی که اپل میتواند از سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی استارتاپ Vilynx در آن استفاده کند، ارائه قابلیت جستجوی برنامههای تلویزیونی و خبری بر اساس محتوای آنها به کاربران است.
اپل در حدود نیمی از کارمندان استارتاپ Vilynx را از جمله الیسندا بوبالوست، هم بنیانگذار و مدیر بخش تکنولوژی آن به استخدام خود در آورده است.
همچنین قرار است دفتر این استارتاپ در بارسلونا همچنان به عنوان یکی از مراکز تحقیقاتی اپل در حوزه هوش مصنوعی به فعالیت خود ادامه دهد. این برند در حال استخدام کارشناسان و مهندسان توانا برای کار در این دفتر است و در شهرهای کمبریج انگلیس، کورک در ایرلند، مونیخ آلمان و زوریخ سوئیس نیز دفترهایی دارد که در آن فعالیتهای تحقیقاتی این شرکت در حوزههای مختلف انجام میشود.
در سال جاری میلادی اپل چند شرکت و استارتاپ کوچک دیگر را که در حوزه هوش مصنوعی فعالیت میکردند، خریداری کرده است. برای مثال چندی پیش خبر خریداری استارتاپ Xnor.ai نیز در رسانههای مختلف توجه بسیاری را به خود جلب کرده بود. به نظر میرسد اپل برای هوشمندسازی اپلیکیشنهای خود عزم جدی دارد.
از سال ۲۰۱۱ تاکنون که اپل از دستیار صوتی خود یعنی Siri رونمایی کرده است، بسیاری از قابلیتهای اپلیکیشنهای خود مثل دوربین، Photos، سیستم بهینهسازی مصرف باتری و سیستم تشخیص چهره و دستخط خود را به نحوی تغییر داده است که این اپلیکیشنها هوشمندتر شوند.
با وجود اینکه اپل سعی کرده است از قابلیتهای علومی مثل یادگیری ماشین و یادگیری عمیق که زیرشاخههای تکنولوژی هوش مصنوعی هستند، استفاده بهینه داشته باشد اما دستیار صوتی این شرکت یعنی Siri هنوز نتوانسته است عملکردی شبیه به دستیار گوگل و آمازون از خود نشان دهد و نقاط ضعف بسیار زیادی دارد که باید برطرف شوند.